Oyunun Katkıları |
09-06-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Oyunun KatkılarıOyun çocuğun fiziksel zihinsel dil ve sosyal kapasitesinin gelişmesine fırsat vererek toplum içindeki sosyal rolünün özdeşiminin ve kendini diğer bireylerden ayıran özelliklerin farkına varmasını sağlar Çocuk oyun sırasında kendisini ve çevresiyle ilgili bilgileri ifade etme olanağı bulur Oyun çocuğa kurallara uymayı sorumluluk almayı işbirliğini ve diğer insanlara saygılı olmayı öğretir Ayrıca girişimci olma tehliaaai göze alma karar verme ve problem çözme yeteneğinin gelişmesine yardımcı olan önemli bir unsurdur Bunların yanı sıra oyun sırasında çocuğun kendisine güvenini geliştirme duygusal ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamada kendi kendine yeterli olabilme gibi nitelikler kazandırır Çocuğun benlik gelişiminde ve sosyalizasyonunda oyun etkili bir gelişimsel süreçtir Oyun çocuğun dikkatinin yoğunlaştırılması ve bunun sürdürülmesine olanak sağlar Oyun sırasında dikkatini bir noktaya toplama deneyimleri yapan çocuk bunu günlük yaşantısına da aktaracaktır Oyun oynayan çocuk zaman ve mekan kavramlarına ait bilgileri çok doğal bir ortam içinde öğrenir Grup oyunlarında bekleme devam etme başlama bitirme gibi durumlar zaman kavramının yaşam içinde özümlenmesini sağlar Ayrıca bahçede sınıfta değişik köşelerde yapılan etkinlikler de mekan kavramının gelişimini destekleyici niteliktedir Bunların yanı sıra çocuk oyun içinde oyun materyallerini değişik durumlarda kullanarak renkleri birbirine karıştırarak nesneleri bir kaba doldurup boşaltarak materyallerin niteliksel ve niceliksel özellikleri hakkında bilgi edinir Oyun Tercihini Etkileyen Faktörler Oyun gelişimini etkileyen faktörler( yaş sosyoekonomik düzey) aynı zamanda oyun tercihini de etkilemektedir Bunlardan başka çevre düzenlemesi materyal seçimi eğitimcinin fonksiyonu çocuğun oyun tercihini etkileyen diğer faktörlerdir Çevre Düzenlemesi ve Materyal Seçimi Oyun doğal planlanmamış ve açıkça yapılandırılmamış etkinliklerse de oyun aracılığıyla rastlantısal ve planlanmış öğrenmenin oluşması için çocuğun yararlanabileceği şekilde çevrenin organizasyonu ve uygun materyal seçimi içeren bir hazırlığın yapılması gereklidir Oyun ortamı çocuğun güven duyabileceği ve kolayca maniple edebileceği şekilde düzenlenmelidir Çocuğun yetenekleri ilgileri ve gelişim düzeyi doğrultusunda fizik ve zihin gücünü geliştirebilecek bir düzenleme yapılmalıdır Çocuğun kapasitesi gözönünde bulundurularak ne aşırı uyarıcı yüklü ne de potansiyelini kullanabileceğinden az uyarıcılı olmalıdır 2Çocuğa Ait Özellikler Çocuklar kendi kendilerine oynarken ya da arkadaşlarıyla oynarken YAŞ ve CİNSİYET’ leriyle ilişkili olarak zihin fizik özelliklerine göre oyuncak seçerler Çocuklar cinsel kimliklerinin bilincine vardıkları dört yaşından itibaren cinsiyet tipli oyuncakları seçerler Oyun gelişimini etkileyen faktörler; 1 - Yaş: Çocuğun yaşı oynanan oyun tipini etkileyen en önemli faktördür Oyun dil zihin sosyal ve motor gelişim özelliklerinin yansıtıldığı bir aktivitedir Dolayısıyla oyun çocuğun yaşına paralel olarak bir değişim ve gelişim göstermektedir Oyun oynama sürecinde çocuk sosyal bir birey olarak tek başına oyundan sosyalize olmuş oyuna doğru bir geçiş sergiler 2 - Cinsiyet: Kız ve erkek çocukları aynı gelişimsel oyun aşamalarından geçmektedir Kız ve erkek çocuklarının oyun davranışları arasındaki tek fark cinsiyetlerine özgü oyun tipini daha fazla tercih etmeleridir Örnek olarak kız çocukları daha çok sembolik oyunu erkek çocukları ise daha çok yapı-inşa oyunlarını tercih etmeleri verilebilir 3 - Sosyo-ekonomik düzey: Çocukların oyunlarının gelişimi sosyo ekonomik düzeylerinden etkilenmektedir Oyun iyi organize edilmiş zengin uyarıcılı çevresel koşullarda normal gelişimini gösterebilir Aksi tekdirde çocuğun gelişimine dolayısıyla da oyunun gelişimine ket vurulmuş olur 3 Materyale Ait Özellikler Değişik amaçlar için kullanılabilecek çok fonksiyonlu olmalıdır Çocuğun ilgisini çekecek renk boyut ve yapıda olmalıdır Dayanıklı sağlam olmalıdır Çekici olmalıdır Bu dikkati yoğunlaştırma ve hayal gücünü motive edici bir özelliktir Çeşitli gelişim alanlarını birden destekleyebilecek zengin uyarıcıları içermelidir Çocuğun farklı deneyimlerine fırsat vermek için oyun materyalleri hem gerçek hem de bunların minyatürü olan iki boyutlu örneklerden seçilmelidir Materyalde yenilik özelliği de önemlidir Sürekli aynı materyalde oynayan çocuk için materyal çok fonksiyonel olsa bile ilk cazibesini kaybeder Bu nedenle materyallerin belirli zamanlarda değiştirilmesinde yarar vardır Çocukların yararlanabilecekleri oyun materyallerini aşağıda belirtildiği gibi gruplandırmak mümkündür |
|