Ali Fuat Cebesoy Hayatı

Ali Fuat CEBESOY (1882-1968)

1882 yılında İstanbul’da doğdu Babası TBMM hükümetinin ilk Nafia Vekili olan, Yozgat milletvekili Fazıl Paşa’dır

Erzincan ve Beşiktaş Askeri Rüştiyelerini bitirdi Liseyi Kadıköy Senjozef Lisesi’nde tamamladı 13 Mart 1899’da Harp Okulu’na girdi Bu okulda Mustafa Kemal ile sınıf arkadaşlığı yaptı

10 Ocak 1902’de Harp Okulu’nu bitirdi Kurmay sınıfına ayrılıp Harp Akademisi’ne devam ederek 11 Ocak 1905’te Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu 28 Haziran 1906’da 3 Ordu Kurmaylığı’na atandı 20 Haziran 1907’de Kolağası (Yüzbaşı) rütbesini aldı 13 Mart 1908’de 3 Süvari Tümen Kurmay Başkanlığı’na atandı 9 Şubat 1909’da Roma Sefareti Ataşemiliterliği’ne tayin edilerek siyasi ve askeri hizmetlerde bulundu

25 Kasım 1911’de Binbaşılığa yükseldi 24 Haziran 1912’de Trablusgarp’a yapılacak silah ve cephane nakliyatı ile İtalya’nın kara ve deniz kuvvetleri için istihbarat toplamaya gönderildi 1 Mart 1914’te Balkan Harbi’ndeki yararlıklarından ötürü Kaymakamlık (Yarbay) rütbesine yükseltildi 14 Ekim 1914’te vekaleten 25 Fırka Komutanlığı’na getirildiyse de, 30 Kasım 1914’te asaleten bu göreve atandı Bu görevde iken fırkasıyla önce Süveyş’e, Kanal Harekatı’na ardından Çanakkale Muharebelerine katıldı Başarılarından dolayı 14 Aralık 1915’te Miralay (Albay) rütbesine yükseltildi 29 Haziran 1917’de 20 Kolordu Komutanlığında görevlendirildi Bu sırada Filistin’de taarruza geçen İngilizlere karşı başarılı oldu Nitekim 21 Aralık 1917’de rütbesi Mirlivalığa (Tuğgeneral) yükseltildi

Mustafa Kemal Paşa’nın Yıldırım Orduları Komutanlığı’ndan alınması üzerine, bir süre 7 Ordu Komutanlığı’na vekalet etti 25 Şubat 1919’da 20 Kolordu Komutanlığı’na atanarak Konya’ya gitti Karargahıyla 13 Mayıs 1919’da Ankara’ya geldi 21-22 Haziran 1919’da Amasya Genelgesi’ni imzaladı 28 Ağustos 1919’da İstanbul Hükümeti tarafından azledildi Görevini bırakmadı 9 Eylül 1919’da Sivas Kongresi kararı ile Garbi Anadolu Umum Kuvay-ı Milliye Kumandanlığı’na tayin edildi

Büyük Millet Meclisi I Dönemi için yapılan seçimlerde Ankara Milletvekili seçildi 11 Mayıs 1920’de İstanbul’daki Divan-ı Harp tarafından idama mahkum edildi Bolu yöresindeki ayaklanmaları bastırdı 25 Haziran 1919’da Garp Cephesi Komutanlığı’na tayin edildi Aynı zamanda milletvekili sıfatı da üzerinde bulunmaktaydı 9 Kasım 1920’de Moskova Büyükelçiliği’ne atandı 16 Temmuz 1922’de Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu Başkanlığı’na, 13 Aralık 1922’de TBMM İkinci Başkanlığı’na, 1 Mart 1923’te Geçici Başkanlığa 189 rey ile seçildi TBMM II Döneminde yine Ankara Milletvekili olarak Meclis’e girdi 24 Eylül 1923’te Feriklik (Korgeneral)’e yükseltildi

Atatürk’e yapılan İzmir suikastı ile ilgili görülerek, İstiklâl Mahkemesi’nde yargılandı Ancak hakkında beraat kararı verildi 15 Temmuz 1926’da tahliye edilerek Meclise döndü Kasım 1927’de Ordu’da açığa alındı 5 Aralık 1927 yılında emekliye ayrıldı

10 Haziran 1933’te Konya’dan bağımsız milletvekili oldu Daha sonraki dönemlerde yine Konya olmak üzere, Eskişehir ve İstanbul milletvekili olarak TBMM’de bulundu 9 Mart 1943-7 Ağustos 1946 yılları arasında Münakalât Vekili (Ulaştırma Bakanı), 30 Ocak 1948-1 Kasım 1948 tarihleri arasında TBMM Başkanlığı görevlerinde bulundu Ali Fuat Cebesoy, 10 Ocak 1968’de İstanbul’da öldü

Almanca ve Fransızca bilen, hayatı boyunca elde ettiği başarılardan dolayı liyakat, nişan ve madalyalar ile ödüllendirilen Atatürk’ün silah ve çalışma arkadaşı Ali Fuat Cebesoy’un “Sınıf Arkadaşım Atatürk”, “Siyasi Hatıralar”, “Milli Mücadele Hatıraları” gibi yayımlanmış bazı eserleri bulunmaktadır