Franz Von Papen

Franz von Papen (29 Ekim 1879 - 2 Mayıs 1969), Adolf Hitler'in iktidara gelmesinde (1933) önemli rol oynayan Alman devlet adamı ve diplomat
Toprak sahibi varlıklı bir Katolik aileden geliyordu I Dünya Savaşı başında askeri ateşe olarak Washington, DC'ye atandı Casusluk ve sabotaj olaylarına adı karışınca, 1915'te ABD hükümetinin isteği üzerine geri çağrıldı Savaşın sonuna değin Filistin'de, Osmanlıların 4 Ordu'sunda kurmay başkanı olarak görev yaptı Savaştan sonra Almanya'ya dönerek siyasi yaşama atıldı 1921-1932 arasında Reichstag (Parlamento) üyeliğinde bulundu Katolik Merkez Partisi'nin aşırı sağ kanadından olan Papen'in kralcılar, eski soylular, büyük iş çevreleri ve Alman ordusu ile bağları olmakla birlikte siyasi yandaşı yoktu Bu nedenle Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg'un danışmanı General Kurt von Schleicher'in entrikaları sonucunda başbakanlığa getirilmesi (1 Haziran 1932) kamuoyunda tam bir şaşkınlık yarattı
Parlamento desteği olmayan sağcı ve otoriter bir hükümet kuran Papen, parlamentodaki ikinci parti durumundaki Nazileri yatıştırmak için 15 Haziran'da Nazilerin milis gücü Sturmabteilung (SA) çalışmalarına yeniden izin verdi 20 Temmuz'da Prusya'daki Sosyal Demokrat hükümeti görevden aldı Dış ilişkilerde ise Almanya'nın Versailles Antlaşması'yla kabul ettiği tazminat yükümlülüklerini fiilen iptal ettiKasım 1932'de yapılan seçimlerin ardından güvenoyu alamayınca istifa etti Başbakanlığa getirilen Schleicher'in de hükümeti kuramaması üzerine Hitler'le uzlaştı (4 Ocak 1933) ve Hitler'i başbakan yapması için Hindenburg'u ikna etti Hitler'in başbakanlığındaki hükümette başbakan yardımcılığı görevini üstlenen Papen; önemli bakanlık görevlerine arkadaşlarını getirerek Nazileri denetim altında tutabileceğine inanıyordu Kısa bir süre sonra yaptığı yanlışı kavradıysa da Hitler'e hizmet etmeyi sürdürdü 30 Haziran 1934'te Hitler'in SA'lara karşı giriştiği temizlik harekatından sonra güçlükle kurtuldu ve üç gün sonra görevinden istifa etti Daha sonra büyükelçi olarak Avusturya'ya gönderildi ve 1938'e değin süren bu görevi sırasında Almanya'nın Avusturya'yı ilhakına yardımcı oldu Türkiye büyükelçisi olarak görev yaptığı 1939-1944 arasında Türkiye'nin Müttefiklerle ittifak kurmasını engellemeye çalıştı
Nisan 1945'te Müttefikler tarafından tutuklandı ve savaş suçlusu olarak yargılandıNürnberg Davaları'nda suçsuz bulunduysa da bir Alman mahkemesi tarafından, Nazi olduğu için 8 yıl hapse mahkum edildi 1949'da başvurusu üzerine serbest bırakıldı ve para cezasına çarptırıldı