Varsayılan Tatlı Su Balıklarında Hastalıklar Ve Zararlılar

Tatlı Su Balıklarında Hastalıklar Ve Zararlılar


Resim 1 Bir balığın iç anatomik yapısı

1 Çene kasları
2 Beyin,
3 Arteria carotis,
4 Böbrek,
5 Dorsal aorta,
6 Omurga dikenleri,
7 Omurga,
8 Omurilik,
9 Çizgili vücut kasları,
10Pullar,
11Kaudal yüzgeci hareket ettiren kaslar,
12Solungaç,
13Ventral aorta,
14Kalp,
15Yemek borusu,
16Safra kesesi,
17Karaciğer,
18Dalak,
19Mide,
20Hava (yüzme) kesesi,
21Bağırsak,
22Gonadlar,
23Anus

HASTALIK BELİRTİLERİ

Her balığın kendine göre bir davranışı ve görünüşü vardır Hasta balıklar iştahsız ve suyun satha yakın kısmında, kıyıda su akıntı başlangıcında veya çıkışında toplanırlar Su içerisinde spiral şeklinde dönerler, sallanırlar, titrerler, dengelerini kaybederler ve sersem sersem dolaşırlar Uyuşuk, tembel, zayıf ve mukavemetsiz olurlar

Bu davranış değişikliklerinin yanında balığın vücudunda renk değişmeleri, yaralar, kanamalar, lekeler ve kistler, solungaçlar da kabarmalar, mukus kaplanma, gözün beyazlaşması ve patlaması hastalık belirtisidir


Şimdi bazı önemli balık hastalıklarını gözden geçirelim



FURUNKULOSİS

Bulaşıcı ve öldürücü olan bu hastalık daha çok alabalık ve sazan balığı olmak üzere pek çok balıkta görülür



Resim 2 Alabalıkta ileri derecede furunkulosis


Hastalık kolayca bulaşır
Hastalık mikrobu bir bakteridir Bu mikrop çok dayanıklıdır Hastalık mikrobu, yem, su, malzemeler ve ekipmanlar ile balıktan balığa bulaşır
Uygun olmayan çevre şartlarında hastalığın çok görülmesi özellikle balıklarla ani ve kitle ölümlerine sebep olur Yavru gökkuşağı alabalığı bu hastalığa daha dayanıklıdır

Neler görülecek?

Büyük balıklarda, vücutta gözle görülebilecek açıklık ve irinli yaralar meydana gelir Hastalık kan zehirlenmesinin bir türüdür Hastalık ne kadar ilerlerse, yaralarda o kadar büyür
Mikrop kan pıhtılaştırarak ekseriya solungaçları tahrip etmekte, barsakların iltihaplaşmasına, kan ve akıntı meydana gelmesine neden olur Böbrekler pelte gibi yumuşak bir hal alır

Genç balıklar, genellikle belirtiler görülmeden ölürler



SOLUNGAÇ HASTALIĞI

Hastalık, özellikle alabalık ve ılık sularda yaşayan balıklarda görülür

Hastalığa bir bakteri yol açar Zararlı kimyasal maddeler, zirai ilaçlar ve solungaç parazitleri de bu hastalığın mikrobu gibi balıkta belirtilere sebep olabilir

Su sıcaklığı 10 C 0' den fazla olduğunda ve popülasyonun fazla olduğu durumlarda hastalık daha çok ortaya çıkar

Hastalığın belirtileri

Hastalığın ilk belirtileri balıkta gri-beyaz bölgelerin teşekkülüdür Solungaçların kabarması ve sümüksü bir madde ile birbiri üzerine yapışması ile hastalık kendini belli eder Solungaçlar, kızarık ve şişmiş durumdadır İleri devrede hastalıklı yerler kanar ve ağız organları erir



Resim3 Solungaç hastalığında Flamentlerin üst kısımlarındaki lâmellerin birbirine yapışması


Hasta balıklar iştahsız ve, halsizdirler Akıntı yönüne doğru hareket etme, su yüzeyinde yüzme, solunum güçlüğü gibi belirtilerle hastalık kendini belli eder



Resim 4 Solungaç hastalığında solungaç flamentlerinin şişmesi ve kalınlaşması



YÜZGEÇ HASTALIĞI

Alabalık ve sazan balığı başta olmak üzere pek çok tatlı su ve deniz balıklarında görülür

Hastalığa bir bakteri sebep olur Hastalığın çıkışı ve yayılmasına kötü çevre şartları, yemlerde folik asit ve inositol noksanlığı ile a vitamini fazlalığı gibi birçok etkende sebep olmaktadır

Hastalık, mikroplu sularda ve temas yoluyla balıklara bulaşır

Hastalığın görülmesi

Hastalık, önce balığın sırt yüzgeçlerinde kalın mat bir çizgi ile dış kenarlarda beyaz renksizleşmeler meydana gelir Hastalık ilerledikçe çizgi ve renksizleşme yüzgeçlerin köküne doğru yayılır Yumuşak dokular ve çıkıntılar tahrip olur Zedelenen ve yaralı yerlere, zamanla mantarlarda yerleşerek durumu ağırlaştırır



Resim 5 Yüzgeç hastalığında balıkların kuyruk yüzgeçlerinde çeşitli dönemlerde dejenerasyonlar



ENFEKSİYÖZ PANKREAS NEKROZU ( IPN)

Hastalık başka balıklarda görülmekle birlikte en çok alabalıklarda görülür

Hastalığa bir virüs sebep olur Hastalık belirtileri görüldükten birkaç saat sonra ölümler başlar ve %90'a varan ölümler olur

Bulaşma

Hastalık mikrobu ile bulaşmış, su, yem, malzeme ve ekipmanlar ile balıktan balığa veya yumurtalarla geçer Ayrıca su kuşları ile bir yerden bir yere nakledilirler

Birden bire ölümler başlayıverir Balıklar durgun ve iştahsızdır Ekseni etrafında burgu şeklinde döner veya gelişi güzel yüzerler Vücudun genelinde renk koyulaşması ve göz çıkıklığı görülür Mide ve bağırsaklar yem yemiş gibi şimşekte ve açık renkli veya beyaz salya meydana gelmektedir Karaciğer, böbrek ve dalak solmaktadır



VİRAL HEMORAJİK SEPTİSEMİ (VHS)

Bu hastalık alabalıklarda görülür En fazla 2-3 aylık balık yavrularda rastlanır Yukarı yaştakiler nadiren hastalanır

Hastalık etmeni bir virüstür Uygun olmayan çevre şartları, stres, su sıcaklığının düşüklüğü hastalığın çıkış ve yayılışında etkili olmaktadır
Bulaşma hastalıklı balıkların etrafa saçtığı virüsle bulaşık su, yem ve malzemeler olur

Hasta balıklar eksenleri etrafında dönerler veya, yatay yüzerler Renkleri koyulaşır ve tek taraflı göz çıkıklığı ile göz ve göğüs yüzgeçleri etrafında kanamalar görülür Yüksek oranda ölümler görülür



HAVA KESESİ YANGISI

Özellikle sazan balıklarında görülür Hava keselerinin yangılanması ve iç organlarda bozukluklar görülmesi ile beliren ölüm oranı yüksek bir hastalıktır

Bulaşmada, çevre şartları, besleme ve özellikle hava keselerinin anatomik düzensizlikleri büyük rol oynar Su sıcaklığının yüksek olması da, hastalığı şiddetlendirir

Hasta balıklarda spiral yüzme, ekseni etrafında yüzme, yan tarafı üzerinde yüzme, suyun yüzeyine yakın bir başı aşağıya doğru yüzme gibi yüzme bozuklukları, karında şişkinlik, gözlerde çıkıklık, durgunluk, iştahsızlık, refleks azlığı gibi belirtiler görülür



Resim 6 Bir sazanda hava kesesi yangısı sonu karında oluşan şişkinlik



SAPROLEGNİASİS

Balıklarda en çok görülen bir mantar hastalığıdır Zayıf ve güçsüz balıklarda görülür Sindirim yolu ve temasla bulaşarak balığın deri ve iç organlarında bazı bozukluklara sebep olur Balıklar bakımlı, vücudunda yara, mukoz tabakası yoksa sularda ne kadar mantar sporu bulunursa bulunsun hastalık oluşmaz Hastalık en çok yumurtalarda zayiat yapar

Bu bozukluklar nelerdir?

Balığın bütün vücut yüzeyinde, deri ve yüzgeçlerde pamukçuk tarzında beyazımsı mantar demetleri oluşur Mantarın ürediği dokular tahrip olur



BALIKLARDA İÇ VE DIŞ PARAZİTLER

Balıklarda da parazit olur mu demeyin Her canlıda parazit olur Üstelik bu parazitler onların verimlerine ortaktır Yemlerin bir kısmını da onlar tüketir

Bazı parazitler insana da geçebilir

Balık sülüğü, solungaç yengeci, kancalı kurt, balık biti, ligula ve difilobotriyum en çok, rastlanılan parazitlerdir



Resim 7 Hastalık etmeni olan bakterinin neden olduğu dejenerasyonlar




Resim 8 Hastalık etmeni olan mantarın meydana getirdiği tahribat




Resim 9 Balık parazitleri

İlginç ellerine sağlık