Şiirsel Sanatsal İşlev

Şiirsel sanatsal işlev

Bir iletinin iletisi kendisinde ise dil şiirsel işlevde kullanılmıştır Dil bu işlevde kullanıldığında iletinin iletmek istediği husus, iletinin kendisindedir Bu durumda ileti, kendi dışında herhangi bir şeyi ifade etmez, yansıtmaz Obje iletinin kendisidir Örneğin dilin şiirsel işlevde kullanıldığı metinler olan lirik anlatılarda ve şiirlerde şiirin amacı o şiirin kendisidir Şiirsel metinler, kendinden başka bir şeyi ifade etmeye ihtiyaç duymaz, bir şiir sadece şiir olduğu için önemli ve anlamlıdır, yani şiirin gerçeği, şiirin kendisidir Dilin şiirsel işleviyle kullanıldığı metinlerde gönderici alıcıda hissettirmek istediği etkileri uyandırmak için, dili istediği gibi kullanır, yani kendi özgün üslubunu oluşturmak için bir anlamda dili yeniden yaratır Edebi sanatlardan, karşılaştırmalardan, çağrışım gücü yüksek sözcüklerden yararlanarak imgeler oluşturur, sözcükleri daha çok yan ve mecaz anlamlarda kullanır Edebi metinlerde dil şiirsel işlevde kullanılır

Dil ve konuşabilme yeteneği, insanoğluna yaratılışıyla birlikte bağışlanmış ve onu diğer canlılar üzerinde üstün kılmış en önemli özelliklerinden birisidir İnsan adı verilen bu canlı türünün en üstün özelliği düşünebilmesi ve muhakeme edebilmesidir Dil-düşünce ilişkisi ise, yüzyıllardan beri araştırılan bir konudur Kimi dilbilimcilere göre, dil, düşüncenin evidir Diğer bir söyleyişle, düşünce ancak dille oluşur ve yine dil sayesinde dış dünyaya aktarılır Çok yeni sayılabilecek bir bakış açısına göre ise, adlandırma ve kavramlar olmadan düşünce üretilemez Öyle anlaşılıyor ki insanı insan yapan bu iki temel özelliği, birbiriyle yakından ilgilidir

Dil, bireye düşünce üretebilme, düşüncelerini dışa vurma, bilgi edinme, geçmişini hatırlama, gününü yaşama, geleceğine yön verme, kişiliğini kazanma, hayatını sürdürme gibi daha pek çok açıdan yardımcı olmaktadır Bu yönüyle dil, daha çok bireyseldir Çünkü, kişiliğimiz biraz da dilimizle kazanılır ve kişiliğimiz aslında dilimizde gizlidir Dil, ferdî ve millî kişilik ve kimliğimizi bünyesinde barındırır Dil, hayatın her safhasını kapsayan, her an onun içinde yaşadığımız genişçe bir dünyadır Kısacası, dil, aslında hayatın kendisidir

İnsanoğlu, toplu hâlde yaşamaya mecbur ve muhtaç olan bir canlı türüdür Hiçbir insan tek başına yaşayamaz İnsanların bir arada yaşayabilmeleri için, aralarında birtakım ortak özelliklerin bulunması gerekir İnsanları bir araya getirip aralarında ortak duygusal bağlar kuran vasıtalardan birisi de dildir Dilin insanlar arasında iletişimi sağlaması, onun çok küçük bir yönünü ifade etmektedir Dil, asla mekanik değil, duygusal bir iletişim aracıdır Dilin asıl işlevi, insanlar arasında doğal, duygusal ve ruhsal bağlar kurmasıdır

Böylelikle diller, insan topluluklarını birbirlerine yaklaştırarak “millet” adı verilen sosyal kurumun oluşmasına zemin hazırlarlar Bu yönüyle dil, milleti oluşturan bireyler arasında tam bir birleştirici unsur görevini üstlenir Onları duygu, düşünce, hayal ve en önemlisi dış dünyayı algılama açısından birbirine yaklaştırır Dil sayesinde ortak duygu, düşünce ve ideallere sahip olan bireyler arasında, aynı zamanda ortak bir şuur da oluşur Bu şuur ferdî şuurun çok ötesinde millî bir şuurdur Millî şuur ise, bir milleti ayakta tutan, geçmişini hatırlatan, değerlerini bugüne taşıyan, bugününü en güzel şekilde yaşatan ve bütün bunları kapsayacak şekilde geleceğe yön veren hareketlerin bütünüdür

İleti, dilin göndergeyi olduğu gibi ifade etmesi amacıyla düzenlenerek oluşturulmuşsa dilin “göndergesel işlev“de; ileti, göndericinin iletinin konusu karşısındaki duygu ve heyecanlarını dile getirme amacıyla oluşturulmuşsa dilin “heyecana bağlı işlev“de; ileti, alıcıyı harekete geçirmek üzere düzenlenmişse dilin “alıcıyı harekete geçirme işlevi“nde; ileti, kanalın iletiyi iletmeye uygun olup olmadığını öğrenmek amacıyla düzenlenmişse “kanalı kontrol işlevi“nde; ileti, dille ilgili bilgiler vermek üzere düzenlenmişse “dil ötesi işlev“de ve iletinin iletisi kendinde ise dilin “şiirsel işlevi“nde (Poetik) kullanıldığı vurgulanır

Edebî metinlerde, şiirsel işlevinin hakimiyetinde dilin diğer işlevlerinin de kullanıldığı belirtilir Bazı metinlerde, birkaç işlevin birlikte kullanılabileceği sezdirilir Dil “şiirsel işlevi“nde kullanıldığında iletinin iletmek istediği husus, iletinin kendisinde aranmalıdır Bu durumda ileti kendi dışında herhangi bir şeyi, herhangi bir olguyu ifade etmez, yansıtmaz Obje iletinin kendisidir Ancak bu, iletinin insandan, hayattan ve yaşanılan dünyadan soyutlanması değildir Burada sanata özgü gerçeklik vurgulanmalıdır