Çözeltiler Ve Çözeltileri Sınıflandırma

Çözeltiler ve Çözeltileri Siniflandirma
ÇÖZELTİLERİ SINIFLANDIRMA

1- Katı-Sıvı Çözeltileri : Bir katının bir sıvıda çözünmesiyle hazırlanan çözeltilerdir ( Tuzlu su, şekerli su, bazlı su)
2- Sıvı-Sıvı Çözeltileri : Bir sıvının başka bir sıvıda çözünmesiyle oluşan homojen karışımlardır
( Kolonya, alkol+su)
3- Katı-Katı Çözeltileri : Bir katının başka bir katı içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlardır Bütün alaşımlar katı-katı çözeltileridir ( Lehim, çelik, tunç, prinç)
4- Gaz-Gaz Çözeltileri: En az iki gaz karışımıdır Bütün gaz karışımları homojendir ve çözeltidir ( Hava, tüp gaz)
5- Gaz-Sıvı Çözeltileri : Bir gazın bir sıvıda çözünmesiyle oluşan karışımlardır ( Kola, gazoz, bira)

B- Derişime Göre Sınıflandırma :

1- Seyreltik Çözeltiler : Çözücü çözebileceğinden az miktarda maddeyi çözmüşse doymamış ya da seyreltik çözeltidir
2- Doymuş Çözelti : Çözücü çözebileceği kadar maddeyi çözmüşse doymuş çözeltidir
3- Aşırı Doymuş Çözeltiler : Çözücü çözebileceğinden fazla maddeyi çözmüşse aşırı doymuş çözeltidir

ÇÖZELTİLERİN ÖZELLİKLERİ :

Katı-Sıvı Çözeltilerinde,

1- Çözeltinin kaynama noktası saf çözücünün kaynama noktasından büyüktür
2- Çözeltinin donma noktası saf çözücüden düşüktür
3- Çözeltinin buhar basıncı saf çözücünün buhar basıncından düşüktür
4- Çözeltinin öz kütlesi saf çözücünün öz kütlesinden büyüktür
5- Bir çözeltiye su eklenirse derişimi düşer, buhar basıncı artar, donma noktası yükselir İletkenliği azalır

Elektrik İletkenliği : Çözeltilerin bir kısmı elektriği ilettiği halde bir kısmı iletmez Elektriği ileten çözeltilere elektrolit denir Biri maddenin elektriği iletmesi için;

1- Serbest halde elektronu bulunmalıdır ( elektron akışıyla) Örneğin metaller ve alaşımlar bu şekilde iletir
2- Yapısında + ve - yüklü iyonlar ( İyonik katılar) bulunmalıdır ( Bütün metal- ametal bileşikleri)

Çözünürlük : Belli bir sıcaklıkta, çözücünün belli miktarında çözünen madde miktarıdır Çözücü miktarı genelde 100 ml ya da 100 gram, çözücü olarak da su alınır Çözünürlük katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir

ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER:

1- Çözücü ve çözünenin cinsi :

Her madde her maddede çözünmez Organik bileşikler organik çözücüde inorganik bileşikler inorganik çözücüde çözünürler Polar bileşikler polar çözücüde apolar bileşikler apolar çözücüde çözünürler Örneğin naftalin suda çözünmez fakat benzende çözünür “Benzer benzeri çözer”

2- Sıcaklık: katıların çözünürlüğü genelde ısı alıcı (endotermik) olduğu halde gazların çözünürlüğü ekzotermik tir Sıcaklığın artırılması katıların çözünürlüğünü artırdığı halde gazların çözünürlüğünü azaltır

3- Basınç: Basınç değişimi katıların çözünürlüğünü etkilemediği halde gazların çözünürlüğünü doğru orantılı olarak etkiler

ÇÖZÜNME HIZINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER:

1- Sıcaklık : Çözünürlüğü sıcaklıkla doğru orantılı olarak değişen maddelerin çözünme hızı sıcaklığın artmasıyla artar
2- Tanecik Büyüklüğü : Çözünen maddenin tanecikleri ne kadar küçükse çözünme o kadar hızlı olur
3- Karıştırma : Çözeltinin karıştırılması katıyı küçük taneciklere ayırdığı için, çözcüyle temas eden yüzeyi artırır ve çözünme hızlanır

DERİŞİM VE DERİŞİM ÇEŞİTLERİ:

Bir çözeltinin birim hacmine çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır

Kütlece % Derişim : Bir çözeltinin 100 gramında çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır

KARIŞIMLARIN % DERİŞİMİ

İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa, karışımdaki toplam çözünen madde miktarı, karıştırılan çözeltilerdeki çözünen maddelerin kütleleri toplamına eşittir

MOLAR DERİŞİM (MOLARİTE)

Bir litre çözeltide çözünen maddenin mol sayısıdır

Molaritenin birimi mol /litre yada molar ( M) dır

M=n/v

İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa,

M1V1 + M2V2+=MKVK
Çözeltinin öz kütlesi verilirse, Çözünenin kütlesi=%dV ye eşittir

Normalite: Bir litre çözeltide çözünmüş olan maddenin eşdeğer gram sayısıdır Pratik olarak ;

Normalite = molarite x etki değeri

Etki değeri: Asitlerde suya verilen H+ sayısı, bazlarda OH- sayısı, tuzlarda ise + yada - yük sayısıdır

Örnek : H2SO4 için etki değeri 2 dir HNO3 için 1, H3PO4 için 3 dür

NaOH için 1, Ca(OH)2 için 2, Al(OH)3 için 3 dür

CuSO4 için etki değeri 2 dir (SO4-2) Al2(SO4)3 de ise 6 dır