Osmanlı Devletinin Gerileme Nedenleri

Osmanlı Devletinin Gerileme Nedenleri
Merkezi Yönetimin Bozulması

Osmanlı merkezi yönetiminin bozulmasında;

• 17 yüzyıldan itibaren tahta çıkan padişahların devlet işlerine ilgisiz kalmaları ve genellikle ordunun başında sefere çıkmamaları ve zevki-i sefa yapmaları
• Şehzadelerin sancaklara gönderilmemesinden dolayı, devlet işlerinde yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmadan devletin başına geçmeleri
• Padişahların tecrübesizliğinden yararlanan saray kadınlarının ve ağalarının devlet yönetiminde etkili olmaları
• Küçük yaşta tahta çıkmaları (4 Mehmed 6 yaşında tahta çıkmıştır)
• Önemli makamların liyakata bakılmadan rüşvet ve iltimas yoluyla dağıtılması gibi nedenleretkili olmuştur
• Devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur Deneyimsiz kişiler tahta geçmiş, bu nedenle merkezi yönetim bozulmuştur

Ekonominin Bozulması

16 yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı ekonomisinin bozulmasında;

• Coğrafi Keşiflerin etkisiyle ticaret yollarının yön değiştirmesi ve gümrük gelirlerinin büyük ölçüde azalması
• 17 yüzyılda Avusturya ve İran ile yapılan savaşların yüklü harcamalara yol açması
• İhracatın azalması, ithalatın artması ve kapitülasyonların giderek Avrupalı devletlerin sömürü aracı haline gelmesi
• Sömürgelerden Avrupa’ya yüklü miktarda altın ve gümüşün gelmesi, bu madenlerin birmiktarının Osmanlı ülkesine girmesi ve paranın değerini düşürerek enflasyonu artırması
• Vergilerin yükseltilmesi üzerine köylerde yaşayan insanların vergilerini ödeyemeyerek tarımsal üretimi bırakmaları
• Saray masraflarının artması
• gibi nedenler etkili olmuştur Köyden şehre göçler sonucu üretim azalmıştır fazladan asker alımı ile askeri masrafların artması gibi nedenlerde etkili olmuştur

Askeri Sistemin Bozulması

• III Murat döneminden itibaren kapıkulu ocaklarına kanunlara aykırı asker alınarak sayılarının artırılması
• Yeniçerilerin geçim sıkıntısını ileri sürerek askerlik dışında işlerle uğraşmaları
• İltizam sisteminin yaygınlaşması üzerinetımar sisteminin önemini kaybetmesi ve eyaletlerde asker yetiştirilmemesi
• Askeri bilgisi olmayan insanların komutanlık rütbelerine getirilmesi
• Avrupa’da meydana gelen harp teknolojisindeki gelişmelerin takip edilmemesi
• Yeniçerilerin sayılarının artmasıyla kendilerini büyük bir güç olarak görmesi
• gibi etkenler Osmanlı askeri sisteminin bozulmasına neden olmuştur

Sosyal Alandaki Bozulmalar
Tımar sisteminin bozulması, nüfusun artması ve Anadolu’da çıkan Celali isyanları halkın devlete olan güvenini sarsmıştır 17 yüzyılda başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerin nüfusları hızla artmış, bu durum şehirlerde işsizliğe ve güvenliğin bozulmasına neden olmuşturforumsinsinet Sonuç olarak, devlet bu isyanları güçlükle bastırdı ve halkın devlete güveni azaldı


Eğitim Sisteminin Bozulması

• Eğitim sisteminin temelini oluşturan medreselerin çağın gerisinde kalması ve Avrupa’da eğitim alanında meydana gelen yeniliklerin takip edilmemesi
• Pozitif bilimlerin medreselerin müfredatından çıkarılması
• Medrese öğrenimigörmemiş pek çok kişiye ilmi rütbeler verilmesi
• Yeni doğmuş çocuklara müderrislik unvanının verilmesi ve beşik uleması diye adlandırılan bir sınıfın ortaya çıkması

Dış Etkenler

• Coğrafi Keşiflerle zenginleşen ve ekonomilerini güçlendiren Avrupa devletleri, Rönesans ve Reform hareketleriyle düşünce ve bilim hayatında önemli atılımlar yapmıştır Osmanlıİmparatorluğu Avrupa’daki teknolojik ve bilimsel gelişmelere ayak uyduramamış, Avrupa’nın gerisinde kalmıştır
• İmparatorluğun batıda iyana, doğuda İran'a kadar ulaşmasıyla imparatorluğun doğal sınırlara ulaşması
• Avrupalıların Haçlı anlayışıyla Osmanlı İmparatorluğu’na hep birlikte saldırmaları duraklamaya neden olmuştur