Çocuk Üzerinde Etkili Olmak |
09-06-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Çocuk Üzerinde Etkili OlmakÇocuk Üzerinde Etkili Olmak Çocuğa söz geçirmeye çalışırken canımızı sıkan nokta, ya bizi uğraştırmalarıdır, ya da çocuğun yetişmesi hakkındaki endişelerimizdir Eğer ikincisi, çocuğun yetişmesindeki endişeyse üzüntümüz, bu doğrudur, çünkü etkili olma yöntemiyle biz gerekli şekilde davransak da, kolay olmayabilir ve uğraşmamız gerekebilir Elinde ilaç görülen çocuğa, bunu bırakması veya vermesi söylendiğinde dinlemeyebilir belki Ya da "O ilacı ne adar yükseğe koyabilirsin?" "Şuraya koymaya boyu yeter mi?" dediğinizde sonuç olumlu olabilir Oyuncakların toplanması için "Bu sepete hangimiz daha çok oyuncak koyacak bakalım" dediğinizde yenilebilirsiniz "Ben gözümü açana kadar onu yerine götürebilir misin?" dediğinizde sürprizle karşılaşabilirsiniz Bunların yalnızca ilk seferlerinde gerçekleşmesiyle kalması istenmiyorsa, ödül mahiyetinde ihmal etmeksizin, ten teması ve söz diyalogu duygusal anlamda kurularak sürdürülebilir Şartlara ve duruma göre hareket edilirse, çoğu girişimler olumlu olacaktır Durumun pürüzlü olması için ise, sadece bizim yaklaşımımızın uygun olamaması yeterlidir Kullandığımız kelimeler de çok önemlidir Bir çocuğa "Prizle oynamayı," ya da "Fişle oynamayı bırak!" demek komik olur herhalde Çocuk ve oynamak… Oynamak zaten onun istediğidir Nasıl oynamayı bırakabilir ki? Bu gibi durumlarda dikkatini başka yöne çekmek faydalıdır Oyuncağını arkadaşına vermek istemeyen çocuğun yanına annesi giderek "Şaka yapmıştır şimdi verir!" derse, onun iç âleminde âdeta bir düğüm çözülür ve o oynadıktan sonra oyuncağın geri kendisine verileceği söylenirse onu rahatlatarak onun korkusunu giderilmiş olur Bazen de çocuğun aklına biz sokarız bazı şeyleri Masanın yanından geçerken o, "Sakın örtüyü çekme!" demek ona bir fikir gibi gelebilir Bakarsınız ki örtüyü çekivermiş Olumsuz cümle kurmak yerine olumluya yönelik cümle kurmak daha faydalı olacaktır Dişleri çürüdüğü için çikolata yememesini söyleyen annesini ve diğer kişileri umursamıyordu beş yaşındaki bir çocuk Kendisine yaklaşıp ‘Aldırma sen onlara,’ dercesine bir tavırla yüzünü okşayarak "Daha çok çikolata ye!" dedim Sevinerek gülümsedi o sıra Onu kucağıma alıp "Daha çok çikolata ye ki, dişlerinin hepsi çürüsün!" diyerek devam ettim Samimiyetle söyledim Devamında bana ne söyledi dersiniz? "Hayır, yemeyeceğim, sen ye senin dişlerin çürüsün" Sevindim, çünkü artık dişlerini fırçalamaya başlamış, hem de dikkatle Çocuklar, özellikle kardeşler birbirlerine kıskançlık beslerlerken çok zarar verici olabilirler Diğerinin yüzüne tokat atmaya, üzerine bir şeyler fırlatmaya, onu ısırmaya çalışır Bunlar küçük olaylardır ve bir nevi çocuğun kıskançlığını geçiştirdiğini varsayabiliriz Çoğalırda sıklaşırsa saldırganlık olup çıkar Bir defasında, ısırma olayı artık her fırsatı kollayarak gerçekleşince, çocuğa (4) yönelerek "Sen bunu her ısırdığında ben onu öpeceğim!" dedim Daha sonrada kendisine olan ilgimi azaltmadan zaman içerisinde onu gözlemledim Bir daha ısırdığını görmedim de, duymadım da Yazılan bu etkili olabilecek yöntemleri okuduktan sonra, bunları benzer durumlarda da uygulamak düşüncesi yerinde bir düşüncedir Söz iletişiminin yanı sıra göz, yüz, tavır ve beden dilini de duruma göre kıvamına getirerek de olumsuzluklar azaltılabilir Buradaki sözler, laftan anlamadıkları zaman çocuklar için değil, laftan anlayan biz yetişkinler için Çocuk eğitimini bilerek baştan başlamak elbet daha etkilidir Böyle etkili oluşu, çocuk eğitimini sonradan edinip başlayanların, hiç etkili olamayacağı anlamına değil de, sabırlı olmaları gerekeceği, sabırda itina göstermeleri gerekeceği anlamına gelir Alışılagelmiş sakıncalı davranışlarla devam edildiğinde sağlıksız bir insan yetişip ileride uğraştıracaksa, vaktinde müdahaleyle “Geç” demeden çocuğun iyi yetişmesine özen göstererek zorlanmaya ve çaba göstermeye değer Bir insanın geleceğini yüksek derecede etkileyecek olan geçmişidir; çocukluğudur İlk yer eden etkili dönem çocukluk olduğu için kişiliğine buradan sağlıklı bir yön verebilme avantajımız var Onların geçmişine şimdiden doğru yaklaşımlarla; eğitimle dokunalım Nasıl yetişirlerse, mutlaka öyle büyüyeceklerdir… Bizler de nasıl büyümelerini, nasıl olmalarını istiyorsak öyle büyüteceğizdir Belkıs TUNÇAY |
|