Ayurveda - Ayurveda Nedir? - Ayurveda Tanımı - Ayurveda Anlamı - Ayurveda Nedemek?

Ayurveda - Ayurveda Nedir? - Ayurveda Tanımı - Ayurveda Anlamı - Ayurveda Nedemek?
Ayurveda - Ayurveda Nedir? - Ayurveda Tanımı - Ayurveda Anlamı - Ayurveda Nedemek?





M Ayurveda Ne Demektir, Amacı Nedir?
Şu an yeni bir tıp dalı olarak bilinen Ayurveda, aslında binlerce yıl öncesine dayanan Hindistan kökenli en eski tıp sistemlerinden biridir Ancak başta Amerika'lılar olmak üzere batılılarca tekrar gözden geçirilmiş ve modernize edilmiştir 1990 yılı Ocak ayında, dünyada birçok ülkenin bir referans merkezi olarak kabul ettiği Amerikan Konseyi'nce, legal, tavsiye edilecek bir tıp dalı olarak kabul edilmiştir

Günümüzde Ayurveda'nın popülerlik kazanması, Ayurveda adı altında eksik ve hatalı uygulamaların yapılmasına da yol açmaktadır Örneğin, tuzlu su içirip kusturmak gibi Benim uygulamakta olduğum Ayurveda ise, Maharishi Mahesh Yogi'nin önderliğinde modernize edilmiş, bilimsel olan ve sadece tıp doktorlarına öğretilen Ayurveda'dır

Kelime anlamı olarak (Ayur) yaşam ve (Veda) bilgi, yani yaşam bilgisi demektir Amaçları hayatı uzatmak, mükemmel sağlığı yaratmak ve hastalıkları, bozuklukları vücuttan uzaklaştırmaktır Ayurveda'nın esas önemli noktalarından biri de insanı, beden ve zihinle bir bütün olarak görmesidir Ve onun tüm unsurlarını bir arada uyumlu ve dengede tutmaya çalışmasıdır Nasıl oluyor da zihin ve beden birbiriyle ilgili oluyor? Geçtiğimiz yıllarda fizikte kabul edilen Quantum teorisine göre, moleküller ve atomdan öte, bir de maddenin quantum düzeyi vardır Bir quanta, bilinen en küçük atomdan 10-100 milyon kez daha küçüktür Bu düzeyde enerji ve madde birbirine dönüşebilir bir halde durmaktadırlar Bu quantalar gözle görülmeyecek titreşimlerden oluşurlar ve adeta bir fizik oluşum için şekillenmeyi beklerler İnsanda da aynı olay geçerlidir Önce görülmeyen titreşimler quantum dalgalanmalarına, o da enerji uyarılarına ve o da maddeciklere, düşünceye, DNA'ya, ağrıya, dokulara, hücreye, herşeye dönüşür İşte Ayurveda bu düzeyden, zihin ve beden düzeyinden sağlığa bakar
Bu sistemin en önemli noktalarından biri de, sağlığı korumanın, tedavi etmekten daha önemli olduğudur Yapılan patolojik araştırmalar göstermiştir ki, örneğin 40 yaşında bir erkekte oluşan kalp enfarktüsü, koroner damarda tıkanma gibi semptomlarla kendini belli edip, doktora gidince ortaya çıkmaktadır Oysa daha 20 yaşında bu kişinin damarlarında ileride kalp enfarktüsüne dönüşebilecek ve damar tıkanmasına yol açacak yağ taslakları patolojik olarak saptanmıştır İşte bu düzeyde olaya müdahale edilirse, herşey çok daha basit ve kolay olur Çünkü hangi doşha tipindeki kimsede ne tür hastalıklara eğilim olduğu bellidir
Nedir bu Doşha'lar? Doşha'lar, Ayurveda'da çok önemli bir nokta, bireysel psiko-biyokimyasal özellikler grubu ve kişiye özgü beden tipleridir Her insanda egemen olan bir, bazen iki, hatta ender olarak üç doşha vardır Bu doşha'lar kişiye bütün önemli özelliklerini verirler, böylece hiç kimse bir diğerinin aynı olmaz Eğer bu doşha'lar dengeden çıkar, artar veya azalırsa hastalıkların yolu açılmış olur

Mükemmel bir sağlık için kişinin kendi beden tipini, yani doşha tipini bilmesi çok önemlidir Nedeni de bir beden tipi için iyi olabilecek bir yiyecek bazılarımız için bir olay olabilir İşte bu yüzden bazılarımız yazı sever, bazılarımız kışı; kimimize dondurma zevkli gelir, kimimize ise dokunur Bazen canımız çorba ister, bazen de tost Nasıl oluyor bu olay? Bir bardak sütte, kim içerse içsin, 120 cal vardır Ama bazılarımız onu içerse yağ depolar, bazılarımızda enerjiye dönüşür Bazıları ise kemikte Ca++ depolar, bazısı idrarla dışarı atar, bazıları ise böbrek taşına dönüştürür, üstelik aynı kalsiyumu Doşha tipimizi bilmek, kendimizi anlamak, aynı maddelere neden farklı cevaplar verildiğini kavramak için bu nedenle önemlidir Ayrıca modern tıpta hastalık oluştuktan sonra çoğu zaman belirtiler ortaya çıkmaktadır (Tıkanan damar örneğindeki gibi) Ve o zaman kişi sağlığına dikkat etmektedir Oysa kendi tipimize göre uygun beslenme ve davranışlarda bulunmak, temelden bir korunma ve hastalık semptomları oluşmadan kolay bir tedavi olanağı sağlamaktadır Oysa tüm semptomlar oluştuktan sonra tedavi olanakları çok kısıtlı kalabilir Bir diğer nokta da, bir beden tipi her hastalığa yatkın değildir Bazı hastalıklar ise kolay oluşmaktadır Bir üçüncü nokta da, tedavide beden tipini bilmenin önemli oluşudur Çoğumuz biliriz ki aspirin herkesin ağrısını kesmez veya midesi ağrıyan her kişiye antiasit verilirse bir gruba iyi gelirken, diğerine pek yararı olmaz Başlıca üç grup doşha vardır Vata, Pitta, Kapha Bu doşha'lar temel olarak beş elementten boşluk, hava, su ateş ve topraktan oluşurlar
1 Doşha Vata'dır (Boşluk ve havadan oluşur) Özellikleri, değişken, kuru, hafif, soğuk, küçük, hareketli, sert ve diğer doşha'lara liderlik etmesidir Vücutta enerji ve hareketi sağlar, sinir sistemini çalıştırır Konuşma, duyu organları ve hareket organları, nefes alıp vermek, bağırsak ve idrar yolu hareketleri hep bu doşha'ca yönetilir Anormal çalıştığında, arttığında, sinirlilik, gerginlik, uykusuzluk, dinlememe, kuruluk, kabızlık, ağrı, endişe, gaz, üşüme, kasların seyirmesi gibi durumlar olur Örneğin soğuk ve rüzgarlı hava, gaz
2 Doşha Pitta'dır (Ateş ve nemlilikten oluşur) Özellikleri, sıcak, keskin, hafif yağlı, hafif sıvı, asidik, acı, ekşi, kokulu, bağırsakları boşaltıcı etkisi vardır İştah, susuzluk hissi, ısı dengesi, görme, cilt rengi ve yapısı Bu doşha dengede olmazsa aşırı sıcaklık hissi, cilt problemleri, ülser, görme problemleri, kötü koku, kızgınlık, aşırı acıkma, susama, yüzde kızarıklık, terleme oluşur
3 Doşha Kapha'dır (Su ve topraktan oluşur) Özellikleri, yağlı, soğuk, ağır, yumuşak, parlak, sağlam ve tatlılıktır Vücuda kuvvet ve destek verir, cesaret verir, bağışlama, iyileşme gücü verir Anormal, fonksiyonlarda ağırlık, şişmanlık, aşırı yavaşlık, donukluk, depresyon, alerji, kaşıntı, aşırı uyku verir

Vata Doşha'yı Arttıran Faktörler: Aşırı uyanıklık, yetersiz uyku, korku, endişe, heyecan halleri, aşırı beyin faaliyetleri, doğal ihtiyaçların giderilmemesi, yolculuk, açlık, aşırı kuvvetli rejimler, kuru, hafif, acı, buruk tatsız yiyecekler, aşırı kilo kaybı, mevsimlerin değişme dönemleri, sabah erken ve öğleden sonra saatleri, 60 yaş döneminde olmak, kuru, soğuk, rüzgarlı hava

Pitta Doşha'yı Arttıran Faktörler: Aşırı konuşma, düşünce ve faaliyet, aşırı güneş ışını, sıcak, asitli yiyecek ve içecekler, kızgınlık, kıskançlık, acı, keskin, ekşi ve tuzlu, sıcak yiyecekler, öğlen ve gece yarısı saatleri ve sıcak hava

Kapha Doşha'yı Arttıran Faktörler: Aşırı dinlenme ve uyku, gündüz uykusu, yetersiz günlük faaliyet, yetersiz fiziksel ve zihinsel çalışma, aşırı yemek, ağır-yağlı, soğuk-ekşi, tatlı-tuzlu yiyecekler, çocukluk çağı, sabah-gece saatleri, soğuk-yağışlı hava Dengede olmazsa astım, allerji, romatizma, şişmanlık gibi durumlar ortaya çıkabilir
Kişiler sadece bir doşha tipli olabileceği gibi, iki, hatta üçlü de olabilirler Böylece çift özellikli dediğimiz bireyler oluşur Örneğin; Vata-Pitta olan bir kimsede kışın rüzgarlı soğuk bir havada, buruk, soğuk yiyecekleri yediği zaman, seyahatte Vata özelliklerini arttırıp, uykusuzluk, heyecan, kas seğirmesi, sinirlilik olabilir veya aynı kişide yazın öğlen ciltte kızarıklık, sivilceler, mide yanması gibi durumlar olabilir Veya Kapha bir kimsede ilkbaharda astım-allerji görülebilir
İşte kişi kendi beden tipini bilirse ve hangi doşha'sı arttığında ne gibi hastalıklara zemin hazırladığını bilirse, doşha'sını dinleyerek, artmış doşha'yı pasifize ederek, daha ilgili hastalıklar ortaya çıkmadan sağlığını koruyabilir veya bir hastalık ortaya çıkmadan onu daha köklü bir şekilde onarabilir

Yiyecek-içecekler: Ayurveda'da yiyecek ve içecekler ve onların tadı çok önemlidir Çünkü vücudumuzun dışarıyla alış-verişi en çok yiyecek ve içeceklerle olur Vücudumuza dışarıdan en çok giren maddeler besinler olduğuna göre, onların etkisi tartışılmaz Peki bu durum nasıl olmaktadır? Her insanın atomlarının %98'i bir yıl içinde değişiyor Yani şu an bu yazıları okuyan siz, geçen seneki size göre %98'i tamamen farklı bir sizsiniz Şu an bile atomlarınızın bir bölümü değişmekte Bir kişinin atomlarının çoğu değiştiğine göre, sağlığını korumakta veya bozmakta besinler çok önemli Hatta bu etki bazen ilaçlardan bile daha fazla görülebilir

GÜNLÜK RUTİN
Düzenli yatak ve uyku Saat 1100'de yatmak ideal Uykunuz yoksa, uyuyamayacağız diye endişelenmeden gözleri kapayıp dinlenmek
Sabah: Erken kalkmak, bir bardak ılık su içmek Mesane ve bağırsak boşaltımı Diş fırçalamak, dili temizlemek Başa, vücuda, ayak tabanlarına yağ masajı Duş, banyo Transandantal meditasyon Mevsime uygun rahat giyim, hafif kahvaltı, iş veya aktivite
Öğlen: Öğlen yemeği esas öğün Bu beden tipine ve mevsime göre olmalı, yemekten sonra hafif oturarak dinlenme İş, aktivite
Gece: Akşam yemeği tercihen hafif olmalı 10/15 dakika yürüyüş, mutluluk veren faaliyetler, erken yatmak
Bazı püf noktaları: Günde bir iki kez temiz havayı derince ciğerlerinize çekmek, yemek araları en az üç saat olmalı Aç değilse yememelidir Akşam yemeği geç yenmelidir Her gün tercihen aynı saatlerde yemek yenmeli Yemek güzel ortamda ve oturarak yenmelidir
Vata'lar için egzersiz, hafif (yürüyüş), Pittalar için orta Egzersiz yaparken kapasitemizin %50'si kadar yapıyoruz Terlemeye başlayınca durdurmak daha iyi Tedaviler basamak basamak ama mutlaka doğal yolla yapılmalıdır Gıda destekleyicileri kullanıyorlar Bunlar sanki bir bilgisayar disketi gibi belirli hedef sisteme etkiyip bir dizi zincirleme reaksiyonlara yol açıyorlar, doşhaları dengeliyorlar Allopetik ilaçlarla beraber istenirse kullanılabiliyorlar Yapılan fare deneyleri ve laboratuar araştırmaları çok olumlu (1050 araştırma) özellikle hamile kusmaları, hamilelik, astım, romatoid artrit, gut, çocuklar için tonik, böbrek taşlarından korunma, kanser, aids, empotans, düşükler, uyku bozuklukları, kısırlık, hazımsızlık, kabızlık, hipertansiyon, baş ağrısı, migren, yorgunluk, şeker hastalığının hafif formlarında başarılı sonuçlar alınıyor Artık batıda doğallığa dönülüyor Transandantal meditasyon, zihin-beden bütünlüğünü sağlıyor ve streslerden arıtıyor Derin dinlenmeyi sağlıyor

Hastalıkların fizyopatolojisinden bu üç faktör sorumludur:
- Doşha'lar (Vata, Pitta, Kapha)
- Shrota'lar (vücudun kanalları, patikaları)
- Agni (sindirim ateşi)
"Doşha"lar artmış, azalmış veya nitelikleri değişmiş olabilir
"Shrota"lar genişlemiş, daralmış, düğümsü bir yapı oluşturmuş veya akıntıları ters yöne doğru dönmüş olabilir "Agni"nin zayıflamasıysa en büyük problemdir Bu, "ama" (hastalık oluşturabilecek toksin - serbest radikal benzeri bir madde) oluşumuna yol açar

Beden tipinizi öğrenmeniz için size bir test sunuyoruz Bu testin sonuçlarına göre beden tipinizi öğrenip, doğru beslenmeyi uygulayabilirsiniz Ancak her zaman için doğal ve bitkisel tedavilerde mutlaka konunun uzmanı bir doktorun yapması ve klasik hekimlik düzeyinde yapılması gereken uygulamaların da yapıldığını kontrol etmek gerekir

Beden tipinizi bilmek ister misiniz?
Aşağıdaki sorular, beden tipinizi öğrenmek için yüzde yüz kesinlikle olmasa da büyük ölçüde fikir verir Bu soruları dikkatle okuyup, hangi maddenin size ne kadar uyduğunu doğru bir şekilde cevaplamaya çalışın Bütün soruların sonucunda çıkan toplam puanı, her bir doşha tipi için ayrı ayrı yazın Sorgulama bölümü sonunda, bunların nasıl olduğu detaylı olarak anlatılacaktır
Bu testi yaparken belirsizlik hissettiyseniz, kendinizi hiçbir kategoriye oturtamıyorsanız, sizde, Vata özellikleri ön plandadır

Bu testi nasıl değerlendireceksiniz?
Puanlamanın sonucunda tek doşha tipli olanların (Vata, Pitta, Kapha) puanlarının diğer doşha tipi puanlarına göre oldukça yüksek olması söz konusudur Çift doşha tipli olanlar, iki doşha puanının birbirine yakın veya eşit olduğu durumlardır Biraz daha diğerine hakim olan doşha önde söylenir

Vata-Pitta'da, Vata özellikleri daha fazladır, ancak Pitta da belirgindir
Pitta-Vata'daysa Pitta özellikleri daha fazla ancak Vata da belirgindir
Dikkat edilmesi gereken, bu testi yapan iki kişinin birinde, örneğin Vata: 85, Pitta: 65, Kapha: 55 bulunmuş olsun, bu kişinin beden tipi Vata olarak nitelendirilir

İkinci bir kişide ise Vata: 45, Pitta: 60, Kapha: 45 bulunmuşsa bu kişide Pitta özellikleri ön plandadır Birinci örnekteki kişinin doşha özellikleri Vata olmasına rağmen Pitta'sının kuvveti, ön özelliği Pitta olan, ikinci örneğe göre daha fazladır Birinci örnekteki kişinin doşha özellikleri genelde çok kuvvetli demektir İkinci örnekteki kişideyse her üç doşha daha zayıf düzeyde demektir

Bir Ayurveda hekimi için, doşha'ların keskinlik düzeyi ve kuvveti tedavide büyük önem taşımaktadır Bir doşha özelliği artarken otomatik olarak diğer doşha özellikleri azalır Bir kişi, saf olarak tek bir doşha tipi olabileceği gibi, daha önce bahsettiğimiz gibi, çift doşha karakteri de gösterebilir Böylelikle çift özellikli insan, değişken karakter dediğimiz pek çok kişiyi hatırlatır


Nasıl Puanlandıracağız?
Bu madde bana çok uyuyor5 puanBu madde bana uyuyor4 puanBu madde bana bazen uyuyor3 puanBu madde bana nadiren uyar2 puanBu madde bana uymaz1 puanBu maddenin benimle hiçbir ilgisi yoktur0 puan

Vata beden tipi:
Yeni şeyleri her zaman çabuk öğrenirim
İyi ezberliyemem, ezberlersem bile hafızam kuvvetli değildir, kolay unuturum
Karar vermekte zorlanırım
İşimi ve faaliyetlerimi genelde büyük bir hevesle yaparım
Kolay endişelenir ve sıkıntıya düşerim
Doğal yapım çok kuvvetli ve hayat doludur
Hızlı konuşurum ve arkadaşlarım benim konuşkan olduğumu söylerler
Ruh halim çok kolay değişir ve biraz duygusalımdır
Zihnim çok aktiftir, hatta bazen hiç durmaz, aynı zamanda çok yaratıcıyımdır
Kolay öğrenir ve kolay unuturum
Soğuk havaya dayanıksızım, sevmem
Cildim özellikle kışın kuruma eğilimindedir
Genelde ince bir vücut yapım vardır
Kolay kilo almam
Yürüdüğüm zamanki karakteristik özelliğim hızlı ve çabuktur
Gaza eğilimim vardır ve kolay kabız olurum
Genelde uykuya zor dalarım, gece uykum hafiftir
Kendi kendime bırakıldığım zaman, yemek ve uyku alışkanlıklarım düzensizdir
Hareketlerim hızlı ve aktiftir, enerji birdenbire patlak verir
Kolay heyecanlanırım
Genelde ellerim ve ayaklarım soğuktur

Pitta beden tipi:
İradem çok kuvvetlidir, bir dereceye kadar güçlüyümdür
Bir çok insana göre sıcak hava beni daha çok rahatsız eder veya yorgun düşerim
Her zaman belli etmesem bile kolay kızar, öfkelenirim
Faaliyetlerimde aşırı derecede titiz ve düzenliyimdir
Kolay sabırsızlanırım
Çok iştahlıyımdır, kendimi engellemezsem çok miktarda yiyebilirim
Kendimi çok etkili ve yeterli bulurum
Başkalarının soğuk bulduğu mekanlar bana sıcak gelir
Kolay öfkelenir ama sonra çabuk sakinleşirim
Ayrıntılarda çok titizimdir
Bunlardan biri veya birkaçı benim saç yapıma uyar Erken beyazlayan veya dökülen, ince, düz, zarif saç Sarışın, kızıl, kumral saç rengi
Pek çok insan beni inatçı olarak kabul eder
Eğer bir öğünü kaçırırsam veya yemek saatini geçirirsem rahatsız olurum
Dondurma gibi soğuk yiyecek ve içecekleri çok severim
Meydan okumak hoşuma gider ve bir şey istediğim zaman onu elde etmek için çok azimliyimdir
Acılı ve baharatlı yiyecekler bana dokunur
Anlaşmazlıklarda olmam gerektiği kadar hoşgörülü değilimdir
Hem başkalarını, hem de kendimi eleştiririm
Bağırsaklarım çok düzenli bir şekilde boşalır, kabızlıktansa yumuşak dışkılama eğilimim vardır
Kolay terlerim

Kapha beden tipi:
Önemli bir rahatsızlık olmadan çok rahat öğün atlayabilirim
Çok derin uyurum
Soğuk ve nemli hava beni rahatsız eder
Diğer insanlar kadar hızlı öğrenmem, fakat çok iyi aklımda tutarım ve güçlü bir hafızam vardır
Saçım kalın, koyu ve dalgalıdır
Pek çok insana göre daha kolay kilo alırım ve daha zor veririm
Ertesi gün kendimi iyi hissetmem için en az sekiz saat uyumam gerekir
Genelde sakinimdir, kolay öfkelenmem
İri, sağlam bir vücut yapım vardır
Fazla uyumaya eğilimim vardır, sabah kalkınca hemen ayılamam, kendimi sersemlemiş hissederim, sabahları tutuk ve yavaşımdır
İş yaparken doğal halim daha relaks ve daha sakindir
Tombullaşmaya eğilimim vardır, kolay yağlanırım
Şu sözler beni iyi tanımlar: sakin, tatlı huylu, sevgi dolu, muhabbetli ve bağışlayıcı
Fiziksel olarak çok güçlü ve dayanıklıyımdır
Uysal ve sakin huyluyumdur Kolay sinirlenmem
Sindirimim yavaş olduğundan yemeklerden sonra kendimi ağır hissederim
Aşırı müküs, balgam, şişme, astım, ödem veya sinüs problemlerine eğilimim vardır
Hafif soluk olan yumuşak, pürüzsüz bir cildim vardır
Yemeklerimi yavaş yerim, faaliyetlerimde yavaş ve düzenliyimdir
Yavaş ve ölçülü yürürüm

Bu konuyla ilgili daha detaylı bilgiyi, Milliyet yayınlarının Ayurveda kitabında bulabilirsiniz Ayrıca daha sağlıklı bir yaşam ve kişisel görüşme için aşağıdaki telefonlardan bilgi alabilirsiniz


Dr Ender Saraç

Hay Sağlık Merkezi
Telefon: (0212) 283 10 80