Asit Ve Bazlar/ Ve İsimleri |
10-09-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Asit Ve Bazlar/ Ve İsimleriFORMİK ASİT (HCOOH) Bakterilere küf ve mayalara etki eder Mikrobik bozunmayı önlemek için gıdalarda koruyucu olarak kulanılır Karınca salgısında bol miktarda bulunur ASETİK ASİT (CH3COOH) Sirke asidi olarak bilinir Asetik asitin %5-8 likçözeltisİ sirke olarak kullanılır Asetik asit birçok ilaç endüstri maddesinin kullanılmasında kullanılırTahriş edici bir kokouya sahip bir sıvıdır Alüminyum asetat tuzu,taze kesilmiş yaralarda kan dindirici olarak kullanılır SORBİK ASİT (HC6H7O2) Küf ve mayaların gelişmesine engel olurBu özelliğinden dolayı yiyeceklerde antimikrobik koruyucu olarak kullanılır Kokusu lezzeti yoktur SÜLFÜRİK ASİT (H2SO4) Endüstüride kullanılan en önemli asit ve dünyada en çok üretilen kimyasallardan biridir SO2 gazı kullanılarak Kontakt metodu denilen bir metotla üretilir Endüstride birçok alanda kullanılan bu asit,özellikle gübre üretiminde,amonyum sülfat üretiminde,patlayıcı yapımında,boya sanayinde,petrokimya sanayinde kullanılmaktadır BENZOİK ASİT (C6H5COOOH) Beyaz renkli iğne ve yaprakçık görünümünde bir maddedirGıdalarda mikrobik bozunmayı önlemek için kullanılır En çok kullanıldığı alanlar,meyva suyu,marmelat,reçel,gazlı ,içecekler,turşular ,ketçap ve benzeri ürünlerdir Benzoik asit, bir çok bitkinin yaprak ,kabuk ve meyvelerinde bulunurBenzoik asit genellikle sodyum tuzu olarak (Sodyum benzoat) kullanılır İlave edildiği bitkinin tadını etkiler FOLİK ASİT Folik asit dokularında az da olsa bulunurFolik asit en çok koyu yeşil yapraklı sebzeler ve gıda olarak kullanılan hayvanların böbrek ve karaciğerlerinde bulunur Biftek, huhubat, sebzeler,domates,peynir ve sütte az miktarda bulunurFolik asit eksikliğinde vücutta anemi (kansızlık )ortaya çıkar HİDROJEN SÜLFÜR (H2S) Renksiz bir gazdır Kokmuş yumurtayı andıran bir kokusu vardır Çok zehirlidir Uzun zaman solunduğunda insanı öldürebilir Havada seyreltik olarak bulunduğunda yorgunluk ve baş ağrısı yapar NİTRİK ASIT (HNO3) Nitrik asit,dinamit yapımında kullanılır Nitrik asitin gliserin ile reaksiyonundan nitrogliserin meydana gelir Ayrıca nitrik asit NH4NO3 içeren gübrelerin üretiminde kullanılır FOSFORİK ASİT (H3PO4) Saf fosforik asit,renksiz kristaller halinde bir katıdır Fosforik asit,en çok fosfatlı gübrelerin yapımında ve ilaç endüstrisinde kullanılır HİDROFLORİK ASİT (HF) Hidroflorik asit yüksek oktanlı benzin yapımında ,sentetik kriyolit (Na3AlF6) imalatında kullanılır Ayrıca hidroflorik asit camların üzerine şekiller yapmak için kullanılır Bu iş için,önce cam eşya yüzeyi bir parafin tabakası ile kaplanır Sonra parafinin üzerine bir çelik kalem ile istenen şekil çizilir Bu çizgilere hidrojen florür gazı veya çözeltisi tatbik edilir Camdaki parafin temizlendikten sonra camda yalnız sabit şekiller kalır SODYUM HİDROKSİT (NaOH) Beyaz renkte nem çekici bir maddedir Suda kolaylıkla çözünür ve yumuşak kaygan ve sabun hissi veren bir çözelti oluşturur Sodyum hidroksit,laboratuvarlarda CO2 gibi asidik gazları yakalamak için kullanılır Endüstride bir çok kimyasal maddenin yapımında ,yapay ipek,sabun,kağıt,tekstil,boya,deterjan endüstrisinde ve petrol rafinerilerinde kullanılır POTASYUM HİDROKSİT (KOH) Endüstride arap sabunu üretiminde,pillerde elektrolit olarak ve gübre yapımında kullanılır KALSİYUM HİDROKSİT (Ca(OH)2) Beyaz bir toz olup,suda hamurumsu bir görünüş alır Sönmemiş kirece su ilave edilmesi ile elde edilir Kalsiyum hidroksit asidik gazların uzaklaştırılması (Hava gazından hidrojen sülfürün uzaklaştırılması gibi),kireç ve çimento yapımı alanlarında kullanılır AMONYAK (NH3) Renksiz,kendine özgü keskin kokusu olan bir gazdır Sıvı amonyak özellikleri bakımından suya benzer, polar yapıdadır,hidrojen bağı yapar ve su gibi iyonlarına ayrışır Amonyak endüstride en çok azotlu gübrelerin ve nitrik asitin üretiminde başlangıç maddesi olarak kullanılır Zayıf baz olarak ve birçok Laboratuvarlarda ise amonyak ,zayıf baz olarak ve birçok kimyasal maddenin elde edilmesinde kullanılır Amonyak bilhassa nitrik asit ve amonyum tuzları imalatında,üre,boya,ilaç ve plastik gibi organik madde imalatında kullanılır Amonyak gazı normal sıcaklıkta basınç uygulandığında kolaylıkla sıvılaşır oluşan bu sıvının buharlaşma ısısı yüksektir (327 kcal/g ) bundan dolayı amonyak endüstride soğutucu olarak kullanılır HİDROSİYANİK ASİT (HCN) Tabiatta bulunan zehirlerin en kuvvetlisidir HCN’nin kokusu şeftali çekirdeği içi kokusuna benzer Metreküpte 34 miligram HCN varlığında kokusu hissedilir Öldürücü dozu konsantrasyonuna bağlıdır Mesala,200 mg/m3 konsantrasyonda öldürücü doz 2000 mg dk/m3’tür ASİTLER VE BAZLAR ASİTLER Asitler kimyada önemli bir bileşik sınıfını oluştururlarAsit-latince anlamına gelen asidus kelimesinden alınmıştırGünlük gıda maddelerinin bir çoğunda asit vardırCanlı organizmaların hayatsal faaliyetlerinde asitlerin önemi büyüktürMide özsuyu besinlerin sindirimi için %0,4 oranında hidroklorik asit içerirProteinlerin oluşumunda amino asitlerin önemi tartışılmaz bir gerçektirGenel olarak asitler;inorganik ve organik asitler olarak iki gruba ayrılırlarYapısında karbon elementi bulunmayan asitlere inorganik aitler ,karbon elementi kullanılarak oluşturulan asitlere ise organik asitler denir ASİTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ -Asitlerin tadları ekşidirÖrnek olarak;sirkedeki asetik asit ekşi elmada ki malik asit , limondaki sitrik asit ve askorbik asit(C Vitamini),yoğurt suyundaki laktik asit, meşrubat ve kolalardaki karbonik asit sayılabilirAncak her asitin tadına bakamayızÇünkü asitlerden bazıları parçalayıcı bazıları da zehirlidir -Asitler yakıcı özelliğe sahiptirAsitlerin bu özelliği her asitte aynı şekilde olmazÖrneğin Hno3 deriye döküldüğünde proteinlerle tepkimeye girerH2SO4 ise hücre suyunu çekerek yakma etkisi gösterir -Asit suda çözüldüğünde ne kadar fazla iyon oluşuyorsa,iletkenlik o kadar fazla olur Kuvvetli asitlerde iletkenlik fazla zayıf asitlerde ise azdır -Asitler mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirTurnusol kağıtları indikatör boyası emdirilmiş kağıtlardırİndikatör boyaları ise ortamın asidik veya bazik olmasına göre renk değiştiren maddelerdirÖrneğin bir indikatör olan metil oranj asitler kırmızı renge döner -Asitlerin genel olarak yapılarında proton bulunurAncak yapılarında hdrojen bulunan tüm maddeler asit değildirMC1 kuvvetli bir asit olmasına karşın nh3 baz özelliği gösterirCH+ ise asit ve baz karakteri göstermez -Bazlarda birleşerek tuz ve su oluştururlarKimyada bu tepkimelere nötrleşme tepkimesi denir [BAZ+ASİTTUZ+SU] NaOH + Hcı > Nac I + h20 2KOH + H2SO 4 + K2SO4 + 2H2O Ca(OH)2 + H2SO4 - CASO4 + 2H2O - ************l oksitlerde(Bazik oksitlerle)birleşerek tuzları yaparlar ************L OKSİT + ASİT TUZ+SU Na2O + 2hcI >> 2NacI + H2 O CaO + H2SO4 >> CASO4 + H2O K2O + H2CO3 >>K2CO3 + H2 O CUO + 2HNO3>>CU(NO3)3 + H2O - Asitlerin ************ller ile olan tepkimeleri , ************llerin aktifliğine göre değerlendirilir************llerin aktiflik sırası K , Na , Ca , Mg , Al , Zn , Fe Aktifliği hidrojenden fazla olan ************ller Cu , Ag , Hg, Au, Pt Aktifliği hidrojenden az olan ************ller (şeklindedir) a) Aktifliği hidrojenden fazla olan ************ller seyreltik asitler ile H2 gazı oluşturacak şekilde tepkime verirler ************L+ASİT TUZ + H2 GAZI Mg + 2Hcı MgCI2 + H2 Zn+2Hcı ZnCI2+H2 b) Aktifliği hidrojenden az olan ************llere HCI ve seyreltik H2SO4 etki etmez Cu+HCI Tepkime gerçekleşmez Cu+H2SO4Tepkime gerçekleşmez Ag+HCI Tepkime gerçekleşmez c)Aktifliği hidrojenden az olan ************llere HCI ve seyreltik H2SO4 tepkime verirBu tür tepkimelerden H2 yerine SO2 oluşur Cu+2H2+SO4CuSo4+So2+2h30 Derişik Zn+2H2SO4ZnSo4+SO2+2H2O Derişik d)Aktifliği hidrojenden az olan ************llere HNO3’ün etkisi ise seyreltik ve derişik olmasına bağlı olarak değişirHNO3;Cu Hg ve Ag'’ etki ederPt ve Au '‘a etki etmez Cu+4HNO3Cu(NO3)+2NO2+2H3O Derişik 3Cu+8HNO3-3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O Seyreltik --Asitlerin a************llere etkisi ise genellikle derişik durumunda olabilir C+4HNO3CO2+4NO2+2H20 (Derişik) C+2H2SO2CO2+2SO2+2H20 (Derişik) S+4HNO3_SO2+4NO2+2H2O oluşur (Derişik) Na2CO3+H2SO2-Na2SO4+H2O+CO2 Ca(HCO3)2 + 2HCI – CACI2 +2H2O+2CO2 A************l oksitlerin (CO2, SO2, SO3, N2O5, P2O5 gibi) sulu çözeltileri asit özelliği gösterirA************l oksitlere asit oksitlerde denir ASİT OKSİT +SU ASİT CO2+ H2 O H2CO3 SO2+ H2O H2SO3 SO3 + H2o H2SO4 N2O5 + H2O 2HNO3 ÖRNEK 1) Asitlerin tadları ekşidirAşağıdaki çözeltilerden hangisinde asit bulunmaz? A)Portakal suyu B) Limonata C) Vişne suyu D)Sirke E) Sabunlu su Çözüm: Verilen ilk dört örneğin tadları ekşidirBu maddelerde asit vardırSabunla suyun tadı acıdırYapısında asit yoktur CEVAP: E 2)Aşağıdakilerden hangisi asit özelliklerinden değildir? A)Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir B)Kırmızı turnusol kağıdını mavi renge dönüştürürler C)Seyreltik çözeltilerin tadı ekşidir D)Bazlarda tuz oluştururlar CEVAP:B DİĞER REAKSİYONLAR Üç tür genel reaksiyondan başka sık karşılaşılan bir takım özel reaksiyonlar da vardırBunlar yukarıdaki reaksiyon türlerinden birine benzese de özel hali ile bilinirler 1 ************llerin Asitlerle Reaksiyonu ************llerin asitlerle reaksiyonundan tuz oluşur,hidrojen gazı açığa çıkarMesela , Al ************linin HCI ile reaksiyonundan AICI3 tuzu oluşurken , hidrojen gazı açığa çıkar ************l + Asit Tuz + Hidrojen gazı Al(k) + 3HCI (suda) AICI3(suda)+ 3/2H2(g) Soy ************llerin dışında ki ************ller hidrojenden daha aktiftirBu yüzden burada Al ************li Al+3c Yükseltilirken bileşik haline geçerken asit katyonu olan H+ iyonu H2’ye indirgenmektedir ************llerin asitlerle reaksiyonlarına aşağıdaki örnekler verilebilir Zn(k) + 2HCI(suda) ZnCI2 (suda) + H2(g) 2Na(k) + 2HCI(suda) 2NACI (suda) + H2(g) Mg(k) + H2SO4(suda) MgSO4(k) + H2(g) Fe(k) + 2HNO3(suda)Fe(NO3)2(suda)+H2(g) 2) Soy ve yarı soy ************llere (Cu- Hg- Ag- Pt- Au) oksijensiz asitler etki etmezler Cu+HCI Reaksiyon vermez Ag+HCI Reaksiyon vermez 3)Yarı soy ************llere (Cu-Hg-Ag) yükseltgen özellik gösteren asitler etki ederlerH2SO4 ve HNO3 yükseltgen özellik gösteren iki önemli asittirBunların yarı soy ************llere etkisinden tuz,oksit ve su oluşur Yarı soy ************l + Yükseltgen asit Tuz + oksit + su Asit olarak derişik HNO3 asidi kullanıldığında NO2 gazı açığa çıkar , tuz ve su oluşurHNO3 deki azot indirgenirken , ************l yükseltgenir Ag(k)2HNO3(suda) Derişik AgNo3(Suda) No2(g) + H2O(s) Cu(k)+ 4HNO3(SUDA) Derişik Cu(NO3)2(suda)+ 2NO2(g) + 2H2O(s) Seyreltik HNO3 asidi kullanıldığında ise NO gazı açığa çıkarGümüş ve bakırın seyreltik nitrik asitle reaksiyonları aşağıda verilmiştir Ag(k)+4hno3(suda) 3 AgNO3+ NO (g) 2H2O(s) 3cu(k)+HNO3(suda) 3 Cu (NO3)2 + 2NO(g) + 4h2O(s) 4)Altın (Au) be platin (Pt) tam soy ************ldirBunlar asitlerle hidrojen çıkışı ile reaksiyona girmediği gibi yükseltgen özellik gösteren asitler de reaksiyon vermez Altına yalnızca kral suyu denilen (3HCI+HNO2) karışımı etki eder Au(k)+HCI(suda)+HNO3 AuCI3 + NO(g)+ 2HO(s) ************LLERİN BAZLARLA REAKSİYONU Genelde ************ller bazlarla reaksiyon vermezlerAncak amfoter ************l olarak bilinen Al, Zn , Sn, Pb , Cr gibi ************ller derişik kuvvetli baz çözeltileriyle reaksiyon verirlerReaksiyon sonucunda hidrojen gazı açığa çıkar Amfoter ************l + Baz Tuz+ hidrojen gazı Al(K)+ NaOH(suda)Na3 AlO3 + H2 (g) Zn(k)+ NaOH(suda)Na2ZnO2 + H2 (g) Amfoter ************llerin oksit ve hidroksit bileşikleri de amfoter özellik gösterirlerBunların kuvvetli bazların derişik çözeltileri ile reaksiyonundan ise tuz ile su oluşur ASİTLER VE BAZLAR ASİTLER Asitler, çözeltiye hidrojen iyonu bırakan bileşiklerdir Bütün asitler hidrojen (H+) içerir Genelde; 1- Ekşi bir tada sahiptirler 2- İndikatörlerin rengini değiştirirler (Asitler litmus kağıdını kırmızıya çevirirler) 3- Bazlarla reaksiyona girdiklerinde tuz ve su oluştururlar Bundan başka çok çeşitlilik gösteren başka özellikleri de bulunur Bu spesifik özellikler, anyon muhtevası ve ayrılmamış molekülerden dolayı olur Çeşitli asitlerin molekülleri, çözeltiye farklı miktarda serbest Hidrojen bırakma eğilimindedirler Hidroklorik asit (güçlü asit) HCI H + CI – Asetik asit (zayıf asit) C2 H4 O2 (CH3COOH) Asetik asit; (sirke) zayıf iyonize olur ve serbest oksijenden az miktarda çözeltiye bırakır Güçlü asit ve bazlar iyonlarına ayrılır ve ayrılmış halde bulunur Bu asit olarak tek yönlü ok ile ifade edilir Zayıf asit ve bazlar sürekli olarak iyonizasyon prosesi altındadırlar Serbest iyonlar sürekli olarak tekrar kombine olurlar Bu durum çift yönlü ok ile belirtilir Asidik olan bir su asit nötralizerleri ile arıtılır Su asidik ise geçtiği yerlerde zamanla mavi-yeşil lekeler ortaya çıkar pH testleri ile suyun asidik olup olmadığı anlaşılabilir Asit nötralizer olarak kalsit kullanıldığı zaman suya karışan çözünmüş kireç taşları su sertliğinin artmasına neden olur Soda veya sodyumhidroksit ile de pHyükseltilebilir BAZLAR Bazlar, hidroksit iyonu bırakan maddelerdir Örnek olarak Sodyum hidroksit (NaOH) ve amonyum hidroksit (NH4OH) verilebilir Sodyum hidroksit, Na OH Na + + OH – Amonyum hidroksit, NH4OH NH4+ + OH – Genelde; 1- Acı tada sahiptirler 2- Kaygan hissiyatı verirler 3- İndikatörlerin rengini değiştirirler (Litmus kağıdını mavi yaparlar) Amonyum hidroksit, zayıf bir bazdır ve çökeltiye az miktarda hidroksit iyonu bırakırlar Güçlü baz ve zayıf baz durumu da asitlerde olduğu gibidir pH pH suyun asitlik veya bazlık durumunun bir ölçüsüdür ve logaritmik bir ölçüdür Saf su H ve OH iyonları açısından dengelidir ve PH değeri 7’dir PH<7 ise asidik , PH>7 ise baziktir PH H+ iyonlarının elektrik potansiyellerine bağlı olarak veya renk indikatörleri ile ölçülebilirDüşük PH’lı sular çoğunlukla, hız kısıtlayıcı reaksiyon olan katot reaksiyonunu kolaylaştırıp, korozyonu artırır Bu parametre içme suyunun güvenliği hakkında direk bilgi vermez Düşük pH ve aynı zamanda düşük TDS ‘li sular korozif olduğu için borulardaki birtakım zehirli ************lleri çözebilir Yüksek pH ‘a sahip sularda da pH’ı yükselten kimyasalların zararlı olup olmadığı belirlenmelidir pH: hidrojen iyon konsantrasyonu veya sudaki hidrojen potansiyeli pH’ın asitlik ve alkalilikle ilişkisi Asidite,alkalinite ve pH derecesi ayrı ayrı şeylerdir Mesela hidroklorik asidin, sülfirik asidin ve hidroklorik asidin 01 normal eriyiklerinin (1 litre suda 1 litre eşdeğer gram ağırlıkta asit bulunan eriyik normal eriyiktir) asiditesi birbirinin aynıdır Halbuki bu eriyiklerin pH değerleri farklı ve sırasıyla 108, 120,2889’dur Asitlik bir yetenek faktörü olup bazları nötürleştirmek kapasitesi olarak belirlenir; aynı şekilde alkalilikte bir yetenek faktörüdür ve asitleri nötrleştirme kapasitesidir Halboki pH değeri aksine bir şiddet, yoğunluk faktörü olup hidrojen iyonlarının konsantrasyonunu gösterir PH değeri asitlik ve alkalilik aktivitesinin (faaliyet derecesinin) bir ölçüsüdür Alkalilik bir sudaki HCO3, CO3 ve OH köklerinin toplamının me/lt veya mg/lt cinsinden eşdeğeri kalsiyum karbonat olarak verilmektedir Asitlik de aynı şekilde sudaki SO4,CI,NO3 ve diğer asit köklerinin toplamına karşı gelen eşdeğer CaCO3 miktarını me/lt veya mg/lt cinsinden göstermektedir Yani alkalilik ve asitlik terimleri eriyikte mevcut HCO3 ve SO4 gibi birçok köklerin ağırlığını göstermekte fakat bunların hiçbiri eriyiğin kimyasal aktivitesi hakkında fikir vermemektedir Halbuki pH , eriyiğin kimyasal aktivitesinin bir ifadesidir; zira eriyik ne kadar aktif ise o kadar çok iyonize olacak ve içindeki H+ iyonu miktarıda ona göre artacaktır Önemli asit ve bazların özellikleri ve kullanıldığı alanları aşağıda bulabilirsiniz FORMİK ASİT(HCOOH): Bakterilere küf ve mayalara etki eder Mikrobik bozunmayı önlemek için gıdalarda koruyucu olarak kulanılır ( Karınca salgısında bol miktarda bulunur) ASETİK ASİT(CH3COOH): Sirke asidi olarak bilinir Asetik asitin %5-8 likçözeltisİ sirke olarak kullanılır Asetik asit birçok ilaç endüstri maddesinin kullanılmasında kullanılırTahriş edici bir kokouya sahip bir sıvıdır Alüminyum asetat tuzu,taze kesilmiş yaralarda kan dindirici olarak kullanılır SORBİK ASİT(HC6H7O2): Küf ve mayaların gelişmesine engel olurBu özelliğinden dolayı yiyeceklerde antimikrobik koruyucu olarak kullanılır Kokusu lezzeti yoktur SÜLFÜRİK ASİT(H2SO4): Endüstüride kullanılan en önemli asit ve dünyada en çok üretilen kimyasallardan biridir SO2 gazı kullanılarak Kontakt metodu denilen bir metotla üretilir Endüstride birçok alanda kullanılan bu asit,özellikle gübre üretiminde,amonyum sülfat üretiminde,patlayıcı yapımında,boya sanayinde,petrokimya sanayinde kullanılmaktadır BENZOİK ASİT(C6H5COOOH): Beyaz renkli iğne ve yaprakçık görünümünde bir maddedirGıdalarda mikrobik bozunmayı önlemek için kullanılır En çok kullanıldığı alanlar,meyva suyu,marmelat,reçel,gazlı ,içecekler,turşular ,ketçap ve benzeri ürünlerdir Benzoik asit, bir çok bitkinin yaprak ,kabuk ve meyvelerinde bulunurBenzoik asit genellikle sodyum tuzu olarak (Sodyum benzoat) kullanılır İlave edildiği bitkinin tadını etkiler FOLİK ASİT : Folik asit dokularında az da olsa bulunurFolik asit en çok koyu yeşil yapraklı sebzeler ve gıda olarak kullanılan hayvanların böbrek ve karaciğerlerinde bulunur Biftek, huhubat, sebzeler,domates,peynir ve sütte az miktarda bulunurFolik asit eksikliğinde vücutta anemi (kansızlık )ortaya çıkar HİDROJEN SÜLFÜR(H2S): Renksiz bir gazdır Kokmuş yumurtayı andıran bir kokusu vardır Çok zehirlidir Uzun zaman solunduğunda insanı öldürebilir Havada seyreltik olarak bulunduğunda yorgunluk ve baş ağrısı yapar NİTRİK ASIT(HNO3): Nitrik asit,dinamit yapımında kullanılır Nitrik asitin gliserin ile reaksiyonundan nitrogliserin meydana gelir Ayrıca nitrik asit NH4NO3 içeren gübrelerin üretiminde kullanılır FOSFORİK ASİT(H3PO4): Saf fosforik asit,renksiz kristaller halinde bir katıdır Fosforik asit,en çok fosfatlı gübrelerin yapımında ve ilaç endüstrisinde kullanılır HİDROFLORİK ASİT(HF): Hidroflorik asit yüksek oktanlı benzin yapımında ,sentetik kriyolit (Na3AlF6) imalatında kullanılır Ayrıca hidroflorik asit camların üzerine şekiller yapmak için kullanılır Bu iş için,önce cam eşya yüzeyi bir parafin tabakası ile kaplanır Sonra parafinin üzerine bir çelik kalem ile istenen şekil çizilir Bu çizgilere hidrojen florür gazı veya çözeltisi tatbik edilir Camdaki parafin temizlendikten sonra camda yalnız sabit şekiller kalır SODYUM HİDROKSİT(NaOH): Beyaz renkte nem çekici bir maddedir Suda kolaylıkla çözünür ve yumuşak kaygan ve sabun hissi veren bir çözelti oluşturur Sodyum hidroksit,laboratuvarlarda CO2 gibi asidik gazları yakalamak için kullanılır Endüstride bir çok kimyasal maddenin yapımında ,yapay ipek,sabun,kağıt,tekstil,boya,deterjan endüstrisinde ve petrol rafinerilerinde kullanılır POTASYUM HİDROKSİT(KOH): Endüstride arap sabunu üretiminde,pillerde elektrolit olarak ve gübre yapımında kullanılır KALSİYUM HİDROKSİT(Ca(OH)2): Beyaz bir toz olup,suda hamurumsu bir görünüş alır Sönmemiş kirece su ilave edilmesi ile elde edilir Kalsiyum hidroksit asidik gazların uzaklaştırılması (Hava gazından hidrojen sülfürün uzaklaştırılması gibi),kireç ve çimento yapımı alanlarında kullanılır AMONYAK(NH3): Renksiz,kendine özgü keskin kokusu olan bir gazdır Sıvı amonyak özellikleri bakımından suya benzer, polar yapıdadır,hidrojen bağı yapar ve su gibi iyonlarına ayrışır Amonyak endüstride en çok azotlu gübrelerin ve nitrik asitin üretiminde başlangıç maddesi olarak kullanılır Zayıf baz olarak ve birçok Laboratuvarlarda ise amonyak ,zayıf baz olarak ve birçok kimyasal maddenin elde edilmesinde kullanılır Amonyak bilhassa nitrik asit ve amonyum tuzları imalatında,üre,boya,ilaç ve plastik gibi organik madde imalatında kullanılır Amonyak gazı normal sıcaklıkta basınç uygulandığında kolaylıkla sıvılaşır oluşan bu sıvının buharlaşma ısısı yüksektir (327 kcal/g ) bundan dolayı amonyak endüstride soğutucu olarak kullanılır HİDROSİYANİK ASİT(HCN): Tabiatta bulunan zehirlerin en kuvvetlisidir HCN’nin kokusu şeftali çekirdeği içi kokusuna benzer Metreküpte 34 miligram HCN varlığında kokusu hissedilir Öldürücü dozu konsantrasyonuna bağlıdır Mesala,200 mg/m3 konsantrasyonda öldürücü doz 2000 mg dk/m3’tür |
|