Obezite Ve Nedenleri...

İnsan vücudu işlevlerini sürdürebilmek için gerekli enerjiyi dışarıdan, yediğimiz besinlerle karşılamak durumundadır Besinlerle gereğinden fazla enerji alındığında ya da enerjinin gereği kadar harcanmaması durumunda , vücut fazlasını depolamaya başlar


Üç ana besin kaynağı vardır




Protein (et, yumurta, süt vb)





Karbonhidrat (şeker, un, sebze ve meyve vb)





Yağ (katı, sıvı, hayvansal yağlar, zeytin, fındık, soya, kakao vb)





Proteinler, vücudun yapı taşlarıdır ve mutlaka alınması gerekir

Karbonhidratlar, vücudun en çabuk enerji sağladığı besin grubudur Bu besinlerden alınan enerji, vücudun tüm işlevlerinde kullanılır ve çok çabuk tüketilir Ancak çok fazla alındığında depolanır

Yağlar ise, yine organizmanın bazı işlevleri için gereken ama sıklıkla gereksinimden çok daha fazla alınan, hem fazla kalori içeren hem de çok zor sindirilip yakılabildiği için, kolaylıkla depolanabilen besinlerdir

Bu besinlerden gereksinimden daha fazla enerji, yani kalori alınmışsa, süratle depolanmaya başlar Depolama sıklıkla yağlarla yapılır Bu da, obeziteye yani şişmanlığa giden yolu açar


Alınan enerji nasıl harcanır?

Vücut enerjiyi üç yolla harcar;




Bazal metabolik olaylar





Fiziksel aktivite





Termojenik aktivite




Bazal metabolik olaylar, vücudun sürekli gerçekleştirdiği ancak dışarıdan görülemeyen aktivitelerdir Örneğin kalbin çalışması, damarların sürekli daralıp gevşemesi, mide ve barsakların sindirim hareketleri, solunum sisteminin oksijen sağlamak için yürüttüğü işlevler, böbrek ve üreme sisteminin faaliyetleri bazal metabolizmaya örnek olarak gösterilebilir Bunlar, bazen küçük değişiklikler olsa da, sıklıkla aynı miktarda enerji harcayan işlevlerdir Günlük enerji tüketiminin %70'ini bazal metabolizma oluşturur

Fiziksel aktivite, 24 saat boyunca bilinçli olarak yapılan tüm hareketlerdir Oturup kalkmak, yürümek, koşmak, gülmek, yemek yemek, spor yapmak, yüzmek, bisiklete binmek örnek olarak gösterilebilir Günlük enerji tüketiminin %20'sini normal fiziksel aktivite oluşturur Normalin üzerinde hareket edilirse enerji tüketimi artar

Termojenik aktivite, alınan besinleri yakarken oluşan ısı ve bunun için harcanan enerjidir Günlük enerji tüketiminin %10'unu termojenik aktivite oluşturur Önemli nokta, alınan besinlerin birbirinden farklı termojenik aktivite oluşturmasıdır Katı besinler sıvılardan, karbonhidratlar yağlardan, fruktoz glukozdan ve doymamış yağlar doymuş yağlardan daha fazla ısı oluştururlar Yani bu besinler tercih edildiğinde daha fazla enerji harcanır

Bu üç başlık, vücudun harcadığı enerji miktarını belirler Bunlardan değiştirilmesi en güç olanı bazal metabolik olaylardır Bu kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve kalıtım ile ilişkilidir

Genetik olarak şişmanlığa eğilimi olanlarda bazal metabolik hızda değişiklikler olabilir Yani, obezitenin genetik bir boyutu söz konusudur

Genetik etkilerin yanında, çevresel faktörler de obezitenin oluşumunda rol oynar Sosyal, kültürel, dinsel farklılıklar, bunların etkisinde gelişen yeme alışkanlıkları, hareketlilik derecesi ve kişilik yapısına olan etkiler, bu süreçte rol oynadığı düşünülen faktörlerdir

Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı da obezite oluşumunda çok önemli bir etkendir Enerji harcamasını artıracak en kolay yol, fiziksel aktivitenin artırılmasıdır Fiziksel aktivite ne kadar çok olursa, o kadar çok enerji yakılır ve kilo verilir

Sonuç olarak obezite, besinlerle alınan enerji miktarının, metabolizma ve fizik aktivite ile tüketilen enerji miktarını aştığı durumda ortaya çıkar


Yağlı Kalorisi Şeylerden Uzak Durmasını Bilmeliyiz