Maddenin Yapısı Ve Halleri Maddenin Yapısı Ve Halleri Hakkında Bilgi |
09-09-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Maddenin Yapısı Ve Halleri Maddenin Yapısı Ve Halleri Hakkında BilgiMaddenin Yapısı ve Halleri Maddenin Yapısı ve Halleri Hakkında Bilgi Maddenin Yapısı ve Halleri Maddenin Yapısı ve Halleri Hakkında Bilgi Madde, boşlukta yer kaplayan, kütlesi, eylemsizliği ve ağırlığı olan her şeydir Kendi çapında saf madde ve karışımlar olarak ikiye ayırdığı zaman saf maddeleri elementler ve bileşikler oluşturur Saf maddenin belirli özellikleri vardır ve bu özellikleri hiç değişmez Tam saf madde yok gibidir Bir madde içinde bulunan yabancı maddeler, kimya usulleri ile anlaşılmayacak kadar az olunca, bu maddeye, saf denir Saf süt demek, kimya bakımından doğru bir söz değildir Çünkü süt belli özellikler taşıyan tek bir madde değildir Karışımları ise homojen ve heterojen olarak incelemek gerekir Maddenin şekil almış haline cisim denir Maddede daima değişiklikler olduğunu bilmekteyiz Maddede meydana gelen değişikliklere olay denir Bu ise genel olarak fiziksel ve kimyasal olmak üzere ikiye ayrılır: • Fiziksel olay: Bir madde üzerinde meydana geldiği vakit, o maddenin hüviyetini, yapısını değiştirmeyen olaydır Mesela kağıdın yırtılması, fiziki bir olaydır Çünkü kağıdın şekli değişmiş fakat özü yine kağıttır • Kimyasal olay: Bir madde üzerinde meydana geldiği vakit, o maddenin hüviyet ve yapısını değiştiren olaydır Mesela kağıdın yanması gibi Atomların çekirdeklerinde değişmeler, parçalanmalar olduğu, radyoaktif denilen elementlerden anlaşılmaktadır Atomların ortasında bulunan çekirdeklerin bu parçalanmasında, bir elementin başka bir elemente dönüştüğü anlaşılmıştır Ayrıca, Albert Einstein'in izafiyet kuramına göre madde ve enerji birbirine eşdeğerdir Bu sebeple madde enerjiye, enerji de maddeye dönüştürülebilir Mesela bir uranyum çekirdeğinin veya başka bir ağır atom çekirdeğinin ikiye ayrılmasıyla meydana gelen çekirdek bölünmesinde madde enerjiye dönüşür Bileşik cisimlerde olduğu gibi, elementler de hep değişmekte, bir halden başka hale dönmektedir Maddenin halleri Maddenin Katı Hali Maddenin, atomları arasındaki boşluğun en az olduğu halidir "Katı" olarak adlandırılan bu haldeki maddelerin kütlesi, hacmi ve şekli belirlidir Bir dış etkiye maruz kalmadıkça değişmez Sıvıların aksine katılar akışkan değildir Fiziksel yollarla, diğer üç hal olan sıvı, gaz ve plazmaya dönüştürülebilirlerAltın demir gibi madenler katı maddelere örnektirayrıca katı maddeler atomlarının en yavaş hareket edebildiği haldir Maddenin Sıvı Hali Sıvı, maddenin ana hallerinden biridir Sıvılar, belli bir şekli olmayan maddelerdir, içine konuldukları kabın şeklini alırlar, akışkandırlar Sıvı molekülleri, sıvı hacmi içinde serbest hareket ederler, fakat partiküllerin ortak çekim kabiliyeti, hacmin izin verdiği ölçüdedir Sıvının hacmi, onun sıcaklık ve basıncına bağlıdır Maddenin Gaz Hali Gaz, maddenin üç halinden biridir Bu haldeyken maddenin yoğunluğu çok az, akışkanlığı ise son derece fazladır Gaz halindeki maddelerin belirli bir şekli ve hacmi yoktur Katı bir madde ısıtıldığı zaman, katı halden sıvı, sıvı halden de gaz haline geçer Bu duruma faz (safha) değişikliği denir Sıvıyı meydana getiren tanecikler (atom veya moleküller) birbirlerini çeker Sıvı ısıtıldığı zaman, tanecikler arasındaki çekim kuvveti yenilir ve tanecikler sıvı fazdan (ortamdan) ayrılarak gaz haline dönüşürler Gazı meydana getiren tanecikler her yönde hareket edebilir ve bulundukları kabın halini alırlar Mesela hava bir gaz karışımıdır ve azot, oksijen, çok az miktarda asal gazlar ve karbondioksitten meydana gelmiştir Gazlar birbiriyle her oranda karışabilirGazların birbiri ile oluşturdukları karışımlar homojendir Hacimleri, dolayısıyla yoğunlukları basınç ve sıcaklığa tabidir Genellikle gazın basınç veya sıcaklığının az miktarda değişmesi, gazın hacminde çok büyük değişiklikler meydana getirir Bütün gazların genişleme ve sıkışma katsayıları aynıdır Fakat sıvı ve katıların böyle bir özelliği yoktur Bu yüzdendir ki, gazlar, katı ve sıvılardan daha kolay incelenir Hareket halindeki gaz moleküllerinin (taneciklerinin), bulunduğu kabın cidarına (duvarına) çarpması sonucu meydana gelen etkiye, gazın basıncı denir Bir silindir içindeki gaz, piston ile sıkıştırılırsa pistonun geri itildiği, ilk haline döndürülmek istendiği görülür ki, bu yukarıdaki olayın sonucudur Pistonu ittirmek için yapılan iş, gazın basıncına karşı yapılan iştir İzole halde yani çevreden yalıtılmış bir gaz, sıkıştırılınca ısınır Sıkıştırılmış gaz genişletilirse soğur, yani yine bir iş yapar ve gaz moleküllerinin ortalama hızları düşer Böylece basınç da azalmış olur |
|