Yaşam İçin Üç Maddenin Önemi

Yaşam İçin Üç Maddenin Önemi
Yaşam İçin Üç Maddenin Önemi
Maddelerin belirli bir sıcaklıkta çözücülerde çözünme miktarları farklıdır 100 gram çözücü içerisinde çözünebilen maksimum madde miktarınaçözünürlükdenir Diğer bir ifadeyle100 gram çözücü ile doygun bir çözelti elde edebilmek için çözünmesi gereken madde miktarına çözünürlükdenir

KATILARIN SIVILARDAKİ ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ

1Çözücünün türüne bağlıdır: Çözücünün türü değiştikçe aynı maddenin çözünen miktarı da değişir Çözünen madde molekülleri yapı ve elektriksel özellikleri bakımından çözücü moleküllerine benzerse çözünürlük artar

2Çözünenin türüne bağlıdır: Genellikle polar maddeler polar çözücülerde apolar maddeler apolar çözücülerde daha çok çözünürlerÖrneğin;20oC’de 100 gram suda;sodyum nitrat 85 gram sodyum klorür 35 gram çözünebilir

3Sıcaklığa bağlıdır : Genellikle sıcaklık uçucu olmayan maddelerin çözünürlüğünü arttırır Örneğin; 20oC’de 100 gram suda 33 gr potasyum nitrat çözünürken70 oC’de 142 gram potasyum nitrat çözünür

4Ortak iyon etkisine bağlıdır: Çözücü ortamında çözünen maddenin iyonlarında birinin veya birkaçının bulunması durumunda çözünürlüğü azalırÖrneğin;AgCl’li bir saf suda bir de çözeltisinde çözdüğümüzü düşünelimSaf suda KCl çözeltisininkinden daha çok çözünür Çünkü çözeltideki Cl- iyonları AgCl’nin çözünmesini etkilerSaf sudakine göre daha az çözünmesine neden olur

5Yabancı iyon etkisine bağlıdır:Az çözünen tuzların doygun çözeltisine yabancı iyon eklenmesi çözünürlüğü arttırırÇünkü yabancı iyonlar birleştirici bir etki yaparlarBu nedenle çözünürlük artar Aşağıda bununla ilgili bir şekil verilmiştir

GAZLARIN SIVILARDAKİ ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ

1Çözücünün türüne bağlıdır: Katıların çözünürlüğünde olduğu gibi gazların çözünürlüğü için de benzer benzeri çözer ifadesi geçerlidirbunun yanında çözünen gaz çözücüyle tepkimeye giriyorsa çözünürlük daha da artar

2Gazın türüne bağlıdır: Örneğin;1 atm basınç ve 20 oC sıcaklıkta gram suda NH3 çözünürken sırasıyla 30 017 00043 gramdır

3Çözücünün sıcaklığına bağlıdır: Gazların çözünürlüğü sıcaklık arttıkça azalır

4Gazın basıncına bağlıdır: Gazın basıncı arttıkça çözünürlüğü de artar

Çözeltilerde genel özellikler:

v Bir çözeltiye çözünen madde eklemekle maddenin çözünürlüğü arttırılamaz Çözünmeyen madde dibe çökerek bir çökelti meydana getirir:
v Çözücü miktarı arttırıldığında çözünen madde miktarı artmasına karşın çözücü miktarı aynı oranda arttığından çözeltinin birim hacminde çözünen maddenin kütlesi yani çözünürlük sabit kalır

v Çözünürlük katısıvı ve gaz hallerinin hepsi için ayırt edicidir Aynı sıcaklıkta bütün sıvıların çözünürlük değerleri farklıdır

v Bir çözeltiyi oluşturan çözücü ve çözünen maddelerin kütleleri toplamı çözeltinin kütlesine eşittir Çözelti oluşumunda kütle korunur

Mçözelti = Mçözücü + M çözünen