![]() |
Hazır Beton Tarihçesi |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Hazır Beton Tarihçesiİnsanoğlu M ![]() ![]() ![]() ![]() Hazır beton üretimi ise dünyada ilk kez yüzyıl başında (1903) Almanya'da ortaya çıkmış, sonraki birkaç yıl içerisinde de ABD'de görülmeye başlamıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yıllar 1848 1857 1865 1903 1936 1950 1965 1971 1981 1992 1993 Gelişme İlk Çimento Fabrikası (İngiltere) Betonarmenin Keşfi (Fransa) Yüksek fırın curufunun portland çimentosu ile birlikte betonda kullanımı(Almanya) Hazır Beton Sektörünün Başlangıcı (Almanya) Kimyasal katkıların kullanımı (Amerika) Uzun dönem testler için mikrosilisin deneysel olarak kullanımı (Norveç) Süper akışkanlaştırıcıların betonda kullanımı(Amerika) Mikrosilisin taşıyıcı sistemde kullanımı(Norveç) Üçlü karışım(PÇ+mikrosilis+uçucucu kül)çimentonun ilk kez kullanımı(İzlanda) Dünyanın en yüksek betonarme yapısının inşaası(Amerika) Mikrofiberlerin betonda kullanımı(Amerika) HAZIR BETON NEDİR? Hazır beton çimento, agrega (kum,çakıl,kırmataş) ,su ve gerektiğinde bazı katkı maddelerinin belli bir üretim teknolojisine uygun olarak karıştırılmasıyla elde edilen, başlangıçta plastik yada kıvam da olup,şekil verilebilen ve zamanla katılaşıp sertleşerek, mukavemet kazanan önemli bir yapı malzemesidir ![]() Beton mutlak hacim olarak, %75 oranında agrega,%10 oranında çimento ve %15 oranında sudan oluşur ![]() ![]() ![]() ![]() Hazır betonun kalitesini belirleyen beş temel aşama söz konusudur: Tasarım , üretim , taşıma , yerleştirme ve kür ![]() ![]() ![]() ÇİMENTO Öğütülmüş kalker ve diğer hammaddelerin belirli oranlarda karıştırılıp döner fırınlarda pişirildikten sonra elde edilen klinkerin,alçı taşı ve diğer katkılarla karıştırılıp öğütülmesiyle elde edilen toz halindeki bağlayıcıya çimento denir ![]() Çimentonun beton içerisindeki işlevi;agrega tanelerinin yüzeyini kaplayarak ve taneler arasındaki boşlukları doldurarak bağlayıcılık görevi yapmaktır ![]() AGREGA Beton içerisinde kullanılan ve betonun yaklaşık olarak %60-80'ini oluşturan kırmataş,kum-çakıl gibi malzemelere agrega denir ![]() Agregalar doğal(kum-çakıl,kırmataş) ve yapay(yüksek fırın curufu, genleştirilmiş kil,perlit) olmak üzere iki farklı kökene sahiptir ![]() ![]() Agrega bir yerde betonun iskeletini oluşturduğundan özelliklerinin kullanılmasından önce deneylerle belirlenmesi gerekir ![]() Fakat günümüzde çoğu beton tüketicisinin zihinlerinde beton üretiminde kullanılan agrega kalitesinin, sadece agreganın rengine bağlı olduğuna dair oluşmuş yanlış bir yargı vardır ![]() Oysaki agreganın kalitesini etkileyen birçok fiziksel ve kimyasal özellikler vardır ki,bu özellikler TS 706 standardında belirlenmiştir ![]() Üretimde kullanılan bütün agregaların TS 706 standardına uygunluğu deneylerle tespit edilmekte ve kalitenin sürekliliği sağlanmaktadır ![]() Hazır betonlar en büyük agrega dane büyüklüğüne göre: 1 No ![]() ![]() ![]() 2 No ![]() ![]() 3 No ![]() ![]() KARIŞIM SUYU Betonda kullanılan suyun iki işlevi vardır ![]() a) Hidratasyon adı verilen kimyasal reaksiyonu başlatıp sürdürmek, b) İşlenebilirliği sağlamak ![]() Temiz,içilebilir,berrak ve kokusuz her su beton üretiminde kullanılabilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() KATKI MADDELERİ Betonun birtakım özelliklerini iyileştirmek amacıyla beton içerisindeki çimento miktarı baz alarak belli oranlarda katılan organik veya inorganik kökenli kimyasallar katkı maddesi olarak adlandırılırlar ![]() ![]() ![]() Ancak şunun iyi bilinmesi gerekir ki;kurallara uygun üretilmeyen bir betonun özelliklerini katkı maddeleri ile iyileştirmek mümkün değildir ![]() Kurallarına uygun üretilen betonların da katkı maddeleri ile uyumu önceden yapılan deneylerle belirlenmelidir ![]() Üretimde kullanılan katkı maddelerinin taze betonun özelliklerine etkisi,deneyimli teknik elemanlar denetiminde,üniversite öğretim elemanlarının danışmanlığında,tam donanımlı laboratuvarlarda yapılan deneylerle tespit edilir ![]() ![]() ![]() Beton üretiminde kullanılan kimyasal katkı maddeleri aşağıda belirtildiği şekilde gruplandırılır ![]() a)Betonun işlenebilir özelliğini arttırıcı katkı maddeleri(Akışkanlaştırıcı katkılar); Bu guruba giren katkılar çoğunlukla çimento ağırlığının %0 ![]() ![]() ![]() ![]() b)Süperakışkanlaştırıcılar ; Daha çok yüksek dayanımlı beton üretiminde kullanılan bu katkılarla betonun su/çimento oranını 0 ![]() ![]() ![]() c)Priz süresini değiştiren katkılar ; Taze betonun priz adı verilen sertleşme sürecinin bazı koşullarda hızlandırılması veya geciktirilmesi istenir ![]() ![]() d)Hava sürükleyici katkı maddeleri ; Soğuk iklim koşullarında donma-çözülme tehlikesine karşı koruyan bu maddeler,aynı zamanda betonun işlenebilirliğini arttırırlar ![]() e)Antifrizler ; Bu tip katkılar beton içindeki suyun donma sıcaklığını düşürerek suyun donmasını ve betonun çatlamasını engeller ![]() ![]() f)Diğer katkılar ; Hafif beton,geçirimsiz beton,rötreyi önleyici,aderansı artırıcı, renklendirici vb ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() HAZIR BETONDA ARANAN ÖZELLİKLER 1 ![]() Taze betonun homojenliğini kaybetmeden karıştırılabilmesi, taşınması, yerleştirilmesi, sıkıştırılması ve perdahlanması özelliklerine "işlenebilirlik" denir ![]() ![]() ![]() ![]() 2 ![]() Kıvam,betonun akıcılık derecesi olarak tanımlanır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Beton Kıvamları ve Çökme Değerleri (TS 11222) TİP KIVAM ÇÖKME K1 Kuru 0-4 K2 Plastik 5-9 K3 Akıcı 10-15 K4 Çok akıcı 15’den büyük 3 ![]() Taze betonun sıcaklığı, TS 11222'de +5°C'den az ve +32°C'den fazla olmaması istenmektedir ![]() 4 ![]() ![]() Beton içinde kullanılacak en iri agrega dane büyüklüğünün en dar kalıp boyutu, döşeme derinliği, pas payı, en sık donatı aralığı gibi unsurlarla uyumlu biçimde seçilmesi gerekir ![]() Hazır Beton Türü 1 No'lu Agrega 2 No'lu Agrega 3 No'lu Agrega D(mm) 8-10,16-20,25-32 5 ![]() Betonun mekanik özelliklerden en önemli ve değeri en büyük olanı basınç dayanımıdır ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Hazır Beton Tarihçesi |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Hazır Beton TarihçesiBasınç dayanımı - Zaman İlişkisi Anlaşılacağı gibi yapıların dizaynında 28 günlük dayanım esas alınır ![]() ![]() a ![]() Çimentonun cinsi ve dozajı (1 m3 betondaki çimento ağırlığı), beton basınç dayanımını etkiler ![]() ![]() b ![]() Beton üretiminde en uygun miktarlarda su kullanılmalıdır ![]() ![]() Uygulamada sıkça rastlanan hata, betonda işlenebilirliğin sağlanması için betona fazladan suyun katılmasıdır ![]() ![]() ![]() ![]() c ![]() Taze betonun yerleştirildikten sonra yeterince sıkıştırılmaması, boşluk oranının artmasına ve dayanımın düşmesine neden olur ![]() ![]() ![]() d ![]() Betonun prizi ve sertleşmesi aşamasında çevre koşullarının etkisi çok büyüktür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() e ![]() Beton örneklerinin formu,boyutları,deneydeki yükleme hızları ve yüzey pürüzlülüğü gibi faktörler beton basınç dayanımını etkiler ![]() ![]() ![]() BETONDAKİ İŞLEMLER 1 ![]() ![]() ![]() a) En büyük tane büyüklüğünün tespit i b) Tane dağılımı c)Tane sınıflarına ayırma d)Su – Çimento oranın tayini ( T ![]() ![]() e)Çökme değeri ( tablodan su-çimento oranına bağlı olarak ) f)Çimento miktarı ( formül yoluyla ) g)Çimento hacmi ( çimento miktarına bağlı olaraktan çimentonun özgül ağırlığına oranı ile h)Agrega hacmi ( formülize ) ı)Agrega miktarı Bulunan bu değerler ile hazırlanan tabloya göre önceden belirlenen beton sınıfına uygun bir karışım elde edilir ![]() Slamp (kıvam,işlenirlik) Deneyi ; Hazırlanan beton karışımından bir miktar alınarak slamp deneyine tabi tutulur ve buradan alınacak değer betonun işlenebirliği konusunda bize yardımcı olur ![]() ![]() ![]() ![]() Birim Ağırlık ; Hazırlanan beton hacmi belli bir kaba doldurulur ve tartıldıktan sonra birim hacimdeki ağırlığı bulunur ve buna göre beton ağırlığına göre sınıflandırma yapılır ![]() Numune Alma ; Beton karışımlarının büyük ölçülerde olması halinde yapılacak olan deneylerde kullanılmak üzere bir miktar alınması gerekmektedir ![]() ![]() Numune Dökme ; Beton karışımı içerisinden alınan numune örneği deneylerde kullanılmak üzere standart küp ve silindirik kaplara doldurulur ![]() Bakım ve Kür ; Alınan beton numuneleri kaplara doldurulduktan sonra doğa şartlarına uygun biçimde deney zamanına kadar gerekli işlemleri yapılarak saklanır ![]() Dayanım Deneyi ( 7-28 günlük ) ; Dökülen beton numuneleri şartnamelerdeki zaman sonunda çekme basınç dayanımlarına tabi tutulurlar ![]() 6 ![]() Beton, hizmet göreceği koşullara göre tasarlanmış ve iyi bir kalite kontrol sistemi içinde hazırlanmış, yerleştirilmiş ve bakılmışsa, uzun yıllar hiçbir onarım gerektirmeden görevini yerine getirir ![]() ![]() ![]() ![]() Betonun dayanıklılığında en önemli etkenler, su/çimento oranı ve betonun kalıbına uygun bir şekilde yerleştirilmesidir ![]() HAZIR BETONUN KALIBA YERLEŞTİRİLMESİ Dökümden Önce Yapılacak İşlemler 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() Beton Yerleştirilirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() NOT: Şantiyede en çok karşılaşılan sorun, beton dökümü öncesi döküm planının iyi yapılmamasından dolayı transmikserlerde bekleyen betonun kıvam kaybetmesidir ![]() ![]() TAZE BETONUN KORUNMASI Sıcak ve rüzgarlı havalar, beton dökümü için en olumsuz ortamlardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Oturma çatlakları Bu çatlaklar genellikle kirişlerde üst yüzeye yakın donatıların hemen üstünde oluşurlar ![]() ![]() ![]() Plastik Rötre Çatlakları Bu çatlaklar geniş yüzeyli olan döşeme, yol, park ve hava alanı betonları gibi betonlarda oluşabilir ![]() ![]() ![]() ![]() Beton yüzeyindeki suyun buharlaşma hızını arttıran etkenler: 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() 4 ![]() HAVA KOŞULLARI Soğuk havada beton dökümü Taze betonda priz esnasında donma tehlikelidir ![]() ![]() ![]() ![]() azalır ![]() ![]() Beton dökümü öncesi alınacak önlemler 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() ![]() 7 ![]() ![]() 8 ![]() ![]() 9 ![]() ![]() ![]() ![]() Sıcak havada beton dökümü Taze betonun, prizi ve sertleşmesi sırasında sıcaklığının yaklaşık 15 °C - 25 °C arasında kalması uygundur ![]() ![]() ![]() ![]() Beton dökümü öncesi alınacak önlemler 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() HAZIR BETON ÜRÜNLERİ • Düşük Çökmeli Beton • Plastik Kıvamlı Beton • Akışkan Beton • Sülfat Etkisine Dayanıklı Beton • Hafif Beton • Su Geçirimsiz Beton • Dona Dayanıklı Beton • Çelik Tel Donatılı Betonlar (Dramix)Zemin Şapları • Değişik Çimento Dozajlı Beton Harçları ÜRETİLEN ÇİMENTO TİPLERİ VE STANDARTLARI(iç Pazar) STANDARDI TİPİ TS 21 BPÇ - 42,5 Beyaz Portland Çimento TS 19 PÇ – 42,5 Gri Portland Çimento TS 12143 PKÇ/B – 32,5 R Portland Kompoze Çimento TS 12140 PLÇ/B – 42,5 R Portland Kalkerli Çimento ( Beyaz ÜRETİLEN ÇİMENTO TİPLERİ VE STANDARTLARI(dış Pazar) STANDARDI TİPİ NM 10 ![]() EN 197-1 CEM I 52,5 Beyaz Portland Çimento DS 427-2 CEM I 52,5 ( IS /LA/<2 ) Beyaz Portland Çimento DIN 1164-1 CEM I 52,5 NA Beyaz Portland Çimento SI 1 OC – 350 Beyaz Portland Çimento SI 1 OC – 250 Gri Portland Çimento SI 1 OC – 300 Gri Portland Çimento EN 197-1 CEM I 52,5 R Beyaz Portland Çimento UNE 80-305/96 BL I 52,5 Beyaz Portland Çimento UNE 80-301/96 CEM I 42,5 R Gri Portland Çimento UNI ENV 197-1 CEM I 42,5 R Gri Portland Çimento UNI ENV 197-1 CEM I 52,5 Beyaz Portland Çimento TS 21 BPÇ – 42,5 Beyaz Portland Çimento TS 19 PÇ – 42,5 Gri Portland Çimento TS 3441 ------- Gri Klinker ------- -------- Beyaz Klinker BS-12/1996 BPÇ – 42,5 Beyaz Portland Çimento ASTM C-150 Tip I Gri Klinker TS 11222 STANDARDINA GÖRE HAZIR BETON ÜRÜNLERİ BS 14 - B 160 HAZIR BETON BS 16 - B 200 HAZIR BETON BS 18 - B 225 HAZIR BETON BS 20 - B 250 HAZIR BETON BS 25 - B 300 HAZIR BETON BS 30 - B 350 HAZIR BETON BS 35 - B 400 HAZIR BETON DİĞER HAZIR BETON ÜRÜNLERİ 150 DOZ GROBETON 200 DOZ GROBETON 250 DOZ GROBETON 275 DOZ GROBETON 300 DOZ ŞAP 350 DOZ ŞAP 400 DOZ ŞAP 450 DOZ ŞAP |
![]() |
![]() |
![]() |
Hazır Beton Tarihçesi |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Hazır Beton TarihçesiHazır Beton Tipleri ve Hazır Beton Standartları 150 doz grobeton 200 doz grobeton 250 doz grobeton 275 doz grobeton BS 14-B 160 hazır beton T ![]() BS 16-B 200 hazır beton T ![]() BS 14-B 160 hazır beton T ![]() BS 18-B 225 hazır beton T ![]() BS 20-B 250 hazır beton T ![]() BS 25-B 300 hazır beton T ![]() BS 30-B 350 hazır beton T ![]() BS 35-B 400 hazır beton T ![]() 300 doz şap 350 doz şap 400 doz şap 450 doz şap HAZIR BETONDA KALİTE DENETİMİ 1- İç Denetim Hazır beton santrallerinde teknik elemanlarca ;üretimin her aşamasında hammaddeler ile ürün üzerinde ve taşınan betonun teslim edildiği şantiyede sürekli numune alınarak gerçekleştirilir ![]() ![]() 2- Dış Denetim THBB Kalite Güvence Sistemi Genel Sekreterliği'nin belirlediği elemanlarca, hazır beton santrallerinde üretim yöntemi,üretim araçları, laboratuvar ile teknik kayıtlar üzerinde tesis denetimi şeklinde yapılır ![]() ![]() Tüm santralarda mevcut tam donanımlı labratuvarlar ile merkez laboratuvarlar ve deneyimli teknik elemanlar kaliteyi istenilen düzeyin üstüne çıkarmak için gerekli teknik kapasiteye sahiptir ![]() 1- Agrega üretim sahalarından ve kum ocaklarından alınan malzeme örnekleri üzerinde agrega için gerekli olan uygunluk deneylerinin yapılması ![]() 2- Kalite kontrol sürecinden geçmiş agregaların ıslahı,sınıflanarak taşınması ve beton santralında stoklanması ![]() 3- laboratuarlarda TSE standartlarına göre agregalar üzerinde gerekli deneylerin yapılması ve deney sonuçlarının kaydedilmesi ![]() 4- Betonda kullanılan su üzerinde düzenli aralıklarla analizlerinin yapılması ![]() 5- Kullanılan çimento ile ilgili fiziksel,kimyasal ve deney sonuçlarının sürekli izlenip kaydedilmesi ![]() 6- Elde edilen sonuçların ilgili ( TSE ) standart değerleriyle karşılaştırılması ve beton karışımlarının hazırlanması ![]() 7- Üretilen betonların sürekli denetlenmesi, şantiyeden alınan beton örnekleri üzerinde standart basınç deneyleri yapılarak elde edilen sonuçların istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmesi ![]() BETONDA İSTATİSTİKSEL KALİTE DENETİMİ Beton özelliklerinin birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik göstermesi,beton kalitesinin belirlenmesinde olasılığa dayalı istatistiksel yaklaşımı zorunlu kılmaktadır ve beton sınıfını belirlemek için ortalama dayanımı hesaplama yeterli değildir ![]() ![]() Günümüzde beton kalite denetimi istatistiksel yöntemler kullanılarak yapılır ve elde edilen sonuçlar bir güvenlik derecesi ile değerlendirilir ![]() ![]() BS 14, BS 16, BS 18, BS 20, BS 25, BS 30, BS 35, BS 40, BS 45, BS 50 ![]() BS yanında yazılı sayılar N/mm2 cinsinden 28 günlük silindir basınç dayanımı değerleridir ![]() ![]() Sonuçların dağılımı olan Normal Gauss Dağılım ( Çan ) eğrisine uygun olan bir beton biriminin ortalama dayanımı fcm ise bu beton birimi için karakteristik dayanım ( fck ) aşağıdaki gibi hesaplanır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() (fca= fck+1 ![]() Bu denklemdeki standart sapmanın () önceden bilinmesi gereklidir ![]() ![]() ![]() Örneğin;BS 25 için standart sapma 6 N/mm2 ise amaçlanan ortalama basınç dayanımı, fca=25+1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Örnek sayısının sınırlı olduğu durumlarda hızlı parti denetimleri için TS 500 ve TS 11222 aşağıdaki uygunluk koşulunu benimser ![]() fcm>fck+3 N/mm2 fcmin>fck-3 N/mm2 olmalıdır ![]() Örneğin dayanım sınıfı BS 20 ise,üç örneğin aritmetik ortalamasının ( fcm ) 23 N/mm2 nin üstünde olması hiç bir deney sonucunun da 17 N/mm2 altına düşmemesi üretilen betonun kabulü için yeterli koşullardır ![]() DÜNYADA HAZIR BETON Hazır beton ilk olarak 1903 yılında Almanya'da ortaya çıkmış ve özellikle Amerika'da yaygınlaşmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() BETON STANDARTLARI Betonun bilimsel formüllerle , istenilen direnç ve performansta üretilebilmesi standardizasyon ile yakından ilgilidir ![]() ![]() ![]() Beton endüstrisinde günümüzde, beton özelliklerinden yanlız dayanım değil, işlenebilme , geçirimsizlik , ve zararlı çevre koşullarına dayanıklılık gibi performans özellikleri de önem kazanmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() TÜRKİYE HAZIR BETON BİRLİĞİ (THBB) Özellikle 80'li yıllarda ülkemizdeki hazır beton sektöründe yaşanan hızlı gelişmeye paralel olarak üretici firmaların örgütlenme çabaları yoğunlaşmış ve 1988 yılında, Hazır Beton Birliği kurulmuştur ![]() ![]() ![]() ![]() HAZIR BETON SİPARİŞİ Hazır betonu sipariş vermeden önce, yapınızda ne tür beton kullanılacağını doğru tespit etmeniz gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sipariş verirken uyulması gereken kurallar: 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() ![]() 6 ![]() ![]() 7 ![]() ![]() Sipariş alan firmanın uyması gereken kurallar: - Sipariş verenin adı ve adresi , vergi dairesi ve vergi hesap numarası nedir? - Şantiyenin adresi,telefon ve faks numarası nedir? - Beton miktarı ne kadardır? - Beton hangi gün ve saatte dökülecek? - Beton pompalımı , mikserlimi dökülecek? - Beton pompasının tipi ne olacaktır? (sabit pompa, mobil pompa) - Projede öngörülen beton sınıfı nedir? ( Yeni deprem yönetmeliğine göre tüm deprem bölgelerinde inşa edilecek yapılarda BS 16 dan düşük beton kullanılamaz ![]() - Yapı elemanı tipi ( perde/temel/döşeme,vb ![]() - İstenilen betonun kıvamı (slump) nedir? - Çevre ve iklim koşulları nedir? - Yapının kullanım amacı ne olacaktır? ( Örneğin ; Su deposu inşaatına geçirimsiz beton, endüstriyel bir zeminde aşınmaya dayanıklı beton kullanılmalıdır ) Şantiyede beton döküm ve yerleştirme süresini önceden planlayıp iyi ayarlamak gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() HAZIR BETON SANTRALİ Hazır beton bileşenlerinin stoklanıp, kontrol altında karıştırılarak, hazır beton üretiminin gerçekleştirilerek, transmikserlere dolumun yapıldığı tesislere "beton santralı" denir ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Hazır Beton Tarihçesi |
![]() |
![]() |
#4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Hazır Beton TarihçesiYaş sistemde beton bileşenleri, su dahil, santralde karıştırılarak miksere yüklenir ![]() Kuru sistem santralde karıştırıcı yoktur; su hariç bütün bileşenler ayrı ayrı miksere yüklenir ve şantiyeye gelindiğinde, miksere karma suyu katılarak karıştırma işlemi transmikserde yapılır ![]() Yıldız tip santralde santralin önünde yıldız şeklinde bir stoklama alanı vardır ve kova vasıtasıyla agregalar arkadaki karıştırma kazanına aktarılır ![]() Bunkerli santralde ise agrega ve kumlar santralin önündeki bunkerlerde stok edilip, bantlı bir sistem ile karıştırma kazanına taşınır ![]() Hazır Betonun Pompalanması Betonun üretilip kullanım yerine gelmesinden sonra yapılacak iş, onu en kısa sürede nihai kullanım yeri olan beton kalıplarına iletmektir ![]() ![]() Hazır Betonun Nakli Betonun hazırlanmış olduğu tesisten ,kullanılacağı şantiyeye nakli transmikserlerle yapılır ![]() ![]() ![]() ![]() HAZIR BETON VE DEPREM Yakın dönemde yaşadığımız birçok deprem,yapı malzemelerinin kalitesi ile hasar derecesi arasında doğrudan bir ilişki olduğunu ortaya koydu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Zemin / Temel Zemin etüdü yapıldı mı? • Zemin incelenerek uygun temel seçildi mi? Tasarım Depreme dayanıklı uygun yapısal tasarım (perde oluşturulması ,simetrik boyutlandırma,kısa kolon ve yumuşak kat oluşumuna izin verilmemesi ,uygun derzlerin bırakılması) yapıldı mı? Malzemeler Projede belirtilen sınıfta beton ve çelik donatı kullanıldı mı? • Paslı donatı kullanımından kaçınıldı mı? Uygulama Kolon-kiriş birleşim bölgelerinde usulüne uygun olarak etriye sıklaştırılması yapıldı mı? Kolon ve perde aplikasyonları doğru yapıldı mı? • Donatılar kalıp içine uygun bir biçimde yerleştirildi mi? • Donatıların bindirme payı gönye ve kancaları usulüne uygun yapıldı mı? Donatılar yerleştirilirken pas paylarına dikkat edildi mi? • Beton dökümü sırasında özellikle kolon-kiriş birleşim bölgelerinde yeterli ve doğru vibrasyon yapıldı mı? Beton dökümü sırasında özellikle kritik bölgelerde soğuk derz oluşumundan kaçınıldı mı? Kalıp sökümü uygun zamanda ve biçimde yapıldı mı? Bir bina oluşurken ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bina Kullanım Amacı veya Türü 1 ![]() a) Deprem sonrasında hemen kullanılması gereken binalar(Hastaneler, dispanserler, sağlık ocakları, itfaiye bina ve tesisleri, PTT ve diğer haberleşme tesisleri, ulaşım istasyonları ve terminalleri, enerji üretim ve dağıtım tesisleri, vilayet, kaymakamlık ve belediye yönetim binaları, ilkyardım ve afet planlama istasyonları) b) Toksik, patlayıcı, parlayıcı, vb ![]() 2 ![]() a) Okullar, diğer eğitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler, askeri kışlalar, cezaevleri, vb ![]() b) Müzeler binalar 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() NOT:1 ![]() ![]() ![]() DEPREME DAYANIKLI YAPI ÜRETİMİNDE BETON KALİTESİNİN ÖNEMİ Ülke topraklarımızın % 96'sı, nüfusumuzun % 95'i, deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır ![]() ![]() ![]() Ülkemizde mevcut yapıların çok büyük bölümünün taşıyıcı sistemi yerinde üretilen betonarme yapılardır ![]() ![]() ![]() Ancak beton kalitesindeki değişkenlik riski, donatı demirinin kalitesindeki değişkenlik riskinden daha fazladır ![]() ![]() ![]() İnşaat Mühendisleri Odası tarafından 1994 yılında İstanbul'da yapılan bir araştırmada, yerinde dökme betonla hazır betonun karşılaştırıldığı rapor sonuçları çarpıcı bir şekilde yerinde dökme betonların gerek ortalama basınç dayanımları gerekse standart sapmalarının kabul edilmez seviyede olduklarını göstermektedir ![]() ![]() ![]() Haziran 1998'de Adana ve Ceyhan'da meydana gelen 6 ![]() ![]() ![]() ![]() Adana Depremi'nde, hazır betonla üretilen binalarda herhangi bir hasara rastlanmaması, bu konudaki uyarıların ne denli yerinde olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir ![]() Ne var ki, Adana Depremi'nden 1 yıl sonra, 17 Ağustos 1999'da meydana gelen ve ülkemizin tarihi boyunca uğradığı en büyük yıkımlardan biri olan Marmara Depremi, Türkiye'deki yapıların taşıdıkları deprem risklerini acı örneklerle ortaya koymuştur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Şubat 2000 tarihinde revize edilen TS 500 "Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları Standardı", hacim usülüyle beton imalatını yasaklayarak, otomatik tartım usülüyle beton imalatını zorunlu kılmakta ve C 14 ve daha aşağı mukavemet sınıflarındaki betonların taşıyıcı sistemlerde kullanılamayacağını hükme bağlamaktadır ![]() Afet Yönetmeliği'ne (1998) göre 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Hazır beton tesislerinin ülkemizin birçok yöresinde yaygınlaşması ile yapıların güvenliğinde hatalı beton kullanımından kaynaklanan risklerin azalacağı, kalitenin, bilinç ve etkin denetimle güvence altına alınmasıyla da, yapıların deprem riskine karşı daha korunmalı olabileceği söylenebilir ![]() Yapılarda daha yüksek sınıflarda betonların kullanılmasıyla, yapıda kullanılacak toplam beton miktarı da azalacak ve binalar hafifleyecek, depremin yapılara etkisi yapının ağırlığıyla orantılı olduğundan, yıkılma riski de azalacaktır ![]() ![]() ![]() Mecburi Standard Tebliği Madde 1- Türk Standardları Enstitüsü tarafından hazırlanan TS 500 "Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları" standardına ilişkin tadil metni Resmi Gazete'de yayımı tarihinden itibaren (3) ay sonra mecburi olarak uygulanacaktır ![]() Madde 2- Bu Standarda ilişkin tadil metninin mecburi olarak yürürlüğe gireceği tarihten önce ihalesi için ilan edilmiş kamu yapılarında ve inşaat ruhsatı alınmış özel yapılarda bu standard hükümleri aranmaz ![]() Madde 3- Bu Standarda ilişkin tadil metnine ait hükümler, 132 sayılı Türk Standardları Enstitüsü Kuruluş Kanunu ile 180 sayılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'ye göre Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca yürütülür ![]() TS 500/Şubat 2000 "Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları" ESKİ METİN DONATI ÇELİĞİ Beton donatısı olarak kullanılacak çelikler TS 708'e uygun olmalıdır ![]() ![]() ![]() Donatı çeliğinin elastisite modülü 2x10üssü5 MPa dır ![]() Soğukta işlem görmüş donatı çeliklerine kaynak yapılamaz ![]() ![]() ÇİZELGE 1- Donatı Çeliklerinin Mekanik Özellikleri (TS 708 den) Mekanik Özellikler Donatı Çubukları Hasır Donatı Doğal Sertlikte Soğukta İşlem Görmüş S220a S220a S500a S420b S500bs S500bk Minimum akma dayanımı fyk (MPa) 220 420 500 420 500 500 Minimum kopma dayanımı fsu (MPa) 340 500 550 550 550 550 () <= 32 Minimum kopma uzaması ()su (%) 18 12 12 10 8 5 32< () <= 50 Minimum kopma uzaması ()su (%) 18 10 10 10 8 5 YENİ METİN DONATI ÇELİĞİ Beton donatısı olarak kullanılacak çelikler TS 708'e uygun olmalıdır ![]() ![]() ![]() Donatı çeliğinin elastisite modülü 2x10üssü5 MPa dır ![]() Doğal sertlikteki donatı çeliklerinde, TS 708'de tanımlanan karbon eşdeğeri, 0,50 değerini geçmemelidir ![]() Ayrıca karbon yüzdesi de TS 708 Çizelge 2'de verilen değerlerden büyük olmamalıdır ![]() Soğukta işlem görmüş donatı çeliklerine kaynak yapılamaz ![]() ÇİZELGE 2- Donatı Çeliklerinin Mekanik Özellikleri (TS 708 den) Mekanik Özellikler Donatı Çubukları Hasır Donatı Doğal Sertlikte Soğukta İşlem Görmüş S220a S220a S500a S420b S500bs S500bk Minimum akma dayanımı fyk (MPa) 220 420 500 420 500 500 Minimum kopma dayanımı fsu (MPa) 340 500 550 550 550 550 () <= 32 Minimum kopma uzaması ()su (%) 18 12 12 10 8 5 32< () <= 50 Minimum kopma uzaması ()su (%) 18 10 10 10 8 5 ESKİ METİN BETONDA NİTELİK DENETİMİ VE KABUL KOŞULLARI Şantiyede betonun basınç dayanımı, TS 3351'de tanımlanan biçimde bakımı yapılmış numuneler üzerinde yapılan nitelik deneyleri ile belirlenir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Nitelik denetimi amacıyla, her üretim biriminden en az bir grup (3 numune) deney elemanı alınması zorunludur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() yapılmasında TS 3114'e uyulacaktır ![]() Hazır beton kullanıldığında, üretim yerinde alınan numunelere ek olarak, şantiyede de yukarıda tanımlanan biçimde ve sayıda numuneler alınmalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() a) Her parti ortalaması, fcm >= fck + 1,0 MPa b) Her partide en küçük grup ortalaması, fcmin >= fck - 3,0 MPa Nitelik deneylerinden elde edilen sonuçlar yukarıda belirtilen koşulları sağlamıyorsa, yapının veya söz konusu yapı elemanlarının taşıma güçleri, yukarıdaki koşullardan elde edilmiş olan düşük beton dayanımına göre yeniden değerlendirilir ![]() ![]() Sertleşme deneyi gereken durumlarda, alınacak numuneler şantiye koşullarında saklanacak ve amaca uygun zamanda denenecektir ![]() ![]() Denetim mühendisi, gerekli gördüğü durumlarda yerindeki betonun dayanımının belirlenmesini isteyebilir ![]() ![]() ![]() YENİ METİN BETONDA NİTELİK DENETİMİ VE KABUL KOŞULLARI Şantiyede betonun basınç dayanımı, TS 3351'de tanımlanan biçimde bakımı yapılmış numuneler üzerinde yapılan nitelik deneyleri ile belirlenir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Nitelik denetimi amacıyla, her üretim biriminden en az bir grup (3 numune) deney elemanı alınması zorunludur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() yapılmasında TS 3114'e uyulacaktır ![]() Hazır beton kullanıldığında, üretim yerinde alınan numunelere ek olarak, şantiyede de yukarıda tanımlanan biçimde ve sayıda numuneler alınmalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Biribiri ardından gelen üçer grupluk partilerin herbiri, P1(G1, G2, G3), P2(G2, G3, G4), P3(G3, G4, G5), ![]() ![]() ![]() ![]() c) Her parti ortalaması, fcm >= fck + 1,0 MPa d) Her partide en küçük grup ortalaması, fcmin >= fck - 3,0 MPa Nitelik deneylerinden elde edilen sonuçlar yukarıda belirtilen koşulları sağlamıyorsa, yapının veya söz konusu yapı elemanlarının taşıma güçleri, yukarıdaki koşullardan elde edilmiş olan düşük beton dayanımına göre yeniden değerlendirilir ![]() ![]() Sertleşme deneyi gereken durumlarda, alınacak numuneler şantiye koşullarında saklanacak ve amaca uygun zamanda denenecektir ![]() ![]() Denetim mühendisi, gerekli gördüğü durumlarda yerindeki betonun dayanımının belirlenmesini isteyebilir ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|