Ürgüp

Ürgüp, Nevşehir İlinin 20 km doğusunda olan ilçesidir ve Kapadokya bölgesinin en önemli merkezlerindendir Göreme'de olduğu gibi tarihsel süreç içerisinde çok sayıda isme sahip olmuştur Bizans döneminde Osiana (Assiana), Hagios Prokopios (Prokopi); Selçuklular dönemi'nde Başhisar; Osmanlılar zamanında Burgut kalesi; Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren de Ürgüp adıyla anılmıştır



Ürgüp


Ürgüp İlçesi batısında Nevşehir ili, güneydoğusunda Nevşehir Türkiye'de İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak bölümünde kalan il İl toprakları 38° 12' ve 39° 20' kuzey enlemleriyle 34° 11' ve 35° 06' doğu boylamları arasında yer alır Doğudan Kayseri, kuzey ve kuzeybatıdan Kırşehir, güneyden Niğde, batıdan Aksaray, kuzeydoğudan Yozgat illeriyle çevrilidir İl trafik plaka numarası 50'dir


Kayseri ili, güneybatısında Kayseri İç Anadolu Bölgesi'nin orta Kızılırmak bölümünde, Erciyes Dağının eteklerinde modern bir il Kuzey ve kuzeybatıda Yozgat, Kuzey ve kuzeydoğuda Sivas, doğuda Kahramanmaraş, güneyde Adana, güneybatıda Niğde, batıda ise Nevşehir illeriyle çevrilidir 34°56' ve 36°59' doğu boylamları ile 37° 45' ve 38° 18' kuzey enlemleri arasında yer alır
Detaylı bilgi için linke tıklayınız
Derinkuyu İlçesi, kuzeyinde


Avanos İlçesi ile çevrili ve Nevşehir Merkez ilçesine 20 km mesafede yer almaktadır İlçe Avanos, Nevşehir İline bağlı bir ilçedir Nevşehir'in 18 km kuzeyinde olan yerleşiminin, Antik Devirdeki adı Venessa, Zuwinasa ya da Ouenasadır Çok sayıda çanak çömlek atölyesi bulunan ilçede seramik yapım geleneği Hititlerden beri süregelmektedir


Kapadokya bölgesinin en önemli merkezlerindendir Tarihsel süreç içerisinde çok sayıda isme sahip olmuştur Volkanik orijinli jeolojik bir yapıya sahip olan Ürgüp, yağmur ve rüzgar Anadolu'da tarihsel bir bölge Yaklaşık sınırları kuzeyde Karadeniz, doğuda Fırat Irmağı, güneyde Toros Dağları ve batıda Tuz Gölü'dür Çeşitli dönemlerde birçok uygarlığın egemenliğine giren Kapadokya'da bilinen en eski topluluk Samiler'dir MÖ 2000-1200 arasında Hititler'in yönetiminde olan bölge daha sonra Lidya ve MÖ VI yüzyılda Pers egemenliğine girdi


erozyonunun meydana getirdiği ve Erozyon Alm Erosion, Fr Erosion (f), İng Erosion Yeryüzündeki engebe ve yükseklikleri deniz seviyesine indirmeye çalışan aşınma ve aşındırma olayı Jeolojik aşındırma, geniş anlamıyla, karmaşık tabiat olaylarıdır Bunlar parça koparıp sürükleyerek litosfer yüzeyini durmadan aşındırır Yüzeyler özellikle dağlık bölgeler ve çöller gibi bitki örtüsünün bulunmadığı yerlerde çok karakteristik ve belirgin biçimler alır Erozyonun yıkıcı etkisi vadiler, kan


peri bacası olarak tanımlanan ilginç doğal oluşumların sıkça ve tipik örneklerinin yoğun olarak yer aldığı bir bölgeye kurulmuştur Vadi yamaçlarından akan yağmur sularının ve daha sonra rüzgarların aşındırması sonucu oluşan yarıklar arasında yükselen peribacaları bu bölgeye has çok ilginç bir peyzaj görüntüsü oluşturmuştur

Tarihçesi

Bizans Döneminde de önemli bir dini merkez olan Ürgüp, köy, kasaba ve vadilerindeki kaya kiliselerin ve manastırların piskoposluk merkeziydi

Kapadokya, (Pers dilinde “Güzel Atlar Ülkesi” anlamına gelir) Bölge 60 milyon yıl önce; Erciyes, Hasandağı ve Güllüdağ’ın püskürttüğü lav ve küllerin oluşturduğu yumuşak tabakaların milyonlarca yıl boyunca yağmur ve rüzgar tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkmıştır


Bizans döneminde Osiana (Assiana), Hagios Prokopios, Selçuklular Dönemi'nde Başhisar, Osmanlılar zamanında Burgut Kalesi'dir Ürgüp ve civarındaki ilk yerleşim ve antik adı "Tomissos" olan Damsa Çayı vadisinde dik kayalar dibine oyulmuş mağara evlerden oluşan küçük bir köy iken sonraları adı taşlık ve kayalık yer anlamına gelen Ürküp olmuş, Anadolu Türkçesi'nin yumuşaklığı ile 'ÜRGÜP' şekline dönüşmüştür

XI yüzyılda Ürgüp, Selçuklular’ın önemli kentleri Konya’ya ve Niğde’ye açılan önemli bir kale konumundaydı Bu döneme ait iki yapı kentin merkezindeki Altıkapılı ve Temenni Tepesi Türbeleri’dir Bir anne ve iki kızına ait olan ve XIII yüzyılda yaptırılan “Altı Kapılı Türbe”, altı cepheli, her cephesinde kemerli pencereli ve üstü açıktır Ürgüp’ün Temenni Tepesi’nde bulunan iki türbeden birinin, 1268 yılında Vecihi Paşa tarafından yaptırılan ve halk arasında “Kılıçarslan Türbesi” olarak da anılan Selçuklu Sultanı IV Rüknettin Kılıçarslan’a, diğerinin ise III Alaaddin Keykubat’a ait olabileceği düşünülmektedir Ancak araştırmacılara göre bu olasılıklar oldukça zayıftır

1515 yılında Osmanlı topraklarına katılan Ürgüp, XVIII yüzyılda Osmanlı Sadrazamı Damat İbrahim Paşa’nın kadılık makamını doğduğu kent olan Nevşehir’e (Muşkara) bağlaması nedeniyle ilk kez ikinci planda kalır Ancak Paşa da Ürgüplüleri mağdur etmemek için Nevşehir yakınlarındaki Kavak köyünden yaklaşık 20 km bir yeraltı yolu ile su getirtir Sokak ve meydanlara mermerden çeşmeler yaptırarak şiirlerini dönemin meşhur şairlerine yazdırmış, kitabelerini de en iyi ustalara kazıtmıştır Bu kitabeli çeşmelerin sadece birkaçı orijinal yerindedir


Nevşehir ilçeleri ve Ürgüp


Ürgüp’teki bir diğer önemli yapı da Rum Hamamı’dır Rumca kitabesinden temelinin 1900’de atıldığı tüm halkın ortak çalışması sonucunda 1909’da tamamlandığı anlaşılmaktadır

Şemsettin Sami 1888-1900 yıllarında yazdığı Kamus-ül Alem adlı tarih ve coğrafya ile ilgili eserinde Ürgüp’te 70 cami, 5 kilise ve 11 kütüphane olduğunu belirtir

Ürgüp civarındaki Pancarlık, Üzengi ve Keşlik vadisi hem tarihi, hem de doğal değerleri olan vadilerdir