Canlıları Yaşama şekline Göre Aşağıdaki Gibi Gruplayabiliriz.

2 Yaşama Şekline Göre
Canlıları yaşama şekline göre aşağıdaki gibi gruplayabiliriz



Birlikte Yaşama
Doğada bazı canlılar birbirinin yaşamını veya biri diğerinin yaşamını olumlu yönde etkilemektedir Buna göre birlikte yaşama, komensalizm ve mutualizm olmak üzere ikiye ayrılır

Komensalizm: Köpek balıklarının üzerinde veya civarında yaşayan balıklar, köpek balığından arta kalan artıklar ile beslenir Köpek balığı ise bu balıkların varlığından yarar ya da zarar görmez Bu şekilde bazı canlı türlerinin varlığı başka bir türün yaşamını olumlu yönde etkiler; diğeri bu birliktelikten yarar ya da zarar görmez Bu canlılar birbirlerinden ayrı da yaşamlarını sürdürebilirler Bu yaşama şekline komensalizm denir

Mutualizm: Bu yaşama şekline ortak yaşama da denir İnsan bağırsağında yaşayan bazı bakteriler vitamin sentezleyerek insan sağlığını olumlu yönde etkiler İnsan bağırsağı ise bu bakterilerin yaşaması için bir ortam oluşturur Ada çayında döllenme yalnız yaban arıları ile gerçekleştirilir Örneklerde de belirtildiği gibi bazı canlılar yaşamlarını veya nesillerini sürdürebilmek için başka bir canlıya gereksinim duyarlar Bu birliktelikten her iki canlı da yarar görür Bu şekilde yaşamaya mutualizm denir

Likenler de ortak yaşayan canlılara örnektir Liken mantar ile algden oluşmuştur Mantar klorofil içermediğinden besin yapamaz Köksü uzantıları ile topraktan aldığı suyu hiflerinde depo eder Alg ise klorofil içerir ve besin yapar Yaşam koşullarının uygun olmadığı durumlarda mantar ile alg birlik oluşturur Alg, hiflerindeki suyu ile mantarın solunum sırasında verdiği karbon dioksit gazını fotosentezde kullanarak besin üretir Üretilen besini her iki canlı ortaklaşa kullanır Bu ortak yaşam örneğinde, mantar alge su sağlarken alg mantara besin üretir

Parazit Yaşama
Bit, pire, kene gibi canlılar başka bir canlının özellikle kanı ile beslenirler Bağırsak solucanı, tenya, kıl kurdu insan bağırsağında yaşar ve sindirilmiş besinlerle beslenirler Bu canlılar üzerinde yaşadıkları canlıda, kansızlığa ve beslenme yetersizliğine neden olurlar Yani üzerinde yaşadıkları canlıya zarar verirler Ölümüne bile neden olabilirler Bu canlılara parazit canlılar; yaşama şekillerine de parazit yaşama denir

Besin Zinciri
Besin maddelerinde depo edilen enerjinin üreticilerden başlayarak, hayvanlara (tüketicilere) ve ayrıştırıcılara kadar geçmesine besin zinciri denir Besin zincirinde üreticiler, zincirin birinci halkasını; tüketiciler, ikinci halkasını oluşturur Tüketiciler kendi aralarında birinci dereceden tüketiciler, ikinci dereceden tüketiciler ve üçüncü dereceden tüketiciler olmak üzere üçe ayrılırlar Besin zincirinin üçüncü halkasında ise ayrıştırıcılar yer alır

Birinci dereceden tüketiciler: Üreticiler ile beslenen canlılardır Sularda alglerle beslenen kuyruksuz kurbağa lavraları ve balık yavruları birinci dereceden tüketicilerdendir Karada patates ve bitki tomurcukları ile beslenen küçük kör fareler yapraklarla beslenen ipek böceği lârvaları bu gruptandır Ayrıca bitki tohumları ile beslenen kanarya; bitki gövde ve yaprakları ile beslenen tavşan ve tohum ile beslenen sincap da bu grupta yer alan canlılara örnektir
__________________