Adriyatik Denizi-Adriya Denizi

**Şengül Şirin** · 07-21-2009

Adriyatik Denizi-Adriya Denizi

Akdeniz'e bağlı deniz, italya ve Balkan yarımadaları arasında, dar (200 km) ve uzun (800 km) bir körfez halinde, Otranto boğazına (eni 70 km, derinliği 648 m) kadar uzanır

Adriya denizi'nin büyük bölümünü, Apenninler ile Dinar dağlan arasındaki çöküntü bölgesinde oluşmuş bir kıta sahanlığı kaplar

Sözkonusu sıradağların yükselen denizin altında kalmaları, Dalmaçya kıyılarının büyük ölçüde girintili-çıkıntılı olmasına yol açmıştır:

derin ve güvenli koyları (Kotor' un ağızları) ile "kanarları çevreleyen yalıyarlarla kesilmiş antiklinal yapısındaki takımadalar ve burunlar, italya kıyısı, Gargano ile Apuglia'nın etekleri dışında, sel akışlı ırmakların getirdiği alüvyonlarla dü-leşmiştir: kıyı ovaları (özellikle, kıyı oklarının ilerlemesi sonucunda lagünlerin dolma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı Po ovası) deltamsı ve bataklıktır

Po ırmağının denizaltı deltası, Şibenik ile Pescara arasında uzanan dar bir çanak olan Ja-buka çukurluğuna (260 m) kadar, Adri-ya'nın kuzey kesiminin üçte birini kaplar; bu çukur, geniş bir kanal aracılığıyla güney-doğuya uzanır ve yer kaymaları nedeniyle çevresindeki yamaçların eğimi azalmış oval biçimli bir havzayla (-1 260 m) birleşir

Adriya denizi'nin su rejimi büyük ölçüde kıtasal etkilere bağımlıdır

Güney yarısında suların ılık ve tuzlu (°ioo 35'ten çok) olmasına karşılık, Venedik körfezinin suları soğuk (kışın bora estiği zaman 5°C) ve çok daha az tuzludur (%o 18)

iyon denizi'nden aelen sular, Gargano'dan Dul k'e uzanan bir çizginin her iki yanında, saat ibresinin ters yönünde bir çifte akıntı oluşturur

Kuzey bölümdeki suların hareketini, seyş hareketleri (Dalmaçya kıyısı) ve gelgit (Venedik körfezinde 1 m'lik genlik) karmasıklaştırır

Sözkonusu kesimde oluşan çok yoğun sular, dipte güney bölümüne kadar akarak, Otranto boğazından dışarı çıkar

Adriya denizi XVI11

yy

'a kadar süren ticari önemini günümüzde yitirmiştir

Balıkçılık (Dalmaçya kıyılarında sardalya ve hamsi); sanayi (Venedik, Trieste, Bari) ve turizm limanları dışındaki limanlar yalnızca yerel hizmet verir

Denizde geniş çaplı petrol arama çalışmalarına girişilmiştir

Konu Araçları	Bu Konuda Ara
Yazıcı Çıktısını Göster Sayfayı E-posta ile Yolla	Bu Konuda Ara: Gelişmiş Arama
Görünüm Modları

07-21-2009	#1
Şengül Şirin	Adriyatik Denizi-Adriya Denizi Adriyatik Denizi-Adriya Denizi Akdeniz'e bağlı deniz, italya ve Balkan yarımadaları arasında, dar (200 km) ve uzun (800 km) bir körfez halinde, Otranto boğazına (eni 70 km, derinliği 648 m) kadar uzanır Adriya denizi'nin büyük bölümünü, Apenninler ile Dinar dağlan arasındaki çöküntü bölgesinde oluşmuş bir kıta sahanlığı kaplar Sözkonusu sıradağların yükselen denizin altında kalmaları, Dalmaçya kıyılarının büyük ölçüde girintili-çıkıntılı olmasına yol açmıştır: derin ve güvenli koyları (Kotor' un ağızları) ile "kanarları çevreleyen yalıyarlarla kesilmiş antiklinal yapısındaki takımadalar ve burunlar, italya kıyısı, Gargano ile Apuglia'nın etekleri dışında, sel akışlı ırmakların getirdiği alüvyonlarla dü-leşmiştir: kıyı ovaları (özellikle, kıyı oklarının ilerlemesi sonucunda lagünlerin dolma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı Po ovası) deltamsı ve bataklıktır Po ırmağının denizaltı deltası, Şibenik ile Pescara arasında uzanan dar bir çanak olan Ja-buka çukurluğuna (260 m) kadar, Adri-ya'nın kuzey kesiminin üçte birini kaplar; bu çukur, geniş bir kanal aracılığıyla güney-doğuya uzanır ve yer kaymaları nedeniyle çevresindeki yamaçların eğimi azalmış oval biçimli bir havzayla (-1 260 m) birleşir Adriya denizi'nin su rejimi büyük ölçüde kıtasal etkilere bağımlıdır Güney yarısında suların ılık ve tuzlu (°ioo 35'ten çok) olmasına karşılık, Venedik körfezinin suları soğuk (kışın bora estiği zaman 5°C) ve çok daha az tuzludur (%o 18) iyon denizi'nden aelen sular, Gargano'dan Dul k'e uzanan bir çizginin her iki yanında, saat ibresinin ters yönünde bir çifte akıntı oluşturur Kuzey bölümdeki suların hareketini, seyş hareketleri (Dalmaçya kıyısı) ve gelgit (Venedik körfezinde 1 m'lik genlik) karmasıklaştırır Sözkonusu kesimde oluşan çok yoğun sular, dipte güney bölümüne kadar akarak, Otranto boğazından dışarı çıkar Adriya denizi XVI11 yy 'a kadar süren ticari önemini günümüzde yitirmiştir Balıkçılık (Dalmaçya kıyılarında sardalya ve hamsi); sanayi (Venedik, Trieste, Bari) ve turizm limanları dışındaki limanlar yalnızca yerel hizmet verir Denizde geniş çaplı petrol arama çalışmalarına girişilmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır