Adi Fiğ Yetiştiriciliği

Bilimsel sınıflandırma
Alem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Fabales
Familya:Fabaceae
Cins: Vicia
Tür: V sativa
Fiğ türleri içerisinde tarımı en yaygın yapılan adi fiğdirYurdumuzun her bölgesinde yetiştirilmekte ve ekim alanı gittikçe genişlemektedirAdi fiğden genellikle münavebe bitkisi, yeşil ot,kuru,silo yemi ve yeşil gübre olarak yararlanılmaktadırYeşil ve kuru otu hayvanlar için çok lezzetli ve besleyicidirYeşil otunda % 3-4,danesinde %20‘nin üzerinde ham protein bulunurTek yıllık bir Baklagil yem bitkisi olan adi fiğ,ekim nöbeti içinde en uygun bitkilerden birisidirToprağa bol miktarda organik madde bırakır

İklim ve Toprak İstekleri:

Adi fiğin soğuğa dayanıklılığı azdırSoğu iklim bölgelerinde yazlık,ılıman iklim bölgelerinde ise kışlık olarak yetiştirilmektedirKışa dayanma gücü -8 C olup daha düşük derecelerde donmaktadırAdi fiğler; nemli ılıman iklimlerde iyi gelişme gösterirlerSıcak ve kuraklık arttıkça gelişme çok yavaşlar
Su tutma kapasitesi iyi olan orta ve ağır topraklar adi fiğ tarımına elverişlidirToprak PH’nın nötr veya hafif alkali olması en uygunudurAdi fiğ tarımına en elverişli topraklar; iyi direneli, tınlı topraklardır Zayıf, kumlu ve kırtaban topraklarda adi fiğ verimi düşmektedir



Ekimi:
Tohumları büyük olduğu, için tohumları küçük olan yonca veüçgül gibi yem bitkilerine oranla çok duyarlı bir tohum yatağı isteği yoktur Sonbahar ekimi için tahılların hasadından sonra toprağın yüzlek olarak işlenmesi ve sonbaharda daha derin bir sürüm yapılması yeterlidirİlkbahar ekimi için ise; tarlanın sonbaharda işlenmesi,ilkbaharda su kaybını önlemek için tırmık geçirilmesi yeterli bulunmaktadır Ekim makina ile sıraya veya serpme ve elle yapılır Serpme ekim için değişik makinalar kullanılabilir Dekara atılacak tohum miktarı ve sıra aralıkları ot ve tohum için yetiştirme amacına göre değişirOt elde etmek için sulu şartlarda 15-20 cm,kıraç şartlarda 30-40 cm sıra arasıyla ekim yapılabilir
Tohum için yetiştirilecekse sulu şartlarda 30-35 cm,kıraçda 50-60 cm arayla ekilebilir
Tohumluk miktarı: Adi fiğ ot üretiminde, kışlık yalın ekimlerde artan tohumluk miktarları verimi artırır Sıraya veya serpme ekimde olanaklar nisbetinde yüksek tohumluk miktarları kullanılmalıdır Sıraya ekimde 8-10 kg/da, serpme ekimde 12-15 kg/da tohumluk miktarı yüksek verimin yanı sıra ekonomik de olmaktadır
Ekim derinliği 4-5 cm olmalıdır Adi fiğ derin ekime fazla duyarlı olmadığından hafif topraklarda 6-7 cm derinliğe kadar ekilebilir Sıra aralarının 20 cm olması uygundur

Bakım ve Sulama:
Sık ekilen adi fiğ tarlasında çok fazla yabancı ot bulunmazÇapalamanın güç olması nedeniyle çıkan yabancı otlarla mücadele oldukça zordur Adi fiğ yetiştiriciliğinde en önemli bakım işlemi tohum üretilen bitkilerde Bruchus sp(Baklagil tohum böceği) ile savaştırÇiçeklenme devresinde toz veya sıvı ilaçlarla mücadele yapılması gerekir
Sulamaİmkanı olan yerlerde çiçeklenme zamanına kadar bir veya iki defa sulanabilir
Gübreleme:
Adi fiğ ot üretiminde kendinden önce pamuk gibi bir endüstri bitkisi geldiği zaman genellikle gübre uygulaması yapılmaz Böylelikle toprakta bir önceki üründen kalan fosfor ve diğer besin elementlerinin kullanılması sağlanır Toprak analizlerinin yapılamadığı veya ön bitkide az gübre kullanıldığı durumlarda 6-7 kg/da etkili madde fosfor (P2O5) ile, çıkıştan sonra bitkilerin daha iyi ve hızlı gelişmesini sağlamak amacı ile de dekara 2-3 kg/da etkili madde amonyum sülfatın diskaro altına verilmesi yerinde olur Atılacak gübrelerin miktarı etkili madde yüzdelerinden hesaplanır



Biçim zamanı; Yeşil ot üretiminde fiğ, % 25 çiçeklenme döneminden alt kısımlarda baklalar oluşuncaya kadar geçen süre içinde biçilmelidir Yeşil ot üretiminde; genellikle % 25 çiçeklenme döneminde biçilir; kuru ot veya silaj elde edilmesi söz konusu olduğunda ise biçim için ilk baklaların tam dane doldurma dönemine kadar beklenebilir İyi bakım koşullarında 3-3,5 ton/da yeşil ot ya da 500-700 kg/da kuru ot elde edilir
Karışık ekim:
Fiğ; ot veya silaj üretimi amacı ile yulaf, arpa ve tritikale gibi hububatlar ile karışım halinde yetiştirebilmektedir Karışımda fiğ+hububat tohumluklarının hangi oranda kullanılması hususuna dikkat edilmesi gerekmektedir Yapılan çalışmalarda karışıma genelde % 25-40 arasında değişen oranlarda buğdaygil konulabileceği saptanmıştırAdi fiğ+tahıl karışımlarında dekara kullanılacak tohumluk miktarları yaklaşık olarak 8-11 kg adi fiğ + 3-5 kg arpa veya yulaf olabilir
Yeşil gübre olarak ekilen fiğ, dekara ortalama 400 kg organik madde, 10 kg saf azot sağlamaktadır Bu amaçla fiğ tohumluğunun 10-12 kg/da kullanılması gerekir