Bela Bartok (1881-1945)

Bela Bartok (1881-1945)


Çağının en büyük müzik ustalanndan biri olduğu herkesçe kabul edilen Bela Bartok bir Macar bestecidir Schönberg ve Stravinski gibi, o da yeni armoni yöntemleri araştırdı 1881'de, o yıllarda AvusturyaMacaristan İmparatorluğu sınırları içinde bulunan Nagyszentmiklos'ta dünyaya gelen Bela Bartok, ilk müzik eğitimini aannesinden aldı Daha sonraları piyano ve bestecilik eğitimi için Budapeşte'ye gitti ve piyano konserleri yanında piyano dersleri de vererek geçimini sağladı
Bartok, 1905'te Macaristan, Bulgaristan ve Romanya köylülerinin ezgileriyle ilgili araştırmalara başladı

Bu halk müziği örnekleri, geleneksel Avrupa müziğindeki alışılagelmiş armoni kurallarına uymuyordu Bartok bestelerinde halk müziği öğeleanne yer vermeye başladı Kendi ülkelerinin halk müziğini kulların öbür besteciler gibi, o da Macar halkının yaşam gücünü seslendirmek ve ulusal bir müzik biçemi yaratmak istiyordu Bartok ile arkadaşı besteci Zoltân Kodâly'nin çalışmalan bu yönde başarıyla gelişti ve halk müziği konusundaki araştırmalara hız kazandırdı


Halk şarkilan ve geleneksel köy ezgilerini derlemek için birçok araştırma ve inceleme gezisine çıkan Bartök'un besteleri, anayurdunun halk müziğinde bulduğu müzik tekniklerinden esinler taşır Bu özelliği, onun bestelerinin 20 yüzyılın en özgün ve ilginç yapıtları arasında yer almasını sağlamıştır


Bartok 1936'da, Ankara Halkevi'nin çağrılısı olarak Türkiye'ye geldi ve müzik üzerine üç konferans verdi Ayrıca Adana dolaylarında derlediği 90 kadar Türk melodisini notaya geçirdi 1940'ta ABD'ye göç etmeden önce, yıllarca süren araştırmalannın ürünü olan Macar halk müziği derlemesini yayımladı Ne var ki, ABD'ye uyum sağlamakta güçlük çekti ve sağlığı bozuldu New York'ta yokluk içinde öldü
Bartök'un en önemli yapıtları Altıncı Yaylı Çalgılar Dörtlüsü, İki Piyano ve Vurmalı Çalgılar İçin Sonat ile piyano ve keman için iki sonattır Bunların yanında piyano için üç ve keman için iki konçertosu vardır

Bartök öncelikle sahnelenmeye yönelik yapıtlar üreten bir besteci olmamakla birlikte bestelediği Mavi Sakal'in Şatosu operası, Tahta Prens balesi ve Harika Mandarin pantomimi, benzersiz güzellikte bölümler içerir Genç piyanistler için de, 150 küçük çalışma parçasını kapsayan, Mikrokosmos adlı bir derlemesi vardır Bu parçalar, "Tilki'nin Şarkısı" ve "Bir Sineğin Günlüğü'nden" gibi adlar taşır