Bilinçsiz Gübre Kullanımında Kanser Riski

Toprak analizi yaptırılmadan bitkiye verilen kimyasal gübrelerin de kanserojen özellik gösteren yanlış zirai ilaç ve hormon kullanımı gibi olumsuz etki yapabildiği bildirildi

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Prof Dr Sait Gezgin, Türk tarımının en büyük sorunlarının başında bilinçsiz gübre kullanımının geldiğini söyledi

Halen Türkiye'deki çiftçilerin sadece yüzde 4'ünün toprak analizi yaptırdığını bildiren Prof Dr Gezgin, diğer çiftçilerin kulaktan dolma bilgilerle tarladaki bitkisi için gübre kullandığını, bu durumun ise toprağın yapısını bozarak büyük ekonomik kayıplara neden olduğunu belirtti

Toprak analizi yaptırılmadan yanlış gübre kullanımının ülke ekonomisine yıllık maliyetinin yaklaşık 8 milyar doları bulduğunu ifade eden Prof Dr Gezgin, “Toprak analizi yaptırılmadan bitkiye verilen kimyasal gübreler, toprakta ve bitkilerde nitrat, kadmiyum, arsenik, krom gibi ağır metallerin birikimine neden olarak, kanserojen özellik gösteren yanlış zirai ilaç ve hormon kullanımı gibi olumsuz etki yapıyor” dedi

KANSEROJEN ETKİ

Prof Dr Gezgin, pek çok yerde kimyasal gübreler azot ve fosforun gereğinden çok fazla kullanıldığını ifade ederek, şunları kaydetti:
“Bu besin elementleri toprakta bitkinin ihtiyaç duyduğu miktarın onlarca katı fazlasına ulaşabiliyor Bu kez bitkilerdeki fazla nitrat birikimi hem tarım ürününde verimi ve kaliteyi düşürüyor, hem de bitkinin yapısında biriken nitrat bu ürünleri tüketen insanlarda kanserojen etki yapıyor Sadece azot değil, diğer bazı besin elementlerini içeren gübrelerin bilinçsiz kullanımında da aynı sorunlar yaşanmaktadır Böylece toprağın verimi azalıyor, hatta o bölge artık tarım yapılamaz hale geliyor Yanlış gübre kullanımının yol açtığı olumsuzluklar, tıpkı ilaç kalıntısında olduğu gibi ihracata gönderilen ürünlerin de sağlıksız olduğu gerekçesiyle geri dönmesine yol açıyor”

Bilinçsiz ilaç kullanımının da bitkilerde ilaç kalıntısına neden olduğunu belirten Prof Dr Gezgin, şöyle devam etti:

“Her ilacın üzerinde, bitkinin içinde hangi sürede kaybolacağı, ilaç atıldıktan kaç gün sonra hasat yapılabileceği yazmaktadır Ancak pek çok çiftçi, ilacı attıktan hemen sonra, ürünü fiyatı yüksek iken satma kaygısıyla toplayıp pazara götürüyor Bitkide henüz yok olmamış ilaç kalıntısı da doğrudan insanlara geçerek kanserojen etki yapıyor”

Bitki büyüme düzenleyicileri olan hormonun ise doğru kullanıldığında sakıncalı olmadığının altını çizen Prof Dr Gezgin, sorunun temelinde, gübre ve ilaçta olduğu gibi hormonda da bilinçsiz kullanımın yattığını ifade etti

İLAÇ, GÜBRE VE HORMON KULLANIMI REÇETEYLE YAPILSIN

Prof Dr Gezgin, yanlış gübre kullanımı sorununun çözülmesi için, 2004 yılında çıkarılan İyi Tarım Uygulamaları Yönetmeliği'nin hayata geçirilerek, gübre, ilaç ve hormon kullanımının toprak analizi sonunda yazılacak reçeteyle uygulatılmasının, bir zorunluluk olduğunu savundu
Türkiye'de çiftçilerin çoğunun bilinçsiz gübre kullanmaya devam ettiğini söyleyen Gezgin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu bilinçsiz gübre kullanımı aynı zamanda çiftçilerimizin hem ürün, hem de fazla harcama nedeniyle gelir kaybına neden oluyor Reçeteye dayalı gübre kullanımına başlanmasıyla topraklarımızın sürdürülebilir kullanımı sağlanmış olacaktır Çiftçilerimiz azot başta olmak üzere çeşitli kimyasal gübreleri gereğinden fazla kullanmaya öyle alışmış ki, toprak analizi yaptıktan sonra tavsiye ettiğimiz gübre miktarlarını çok yetersiz buluyorlar”

Prof Dr Gezgin, Türkiye'de pek çok yerde yeteri kadar toprak analiz laboratuvarı bulunduğunu, çiftçilerin bu konuda bilinçlenip toprak analizi yaptırması, gübre ve ilacı da yazılacak reçeteyle kullanmaları durumunda hem maliyetlerini düşürüp yüksek miktarda ürün alacaklarını, hem de insan sağlığına zarar veren ürünlerin yetişmemiş olacağını kaydetti