Sancaktar Cafer Reis

SANCAKTAR CAFER REİS

1571 yılı 30 Eylül günü Kıbrıs -Lefkoşeye ilk giren ve kaleye ilk Türk bayrağını çeken Larendeli Deeli Cafer, Yahut tarihe geçen adıyla Bayraktar Deli Cafer Paşa büyük deniz bilgini Piri Reis’in soyundan olup Piri Reis’in kız kardeşinin oğlu Sencivanoğlu Ali Reis’in yeğenidir


Larendeli Cafer gözünü daldan budaktan sakınmayan ve pek genç yaşlarda Cezayir beylerbeyi Uluç Reisin filolarında görev yapmıştır Kızıkl kadırganın belini bükmüştürKanuni Sultan Süleyman, Rodos adasını ele geçirdikren sonra Akdeniz’de kızıl kadırgalrın üssü olmuştu Cafer Reis Vedendik bombardımanındfan bir mucize eseri kurtulmuş Uluç Reis’in filolarına ulaşmış, yaklaşılması olanaksız görülen ,ve Haçlı ordularının klarargahı olan Malta limanına sokularak müdafa dururmunda kalan malta şövalyelerini de bozguna uğraşmıştırf


Akdeniz’de, öteden beri türklik ve islam alemi için büyük bir kaygı yuvası olan Kıbrıs Adası’nın da hristiyanlar elişnden alınması zorunlu idi Padişah 2Selim, Lala Mustafa Paşa emrinde bir kuvveti Kıbrıs’a göndermişti Bu kuvvet her nekadar Tuzla limanından karaya çıkımışsa da, şehirlere bir türlüğ giremiyorlardıBu sıralarda Padişah Sultan Selim Kıbrıs için yardım etmesi hakkında Cezayir’deki Uluç Ali Reis’e ferman göndermişti Uluç Ali Reis’in filolarının bir kısmı o sıralarda İspğanya’da Hristiyanların islama karşı olan eylemlerini bastırmakla uğraşıyordu


45 günden beri zaman zaman hücumlara rağmen Lefkoşe’ye bir türlü giremeyen Lala Mustafa Paşa şaşkınlık içinde iken, birgün ansızın ve hiçbir merasim ve müsadeye luzum görmeden Cafer Reis Lala Paşa’nın oturmakta olduğu otağına dalıverdi Zaten morali bozuk olan Lala Deli Cafer’in bu davranışına çok öfkelendiyse de sonradan öfkesi tavsadı Cafer’in geliş nedenini öğrendi Arkadan Kara Kadı da huzura alındı, beraberce bir hucum planı hazırladılar


Plana göre Lala paşa emrindeki Karaman taburları da Cafer reisin emrine verilecek bereberlerinde getirdikleri Malta kadırgalarındaki kesik başları ve sırıklara ters geçirilmiş şövalye bayrakları ve diri olarak esir alınan diğer şövalye komutanlar zincire bağlı olarak önden yürütülecek ve Malta şovalyeleri gemilerinin Uluç Reis korsanlarınca yakıldığı ilan edilerek arkadan da Mehter takımı yürüyüşe geçecek, daha arkadan da kadırgalrı serden geçti leventler ve Karaman taburu hareket edecekti


Ertesi sabah şafak zamanı tertibat alındı ve harekete geçilerek üç dört saatlik bir uğraştan sonra Türk orduları Lefkoşeye girdi (30 Eylül 1571) Asıl iş Lefkoşe kalesinin ele geçirilmesi ve kale burcundaki Venedik bayrağı indirilerek, Türk bayrağının kale burcuna çekilmesiydi Büyük Venedik kuvvetleri kale içinde ve burçlarında çöreklenmilerdi Cafer Reis Lala Paşa’dan kale burcuna çekilmek için bayrak istedi ve aldı Leventler ve Karaman erleri kaleyi yedi yönden kuşattı ordunun Allahü ekber sedaları kaleye döven topların ulumaları birbirine karışıyoru


Deli Cafer iyice kükremiş, yarı çıplak elinde bir bayrak, bir elinde palası koşuyor, sağa sola pala sallayarak, Tanrının himayesi altında kalenin burcuna ulaştı Burçtaki kumandan Nikola Dandolo ile epey bir boğuşma ve tehlikeli manevralardan sonra sonra Deli Cafer’in palası Dandolo’nun kellesini vucudundan ayırdı Bir müddet şaşkınlıktan sonra kendine gelen Cafer, burçtaki Venedik bayrağını indirip yerine Türk bayrağını çektikten sonra, kumandanın kellesini bir sırık ucuna takıp elinde oynamaya başlkadı Daha sonra da indirdiği Venedik bayrağı arasına bu kesik başı koyup aşağılara attı İşte, Larendeli Cafer Reis’e Sancaktar denilmesinin nedeni budur Sonralar padişahlık ünvanı verilen Larendeli denizler komutanı Sancaktar Deli Cafer’in bu kahramanlıklarının kanıtı olarak padişah 2Selim’in itimatnamesi fermanı tıpkısıyla aşağıdadır




<Ben ki; Sultan Selim bin Sultan Süleyman’ım: Buyurdum ki Korsan reislerinden Cafer Sencivanoğlu maharet, feraset ve kiyasetine itimadım bulunan bir yarar kulum olmakla kendisini, ehem ve mahrem vazifeye tayin eyledim İmdi, buyurdum ki: Akdeniz gemilerinde, yalılarda ve kalelerde bulunan başbuğ, bey ve paşa bir cümle kullarım; emirlerine gereği gibi itiat ve mührü şerifime itimat edip, sözlerine muhalefetten hazar ideler Her kimin bir yaramazlığını arz ederse hakkından gelinur
yazıldı; kendisine verildi 5 Rebiül’ahır 975 (1567)

Kıbrıs'ın Fethi ve Karamanlı Cafer Reis

Kıbrıs'ın Fethi Osmanlı padişahı 2 Selim zamanında bir yıl süren savaşlardan sonra elde edilen askerî zafer ve bu zaferin büyük kahramanlarından Karamanlı Cafer Reis

Kıbrıs, 1489'da Venediklilerin egemenliği altına girmişti Venediklilerin Kötü yönetimi, buranm halkı için eskisinden daha ezici oldu Venedikliler, Yavuz Sultan Selim'in Mısır'ı almasından sonra, Kıbrıs için her yıl vergi olarak Memluklere ödedikleri 8000 duka altını, Osmanlı devletine vermeye başladılar Osmanlıların, Anadolu, Suriye ve Mısır arasındaki deniz yolunu güvenlik altında bulundurabilmeleri için, bu adayı almaları gerekli idi Öte yandan Kıbrıs, Anadolu'ya çok yakındı Korsanlar, bu adadan yararlanarak Türk gemilerine saldırıyorlardı Ada zengin bir ülke idi Bağları ve özellikle şarabı ile tanınmıştı, II Selim de Kıbrıs'ın alınmasını istiyordu Şeyhülislam Ebussuud Efendinin fetvası üzerine adanın fethine karar verildi

Bu seferin komutanlığına vezir Lala Mustafa Paşa , donanma komutanlığına da Piyale Paşa atandı Büyüklü küçüklü 360 gemiden oluşan Osmanlı donanması güçlü bir ordu ile Kıbrıs'a gönderildi

45 günden beri zaman zaman hücumlara rağmen Lefkoşe'ye bir türlü giremeyen Lala Mustafa Paşa şaşkınlık içinde iken, birgün ansızın ve hiçbir merasim ve müsadeye luzum görmeden Karamanlı Sencivanoğlu Cafer Reis Lala Paşa'nın oturmakta olduğu otağına dalıverdi

Karamanlı Sancaktar Cafer Reis

Karaman Larendeli Deli Cafer Reis , Yahut tarihe geçen adıyla Sancaktar Deli Cafer Paşa büyük deniz bilgini Karamanlı Piri Reis'in soyundan olup Piri Reis'in kız kardeşinin oğlu Sencivanoğlu Ali Reis'in yeğenidir Karamanlı Cafer Reis gözünü daldan budaktan sakınmayan ve pek genç yaşlarda Cezayir beylerbeyi Uluç Reisin filolarında görev yapmıştır Kızıl kadırganın belini bükmüştürKanuni Sultan Süleyman, Rodos adasını ele geçirdikten sonra Akdeniz'de kızıl kadırgaların üssü olmuştu Cafer Reis Vedendik bombardımanından bir mucize eseri kurtulmuş Uluç Reis'in filolarına ulaşmış, yaklaşılması olanaksız görülen ,ve Haçlı ordularının klarargahı olan Malta limanına sokularak müdafa dururmunda kalan malta şövalyelerini de bozguna uğratmıştır

Hücum planı

Zaten morali bozuk olan Lala Paşa Deli Cafer'in bu davranışına çok öfkelendiyse de sonradan öfkesi tavsadı Cafer'in geliş nedenini öğrendi Arkadan Kara Kadı da huzura alındı, beraberce bir hucum planı hazırladılar Plana göre Lala paşa emrindeki Karaman taburları da Cafer reisin emrine verilecek bereberlerinde getirdikleri Malta kadırgalarındaki kesik başları ve sırıklara ters geçirilmiş şövalye bayrakları ve diri olarak esir alınan diğer şövalye komutanlar zincire bağlı olarak önden yürütülecek ve Malta şovalyeleri gemilerinin Uluç Reis korsanlarınca yakıldığı ilan edilerek arkadan da Mehter takımı yürüyüşe geçecek, daha arkadan da kadırgaları serden geçti leventler ve Karaman taburu hareket edecekti

Türk orduları Lefkoşeye girdi

Ertesi sabah şafak zamanı tertibat alındı ve harekete geçilerek üç dört saatlik bir uğraştan sonra Türk orduları Lefkoşeye girdi (30 Eylül 1571) Asıl iş Lefkoşe kalesinin ele geçirilmesi ve kale burcundaki Venedik bayrağı indirilerek, Türk bayrağının kale burcuna çekilmesiydi Büyük Venedik kuvvetleri kale içinde ve burçlarında çöreklenmilerdi Cafer Reis Lala Paşa'dan kale burcuna çekilmek için bayrak istedi ve aldı

Leventler ve Karaman erleri kaleyi yedi yönden kuşattı ordunun Allahü ekber sedaları kaleyi döven topların ulumaları birbirine karışıyoru
Cafer Reis iyice kükremiş, yarı çıplak elinde bir bayrak, bir elinde palası koşuyor, sağa sola pala sallayarak, Tanrının himayesi altında kalenin burcuna ulaştı Burçtaki kumandan Nikola Dandolo ile epey bir boğuşma ve tehlikeli manevralardan sonra sonra Deli Cafer'in palası Dandolo'nun kellesini vucudundan ayırdı Bir müddet şaşkınlıktan sonra kendine gelen Cafer, burçtaki Venedik bayrağını indirip yerine Türk bayrağını çektikten sonra, kumandanın kellesini bir sırık ucuna takıp elinde oynamaya başladı Daha sonra da indirdiği Venedik bayrağı arasına bu kesik başı koyup aşağılara attı İşte, Karaman Larendeli Cafer Reis'e Sancaktar denilmesinin nedeni budur

2Selim'in itimatnamesi

Sonralar paşalık ünvanı verilen Larendeli (Karamanlı) denizler komutanı Sancaktar Deli Cafer'in bu kahramanlıklarının kanıtı olarak padişah 2Selim'in itimatnamesi fermanı tıpkısıyla aşağıdadır

Ben ki; Sultan Selim bin Sultan Süleyman'ım: Buyurdum ki Korsan reislerinden Cafer Sencivanoğlu maharet, feraset ve kiyasetine itimadım bulunan bir yarar kulum olmakla kendisini, ehem ve mahrem vazifeye tayin eyledim İmdi, buyurdum ki: Akdeniz gemilerinde, yalılarda ve kalelerde bulunan başbuğ, bey ve paşa bir cümle kullarım; emirlerine gereği gibi itiat ve mührü şerifime itimat edip, sözlerine muhalefetten hazar ideler Her kimin bir yaramazlığını arz ederse hakkından gelinur
yazıldı; kendisine verildi (1571)
(Kaynak : Araştırmacı-yazar D Ali Gülcan 1904-1996 )


Cafer paşa Kıbrıs'ta kendi adı ile de anılan han , hamam ve camiler yaptırmıştır Peygamber efendimizin şehit olan halasının mezarını tesbit ettirerek oraya bir cami (Hala Hatun tekkesi ve camii ) yaptırmıştırKendiside caminin havlusunda medfundur Allah rahmet eylesin

Konya ve Karaman'dan Kıbrıs'a

Kıbrıs'a vali paşa olarak atanan Karamanlı Cafer Reis paşa Padişah'in izni dahilinde Karaman merkez ve köylerinden akrabaları da dahil 800'den fazla nüfusu Kıbrıs'a yerleştirmiştirKonya ve Karaman'dan Kıbrıs'a iskan sonraki yıllardada devam etmiştirKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kurucusu ve İlk Cumhurbaşkanı büyük devlet adamı Rauf Denktaş'ın ailesinin de Karamanlı olduğu bilinmektedir