Küresel Isınma Nedir?

Küresel Isınma Nedir?

KÜRESEL ISINMA


İnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi yaratması sonucunda dünya yüzeyinde sıcaklığın artmasına küresel ısınma denir
Dünyanın yüzeyi güneş ışınları tarafından ısıtılmaktadır Bazı ışınlar su buharı, karbondioksit ve metan gazının dünyanın üzerinde oluşturduğu doğal bir örtü tarafından tutulur Bu da yeryüzünün sıcak kalmasını sağlar


Küresel ısınmada etkili gazlar


Günümüzde hızlı kentleşme, fosil yakıtların kullanımının artması, ormanların tahribi ve yanması gibi nedenlerle karbondioksit, metan ve diazot monoksit gazların atmosferdeki yığılması artış göstermektedir Bu da küresel ısınmaya neden olmaktadır
Küresel ısınmayı arttıran karbondioksit, metan, su buharı, azot oksit ve kloroflorokarbonlar sera gazları olarak adlandırılmaktadır Ozon tabakasının incelmesi de küresel ısınmada başka bir etkendir Ozon tabakasının incelmesinde sera gazlarından Kloroflorokarbonlar en önemli etkendir


Bu gazların çoğunluğu 1950′lerin ürünü olup günümüzde buzdolaplarında, klimalarda, spreylerde, yangın söndürücülerde ve plastik üretiminde kullanılmaktadır Bilim adamları bu gazların ozonu yok ederek önemli iklim ve hava değişikliklerine neden olduklarını kanıtlamışlardır Bu gazlar; DDT, Dioksin, Cıva, Kurşun, Vinilklorid, PCB’ler, Kükürtdioksit, Sodyumnitrat ve Polimerler’dir


Sera etkisi doğal olarak oluşmakta ve iklim üzerinde önemli rol oynamaktadır Endüstri devrimi ile birlikte, özellikle 2 Dünya Savaşı’ndan sonra, insan aktivitesi sera gazlarının miktarını her geçen yıl arttırarak yüksek oranlara ulaştırmıştır


Bu etkinin yokluğunda Dünya’nın ortalama sıcaklığının -18ºC olacağı belirtilmektedir Ancak yaşamsal etkisi olan sera gazlarının miktarının normalin üzerine çıkması ve bu artışın sürmesi de Dünya’nın iklimsel dengelerinin bozulmasına neden olmaktadır
Bilim adamları son 50 yıldaki sıcaklık artışının insan hayatı üzerinde fark edilebilir derecede etkilerinin olduğunu savunmaktadır Artık günümüzde bunu bizde günlük hayatımızda son yüzyılda en yüksek sıcaklıkların artışında görebilmekteyiz Önlem alınmazsa küresel ısınmanın şiddeti artacak ve hayatımızı daha da çok etkileyecektir
Bunun yanında küresel ısınmaya bağlı olarak üzerinde buzullar olan yeni karalarda ortaya çıkacaktır


Dünya iklim sisteminde değişikliklere neden olan küresel ısınmanın etkileri en yüksek zirvelerden, okyanus derinliklerine, ekvatordan kutuplara kadar dünyanın her yerinde hissediliyor


Küresel ısınmayla;
• Kutuplardaki buzullar erir
• Deniz suyu seviyesi yükselir
• Kıyı kesimlerde toprak kayıpları artar
• Aşırı buharlaşma beraberinde gelen kuraklık yaşanır
• Tarımsal üretimde azalma görülür
• Göl ve akarsu sularında azalma görülür
• Bazı bölgelerde kasırga, sel gibi doğal afetler artar
• Salgın hastalıklar artar
• Hidroelektrik güç santrallerin enerji üretimi azalır
• Nehir ulaşımında aksamalar görülür
1960’ların sonlarından bu yana Kuzey Yarıküre’de kar örtüsünde yüzde 10’luk bir azalma olduğu, 20’inci yüzyıl boyunca deniz seviyelerinde de 10-25 cm arasında bir artış olduğu saptanmıştır
Kışın sıcaklıklar artıyor, ilkbahar erken geliyor, sonbahar gecikiyor, hayvanların göç dönemleri değişiyor Yani iklimler değişiyor İşte bu değişikliklere dayanamayan bitki ve hayvan türleri de ya azalıyor ya da tamamen yok oluyor Küresel ısınmaya bağlı olarak dünyanın bazı bölgelerinde kasırgalar, seller ve taşkınların şiddeti ve sıklığı artarken bazı bölgelerde uzun süreli, şiddetli kuraklıklar ve çölleşme etkili oluyor
Şehirlerin Küresel Isınmaya Etkileri
Güneşli ve sıcak günlerde, yoğun nüfuslu ve yüksek binaların sıklıkla görüldüğü kentsel bölgelerin çevrelerine göre daha sıcak olmaları, şehirlerin ısı adası etkisini oluşturur Bu asfaltlanmış alanlar, bitki topluluklarının yok edildiği bölgeler ve siyah yüzeyler “ısı adası etkisi”nin başlıca nedenleridir
Kentleşmiş alanlarda hava dolaşımının yapılaşmanın artışıyla engellenmesi ve doğal iklim ortamının bozulması yerel bir ısınmaya yol açar Bu tür yerel ısınmalar da küresel ısınmayı arttırıcı etkidedir
Şehir planlamasında ve bina yapımında güneş ile yapı arasındaki ilişkinin iyi ayarlanması ısı adası etkisini engelleyecektir
Örnek Şehirler:Detroit (USA), Los Angeles (USA) ,Hong Kong (ÇİN)…
Ülkemizde küresel ısınmayla beklenen en önemli tehlike su sorunudur
Küresel Isınmaya Karşı Alınabilecek Tedbirler
• Halk küresel ısınma konusunda bilinçlendirilmelidir
• Orman tahribine son verilmelidir Ağaçlandırmaya gidilmelidir
• Teknolojik aletler dünyaya zarar vermeyecek şekilde yenilenmelidir
• Yeni teknolojik aletler dünyaya zarar vermeyecek şekilde yapılmalıdır
• Dünyaya zarar verenler ağır şekilde cezalandırılmalıdır
• Aşırı kentleşme durdurulmalıdır
• Köy benzeri şehirler kurulmalıdır
• Sanayi, dünyaya zarar vermeyecek şekilde yapılmalıdır
• Küresel ısınma olayı, genellikle fosil yakıt kullanımından meydana gelen yoğun karbondioksit emisyonu ile özdeşleşmiş bulunmaktadır Fosil yakıtların kullanımı azaltılmalı yenilenebilir çevre dostu yakıtlar kullanılmalıdır
• Arabalar vb araçlarda fosil yakıt kullanımı en aza indirilmelidir
• Fabrika, araçlar zararlı gazları en aza indirecek filtreler kullanmalıdır
Bireysel olarak küresel ısınmaya karşı yapabileceklerimiz
• Aşırı tüketimden kaçınmak,
• Geri dönüşümü benimsemek, geri dönüşümlü ambalajdaki ürünleri seçmek,
• Az benzin kullanan, emisyonu düşük araç satın almak ve gereksiz kullanmamak,
• Isıtma ve soğutmayı minimum kullanmak,
• Enerji verimi yüksek elektrikli araç/gereç kullanmak,
• Su kullanırken ziyan etmemek,
• Gereksiz kâğıt kullanmamak,
• Organik ürünler kullanmak,
• Doğal yaşama zarar vermemek, desteklemek,