![]() |
Coğrafya Harita Bilgisi Konu Anlatımı |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Coğrafya Harita Bilgisi Konu AnlatımıCoğrafya Harita Bilgisi Konu Anlatımı Harita Nedir: Yeryüzünün tümünün ya da bir bölümünün, kuşbakışı görünüşünün, belli bir ölçeğe göre küçültü-lerek bir düzlem üzerine aktarılmasına harita denir ![]() Çizilen şekillerin harita özelliği taşıması için; Kuşbakışı görünüşü aktarması Bir ölçeğe göre küçültülmesi gerekir ![]() Harita çiziminde; Öncelikle kullanım amacı belirlenir ![]() Çizimi yapılacak alanın koordinatları belirlenir ![]() Çizim yöntemi belirlenir ![]() Bir haritada bulunması gerekenler: Başlık (Haritanın Konusu) Ölçek Yön oku ya da koordinatlar Lejand Kroki nedir: Yerşekillerinin kuşbakışı görünümünün ölçek kullanılmadan kabataslak kâğıt üzerine aktarıl-masıdır ![]() Haritalar oluşturulurken haritada gösterilen, yer-şekillerinin biçimi gerçeğe tam uymaz kara ve denizlerin biçim ve boyutlarında bozulmalar olur ![]() ![]() Bu durum; Dünya'nın şekli Yerşekillerinin engebeli olmasından kaynaklanır ![]() Projeksiyon Yöntemleri Haritaları gerçeğe daha yakın çizebilmek için paralel ve meridyenlerden yararlanılır ![]() ![]() ![]() Başlıca projeksiyon yöntemleri ve özellikleri 1 ![]() Bu yöntemde, silindirin iç yüzeyi, küreye tam Ekva-tor üzerine değecek biçimde yerleştirilir ![]() ![]() ![]() Silindirik projeksiyonla hazırlanan haritalarda, şe-killer kutuplara gidildikçe olduğundan büyük görülür ![]() Bu projeksiyon hava ve deniz haritalarında yaygın olarak kullanılır ![]() 2 ![]() Bu yöntemde küreye değen projeksiyon yüzeyi bir konidir ![]() ![]() ![]() ![]() 3 ![]() Projeksiyon yüzeyinin küreye kutup noktasından değdirilmesiyle çizilen bu haritada, değme noktasın-dan uzaklaştıkça şekillerin büyüdüğü görülmektedir ![]() izdüşüm alan, haritalardan yararlanılarak bulunur ![]() ![]() Örneğin; Türkiye'nin gerçek yüzölçümü 814 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ölçek nedir: Yeryüzünün haritaya aktarılması için uygu-lanan küçültme oranıdır ![]() Ölçek Çeşitleri: 1 ![]() ![]() 1 km ![]() ![]() ![]() ![]() Kesrin paydasındaki değer büyüdükçe, küçültme oranı arttığı için ölçek küçülür, haritanın ayrıntıları gösterme gücü azalır ![]() 2 ![]() ![]() Harita Çeşitleri Ölçeklerine Göre Haritalar a) Büyük Ölçekli Haritalar: Ölçekleri 1/200 000 den büyük olan haritalardır ![]() ![]() b) Orta Ölçekli Haritalar: Ölçekleri 1/200 000 ile 1/500 000 arasında yer alır ![]() c) Küçük Ölçekli Haritalar: Ölçekleri 1/500 000 den küçük olan haritalardır ![]() ![]() Büyük Ölçekli Haritaların Özellikleri Küçültme oranı azdır ![]() ![]() Ayrıntıları gösterme gücü fazladır ![]() Dar alanları gösterir ![]() Aynı alanı gösteren küçük ölçekli haritaya oranla kağıt üzerinde daha geniş yer kaplar Küçük Ölçekli Haritaların Özellikleri Küçültme oranı fazladır ![]() ![]() Ayrıntı azdır ![]() Geniş alanları gösterir ![]() Aynı alanı gösteren büyük ölçekli haritaya oranla kâğıt üzerinde daha küçük yer kaplar ![]() Yerden yükseldikçe görülebilen alan yükseltinin karesiyle doğru orantılı olarak genişler ![]() Kullanım Amaçlarına Göre Haritalar A) Genel Amaçlı Haritalar 1) Fiziki Haritalar: Yerşekillerini gösteren haritalardır (Fiziki haritalardaki renkler yükselti ve derinlik ba-samaklarını gösterir) ![]() 2) Siyasi Haritalar: İdari bölünüşü ve sınırları gös-terir ![]() 3) Topografya Haritaları: Yerşekillerini ayrıntılı olarak gösteren büyük ölçekli haritalardır ![]() B) Özel Amaçlı Haritalar: Bir konuya bağlı olan, özel olarak hazırlanmış haritalardır ![]() 1) Jeomorfoloji Haritaları 2) Jeoloji Haritaları 3) izoterm Haritaları 4) İzobar Haritaları 5) Hidroğrafya Haritaları 6) Nüfus Haritaları 7) Yerleşme Haritaları 8) Tarım ürünleri ve dağılışlarını gösteren haritalar 9) Madenler ve dağılışlarını gösteren haritalar 10) Turizm haritaları vb ![]() ![]() ![]() Haritalardan Yararlanma Uzunluk Hesaplamaları a) Gerçek Uzunluk Bulma GERÇEK UZUNLUK = HARİTA ÜZERİNDEKİ UZUNLUK x ÖLÇEK PAYDASI Fiziki Haritalarda Yerşekillerini Gösterme Yöntemleri Kabartma Yöntemi: Yerşekillerinin yüksek yerle-rinin kabartılarak, alçak yerlerinin çukurlaştırılarak üç boyutlu olarak gösterilmesidir ![]() Renklendirme Yöntemi: Yükselti ve derinlik ba-samakları mavi, yeşil, sarı ve kahverengi tonlarla boyanarak gösterilir ![]() 0 - 200 metreler arası koyu yeşil 200 - 500 metreler arası açık yeşil 500 - 1000 metreler arası sarı 1000 - 2000 metreler arası açık kahverengi 2000 m ![]() ![]() Gölgelendirme Yöntemi: Eğimin az olduğu yerlerin aydınlık, eğimin fazla olduğu yerlerin karanlık ya da gölgeli olarak gösterildiği yöntemdir ![]() Tarama Yöntemi: Eğimin fazla olduğu yerlerin kısa, sık ve kalın, eğimin az olduğu yerlerin seyrek, uzun ve ince çizgilerle taranarak gösterildiği yön-temdir ![]() ![]() İzohips Yöntemi: Yerşekilleri, aynı yükseltideki noktaların birleştirilmesiyle elde edilen eğrilerle gösterilir ![]() İzohipslerin özellikleri: İç içe çizilmiş kapalı eğrilerdir ![]() Bir eğri üzerindeki tüm noktalarda yükselti aynıdır ![]() Eğrilerin sıklığı eğime bağlıdır ![]() ![]() izohips aralığı (iki eğri arasındaki yükselti farkı) ölçeğe bağlıdır ![]() ![]() Aynı haritada feohips aralığı değişmez ![]() Sıfır metre eğrisi deniz seviyesinden geçer ![]() Genellikle nokta ile gösterilen yerler dağ dorukla-rıdır |
![]() |
![]() |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|