Sözcük İşlem-Metin İşlem

Sözcük İşlem-Metin İşlem


Belirli bir bilgiyi, bilgisayar aracılığıyla işleyip düzenleyerek kâğıt üzerinde basılı bir metin haline getirme işlemine sözcükişlem ya da metinişlem denir Bu işlemin gerçekleştirildiği donanım ise sözcük-işlemci olarak adlarıdırılır Modern yazı makinelerinin (daktilo) bazılarında bu tür bir işlemi yapmak olanaklıdır, ama bugün söz-cükişlemciler büyük ölçüde yazı makinelerinin yerini almıştır (bak YAZI MAKİNESİ) Bir sözcükişlemcinin başlıca parçalanşunlardır:

Yazı makinesindekine benzeyen, ama daha çok tuşu bulunan bir klavye; yazılarıı göstermeye yarayan bir görüntü birimi ya da ekran; metnin kâğıt üzerine basılmasına yarayan bir yazıcı (printer); metnin ve başka bilgilerin yüklenmesi ve saklarımasında kullanılanbir ya da daha çok disk sürücü Bilgisayar genellikle klavye içine yerleştirilir, ama bazı donanımlarda göstericinin içinde bulunur Söz-cükişlemcilerle yazı makinesinin tüm işlevleri yerine getirebilir; ama buna ek olarak metin basılı hale getirilmeden önce değiştirilebilir, düzeltilebilir ve ileride kullanılmak üzere magnetik bir diske kaydedilerek saklarıabilir Bilgisayarların nasıl çalıştığı BİLGİSAYAR maddesinde anlatılmıştır

Sözcükişlemcüerin bazılarıyalnızca sözcük-işlem için kullanılabilir; ama başka işlemler için de kullanılabilen bilgisayarlara yüklenen bir programla işleyen sözcükişlemciler de vardır Piyasada çok çeşitli sözcükişlem programı vardır; evlerde ve küçük işyerlerinde, mikrobilgisayarlara yüklenen bu programlardan yararlanılır Yalnızca sözcükişlem işlevi gören makinelerin belleği çoğunlukla daha geniştir ve bu makineler daha hızlı işler, dolayısıyla çok daha pahalıdır Bu tür makineler genellikle büyük işyerlerinde kullanılırSözcükişlemci kullanılırken, klavyenin tuşlarına basarak yazüan sözcükler ekranda görülür Yazım sırasında metnin üzerinde gerekli düzeltmeler, değişiklikler ve düzenlemeler yapılabilir;

örneğin, yeni sözcükler eklenebilir ya da çıkartılabilir, belirli bir yazı parçası metnin bir yerinden alınıp bir başka yerine taşınabilir ya da disk üzerinde saklı bulunan başka bir metne eklenebilir Bu işlemleri gerçekleştirmek için önce değişiklik yapılacak noktanın seçilmesi gerekir Bunun için klavye üzerindeki özel tuşların yardımıyla imleç (yanıp sönen nokta) ekran üzerinde hareket ettirilir ve metnin ekran üzerindeki görüntüsü aşağı yukarı kaydırılabilir İmleç istenen noktaya getirildikten sonra, komut ya da işlev tuşlarına basılarak gerekli değişiklikler yapılır Metne belirli bir sayfa düzeni de kazandırılabilir

Eğer yazilanmetin bir sayfadan daha uzunsa, makine her yeni sayfaya bir başlık koyacak ve sayfalanotomatik olarak numaralarıdıracak biçimde programlarıabilir Yazilansözcüklerin yazım kurallarına uygunluk denetiminden geçirilebilmesi için bazı sistemlere binlerce sözcük içeren bir sözlük yüklenebilir

Metin istenen biçimde yazıldıktan sonra bir dosya halinde magnetik bir diskte saklarıabilir ve istendiğinde bir yazıcı yardımıyla kâğıt üzerine aktanlabilir Sözcükişlem programında yazıcıyı denetleyen komutları içeren ek bir dosya bulunur Nokta matrisli yazıcılarda, her harf ya da karakter küçük noktalar halinde oluşturularak yazılır Uygun komutlar verilerek, karakterler değişik boyutlarda ve biçimlerde, örneğin bold ya da italik yazılabilir Nokta matrisli yazıcılar çok hızlı çalışır ve saniyede 600 harflik bir yazma hızına kadar çıkılabilir

Bugün artık gazetelerin ve kitapların çoğu sözcükişlemcilerle yazılmakta ve dizilmektedir Bu makineler, metin düzeltme ve değiştirme gibi kolaylıklar sağlamanın yanı sıra, telefon hatlarıyla uzak yerlere de bağlarıabilmekte ve herhangi bir metin bu olanaktan yararlanılarak anında başka yerlere ulaştırabilmektedir Gene herhangi bir metin, bugün artık dizgi makinelerinde baştan sona yeniden
yazılmak yerine, sözcükişlemcilerde bir kez yazıldıktan sonra bunların disketlerinden yararlanılarak, doğrudan doğruya ve çok az bir işle basılı hale getirilebilmektedir