Tarihin Diğer Adı: “Doğu-Batı”

Linklerimizi üyelerimiz görebilir Uslanmam üyeliği için tıklayın

Yanyana geldiklerinde farklılık, çatışma, rekabet, işbirliği, farklı medeniyetler gibi dünya tarihinin oluşumu açısından önemli kavramları da beraberinde getiren Doğu ve Batı kavramları; toplumlar arasındaki farklılıkları, toplumların birbirlerine göre konumlarını ve toplumlar arası çatışmaları belirleyen temel unsur konumundadır Bu bağlamda İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Araştırma Merkezi de, Baykan Sezer Çalışma Günleri etkinliklerinin ikincisini 27-28 Eylül 2004 tarihinde düzenleyerek çalışmalarını Sosyoloji Yıllığı Kitap 12 olarak “Tarihte Doğu-Batı Çatışması”¹ başlığını taşıyan ProfDrSemavi Eyice’ye saygı kitabı olarak yayımladı

Doğunun ve Batının birer coğrafi kavram olarak değil; dünya tarihini belirleyen çatışma ve farklılaşmalar, Doğu-Batı çatışmasının aldığı farklı biçimler, Doğunun ve Batının devlet gelenekleri, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu ve Türk sosyo-kültür yapısı bakımından belirleyici nitelikte olan Batılılaşma açılarından ele alınması gereğinin güzel bir örneğini teşkil eden bu çalışmada, genel anlamda Türk toplumu özel anlamda ise Türk sosyolojisinin günümüz dünyasının değişim ve dönüşümleri karşısında bir tavır belirleme zorunluluğu da okuyuculara anımsatılmaktadır

Kitapta Semavi Eyice’ye saygı başlığı altında; Semavi Eyice’nin özgeçmişi, Arkeoloji ve Sanat Tarihi bilimleri üzerine Semavi Eyice’nin yazılarının yanında, Gökhan Tok’un Semavi Eyice’nin Bizans ve Osmanlı ile ilgili önemli çalışmalarına vurguda bulunan yazısı yer almaktadır Tarihte Doğu-Batı çatışması, Baykan Sezer’in ders notlarından yola çıkarak ele alınan ve konunun farklı biçimlerine, gözardı edilen boyutlarına dikkat çeken bir diğer başlık olarak yer almaktadır

Baykan Sezer, Ertan Eğribel, Ufuk Özcan, Zerrin Baydar, Oğuz Tekin, Ergün Yıldırım, İnci Delemen, Nihat Aycan ve Mustafa Kemal Şan Eski Çağda Doğu-Batı Çatışması başlığı altında; tarihte toplumlar, Arkeoloji ve Sanat Tarihinin Türk sosyolojisi ile ilişkisi, Anadolu’nun tarihteki Doğu-Batı çatışmasındaki yeri, Doğu ve Batı düşüncesinin etkilenimleri ve dinler tarihi üzerine yazılarıyla kitaba katkıda bulunmuşlar

Anadolu Türklüğü ve Doğu-Batı Çatışması ile ilgili olarak; Baykan Sezer, Ertan Eğribel, Feridun MEmecen, Gülnihal Küken, Ebru Atlan, Birsel Küçüksipahioğlu, Semavi Eyice, Ayşen Şatıroğlu, Fahameddin Başar, Ali İhsan Gencer, İdris Bostan, Nihat Aycan ve Ufuk Özcan Türk toplum tarihi ve gelişme dönemleri, Doğunun ve Batının kültür etkileşimleri, Anadolu ve Bizans tarihi, Osmanlı-Avrupa ilişkileri ile ilgili olarak Doğu-batı sorunu/çatışması temelindeki yazılarıyla kitaba katkıda bulunmuşlar

Baykan Sezer, Ertan Eğribel, Ufuk Özcan, Sezgin Kızılçelik, Mehmet Karakaş, HBayram Kaçmazoğlu, Yücel Bulut, Ahmet Kamil Gören, Cezmi Eraslan, İnci Enginün, Yıldız Akpolat, Ayşe Azman, Nalan Yetim, Alaattin Oğuz, Mustafa Orçan ve İYaşar Hacısalihoğlu Batı yayılmacılığı ve Modernleşme başlığı altında çağdaşlaşma, Batılılaşma, endüstrileşme, kalkınma, ulus-devlet, kimlik sorunları ve Batının kendi içinde yaşadığı sorunlar temelinde kaleme aldıkları yazılarıyla kitaba katkıda bulunmuşlar

Bunların yanında kitapta Türk sosyoloji tarihini belirlemeye yönelik çalışmalarda önemli bir figür olarak karşımıza çıkan akademik ilişkilerin yapısı ve sosyoloji bölümleriyle ilgili olarak ana sorunlardan biri olarak niteleyebileceğimiz iletişimsizlik ve bilgisizlik sorununu gidermeye yönelik önemli bir katkı niteliğindeki sosyoloji bölümlerini tanıtıcı yazılara; Kurtuluş Kayalı’nın İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü, HBayram Kaçmazoğlu’nun Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü ve Fatih Arslan’ın Cumhuriyet Üniversitesi Sosyoloji Bölümünü tanıtan yazılarıyla devam edilmektedir Kitapta yine ek olarak Türkiye’de kitabın tarihine yönelik Arslan Kaynardağ ve Bedri Mermutlu’nun yazıları yer almaktadır Bunun yanında kitapta Osmanlı ve İran Türklüğü üzerine Mübariz Süleymanlı’nın yazısı yer almaktadır

İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Araştırma Merkezi’nin ve Baykan Sezer ekolünün Türk toplumunun tarihteki yerini, çıkarlarını ve yeni koşullar karşındaki tavrını belirleyebilme çalışmalarına çok önemli bir katkı niteliğindeki bu çalışması, Türk Sosyolojisi açısından da disiplinler arasındalığın öneminin diğer çalışmalarında olduğu gibi bir kez daha altını çizmektedir Bu anlamda çalışmaya katkıda bulunan herkes, Türk düşünce hayatı ve Türk sosyolojisi adına şükran ve teşekkürlere lâyıktır…
*Tarihte Doğu-Batı Çatışması,Semavi Eyice’ye Saygı Sosyoloji Yıllığı Kitap 12 (YayHaz:Ertan Eğribel ve Ufuk Özcan), İstanbul, Kızılelma Yayınları, 2005