09-06-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bakterilerin Üremeleri
Bakterilerin Üremeleri
Bölünerek Çoğalma
Bütün bakteri türlerinde esas üreme şekli bölünmedir Üreme eşeysiz üreme şeklidir Su, besin maddesi ve sıcaklığın uygun olduğu ortamlarda çok hızlı
bölünürler Bu bölünme her 20 dakikada bir gerçekleşir Böylece geometrik olarak artmaya başlarlar Ancak bu artış sürekli değildir Çünkü zamanla ortamın sıcaklığı artar, asitler ve CO2 birikir, besin maddeleri tükenir Bunlar bakteriler için öldürücü doza ulaşınca geometrik artış bozulur Böylece bakterilerin populasyonları da dengelenmiş olur
Bakterilerde hücre bölünmesi mitoza benzer Ancak çekirdek zarı ve belli bir kromozom sayısı için tam bir mitoz değildir Buna "Amitoz Bölünme" denir
Sporlanma
Bazı bakteri türleri yaşadıkları ortama bozulunca "Endospor" oluşturarak kötü şartları geçirirler Endosporlar, kalıtım metaryelinin çok az bir stoplazmayla beraber, sert bir çeperle çevrilmiş halidir Ortam şartları normale dönünce çeper çatlar Endospor gelişerek normal bakteriyi meydana getirir
Endosporlarda metabolik faaliyetler minimum seviyededir Bu şekilde uzun yıllar yaşayabilirler Olumsuz şartlar olan yüksek ısıdan, kuraklıktan, donmadan ve besinsizlikten etkilenmezler 60 yıl canlı kalan bakteri sporları tespit edilmiştir Normal bakteri hücrelerinin tamamı 100°C" de ölürken endosporlar ancak 120°C" de 15-20 dakika kalırsalar ölürler Soğuk ortama da aynı oranda dayanıklıdırlar Bazı türlerde bir bakteriden birden çok endospor meydana gelebilir
Eşeyli Üreme (Konjugasyon)
Bakterilerin bölünerek çok hızlı üremelerine, olumsuz şartları da endospor oluşturarak geçirmelerine rağmen, düzensizde olsa eşeyli üremeyi gerçekleştirirler Çünkü bu sayede kalıtsal çeşitliliklerin arttırarak değişen ortama uyum sağlama imkanı bulurlar Bu çeşitliliğe ise "kalıtsal varyasyon" denir Konjugasyon (kavuşma) esnasında DNA yapısı farklı iki bakteri yanyana gelerek aralarında geçici zardan oluşan bir köprü oluştururlar Bu köprü aracılığıyla DNA parçalarını değiştirirler Sonra ayrılarak bölünmeye devam ederler Dikkat edilirse, çok hücreli canlılarda görülen eşeyli üremeden çok farklı bir eşeyli üreme oluşmaktadır Bunlarda gamet oluşumu ve döllenme yoktur
Bakteriler diğer canlılara göre daha kolay mutasyona uğrarlar Mutasyon genellikle zararlı ve öldürücü olmakla beraber, bakterilerde bazen olumlu sonuçlar veren faydalımutasyonlar oluşabilmektedir Bugün bakteriler değişik besin (kültür) ortamlarında yetiştirilerek incelenmektedir En iyi geliştikleri kültür ortamı et suyudur
|
|
|