Ses Kirliliğinin İnsan Sağlığına Etkilerini Azaltmak

Ses Kirliliğinin İnsan Sağlığına Etkilerini Azaltmak
Ses Kirliliğinin İnsan Sağlığına Etkilerini Azaltmak

otomobil kullanıımını azaltacak önlemler alınmalıdır
ev ve iş yerlerinde ses geçirmeyen camlar kullanılmalıdır
eğlence yerleri vbortamlarda yüksek sesle müzik çalınmamalıdır
gürültü yapan kuruluşlar şehirlerin dışında kurulmalıdır

Gürültü kirliği ya da ses kirliliği, insan veya hayvan yaşamını olumsuz etkileyen, dengesini bozan her türlü insan, hayvan ya da makine kaynaklı ses oluşumudur Gürültü kirliliğinin en yaygın biçimlerinden biri, özellikle motorlu araçların neden olduğu kirliliktir
Dünya çapında en yaygın gürültü türü ulaşım sistemlerinden kaynaklanır Motorlu araçların yanısıra uçak ve demiryolu araçlarının yarattığı gürültü de önemli bir yer tutar Şehir planlamacılığında yanlışlar yapılması sanayi ve yerleşim alanlarının birbirine bitişmesine neden olabilir ve sonuç olarak sanayi alanının yarattığı gürültü kirliği komşu yerleşim birimlerinde yaşayanların sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir Gürültü kirliği yaratan diğer etmenler arasında araba alarmları, acil durum sirenleri, çeşitli beyaz eşyalar ile ev âletleri, fabrika makineleri, yapım ve onarım çalışmaları, ses çıkaran hayvanlar, ses sistemleri, hoparlörler ve konuşmakta olan insanlar sayılabilir

İnsan sağlığına etkileri

Gürültünün insan sağlığı üzerindeki etkileri hem sağlıksal hem davranışsal yönde ortaya çıkabilir Genel olarak, "gürültü" olarak adlandırılan her türlü ses insan sağlığını fizyolojik ve psikolojik olarak etkiler İstenmeyen bu sesler sinir, saldırganlık, hipertansiyon, yüksek stres, kulak çınlaması ya da kulak uğuldaması, duyma kaybı, uyku bozuklukları gibi pek çok sonuç doğurabilir
Bu sonuçlar içinde, stres ve hipertansiyon ciddi sağlık sorunlarına kapı açabilirken, kulak çınlamaları ve uğuldamaları unutkanlığa, ciddi ruhsal bunalımlara ve kimi zaman panik ataklara neden olabilir

Olumsuz etkilerini azaltmak için:

Ulaşım araçlarına çıkardığı sesi azaltmak için gereken filtrelemeler yapılmalı,
Korna çalmak daha kesin kurallarla yasaklanmalı,
Eğlence yerlerinde ve konutlarda çevreye saygı çercevesi aşılmadan gürültü ayarlaması kontrol edilmeli,
Evdeki her türlü cihazın çıkardığı gürültüye göre uygun saatlerde kullanımı sağlanmalı,
Kalabalık yerlerde insanlar sesleri yükseltmeden konuşmalı,
Ev hayvanları gürültü kirliliğine neden oluyorsa toplu konutlarda beslenmemeli
Konut yerleşim yerlerindeki gürültüye neden olan işyeri, tesis, ibadet yeri vb yerlerde ses denetimi yapılmalıdır
Siren, silah gibi aşırı ses çıkaran aletler kullanılmamalı

Ses Kirliliği

Sanayileşme ve modern teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan çevre sorunlarından biri de ses kirliliğidir Gürültü de denilen ses kirliliği, istenmeyen ve dinleyene bir anlam ifade etmeyen sesler ya da insanı rahatsız eden düzensiz ve yüksek seslerdir Ses kirliliğinin yaratan önemli etmenler;

Sanayileşme

Plansız kentleşme

Hızlı nüfus artışı

Ekonomik yetersizlikler

İnsanlara, gürültü ve gürültünün yaratacağı sonuçları konusunda yeterli ve etkili eğitimin verilmemiş olmasıdır

Ses kirliliği, insan üzerinde çok önemli olumsuz etkiler yaratır Bu etkileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz

İşitme sistemine etkileri: Ses kirliliği işitme sistemi üzerinde, geçici ve kalıcı etkiler olmak üzere iki çeşit etki yapar Ses kirliliğinin geçici etkisi, duyma yorulması olarak da bilinen işitme duyarlılığındaki geçici kayıplar şeklinde olur Duyma yorulması düzelmeden tekrar gürültüden etkilenilmesi ve etkileşmenin çok fazla olması durumunda işitme kaybı kalıcı olur

Fizyolojik etkileri: İnsanlarda görülen stresin önemli bir kaynağı ses kirliliğidir Ani olarak oluşan gürültü insanın kalp atışlarında (nabzında), kan basıncında (tansiyonunda), solunum hızında, metabolizmasında, görme olayında bozulmalar yaratır Bunların sonucunda uykusuzluk, migren, ülser, kalp krizi gibi olumsuz durumlar ortaya çıkar Ancak en önemli olumsuzluk kulakta yaptığı tahribattır

Psikolojik etkileri: Belirli bir sınırı aşan gürültünün etkisinde kalan kişiler, sinirli, rahatsız ve tedirgin olmaktadır Bu olumsuzluklar, gürültünün etkisi ortadan kalktıktan sonra da sürebilmektedir

İş yapabilme yeteneğine etkileri: Özellikle beklenmeyen zamanlarda ortaya çıkan ses kirliliği, iş veriminin düşmesi, kendini işine verememe ve hareketlerin engellenmesi şeklinde performansı düşürücü etkiler yapar Gürültünün öğrenmeyi ve sağlıklı düşünmeyi de engellediği deneylerle saptanmıştır

Ülkemizde, insanları gürültünün zararlı etkilerinden korumak için gerekli önlemleri içeren ve çevre yasasına göre hazırlanmış olan "Gürültü kontrol yönetmeliği" uygulanmaktadır Ancak yönetmeleğin hedeflerine ulaşabilmesi için insanların bu konuda eğitilmeleri ve bilinçlendirilmeleri gerekir Ses Kirliliğinin Önlenmesi İçin Neler Yapılabilir?

* Ses kirliliği aşağıdaki uygulamalarla önlenebilir;

* Otomobil kullanımını azaltacak önlemler alınmalıdır

* Ev ve iş yerlerinde ses geçirmeyen camlar(ısıcam gibi) kullanılmalıdır

* Eğlence yerleri vb ortamlarda yüksek sesle müzik çalınması engellenmelidir

* Gürültü yapan kuruluşlar şehirlerin dışında kurulmalıdır