Faslu'l-Makâl |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Faslu'l-MakâlFaslu`l-makâl İslam filozofu İbn Rüşd tarafından yaklaşık 1179-1179 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler 1180`te yazıldığı düşünülen eser Genelde kabul gören ve tercih edilen görüşe göre eserin tam ismi ``Kitabu Fasli`l-makâl ve takriru mâ beyne`ş-şeria ve`l-hikme mine`l-ittisâl``<nowiki>`</nowiki>dir Tarihçe Eserin 1180 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler 1179-1179 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler 1180 civarında yazıldığı genel kabul görmüştür Kaleme alındıktan sonra eserin 1180 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler Arapça nüshaları yaklaşık iki yüzyıl boyunca özellikle Hami-Sami Dil Ailesi'nin Sami koluna mensup bir lisan Arap Yarımadası ve Kuzey Afrika'da halkın çoğunluğunca, Türkiye ve İran'da ise Arap azınlıklarca kullanılmaktadır felsefe ve Felsefe, varlık, anlam ve öz sorunlarının eleştirel bir yaklaşımla araştırılmasına ve varılan sonuçların sistemli bir biçimde ortaya konmasına yönelik düşünsel etkinlik Yokluğa karşıt olarak var olan şey Oluşa karşıt bir şey olarak, değişmeden aynı kalan gerçeklik Boşluğa karşıt bir şey olarak, mekanda bir yer işgal eden kalıcı gerçeklik kelâm çevrelerinde varlığını sürdürmüştür Daha sonra esere olan ilgi azalmış ve insanlar eseri okumayı bırakmış olsa da eserin İbranice nüshaları birkaç yüzyıl daha Batı`da varlığını sürdürmüştür Afro-Asyatik dillere bağlı, Kuzey Batı Sami (Semitik) Dil Grubunun Ken'an koluna bağlı olan İbranice; 6 milyon kişi tarafından konuşulan bir dildir 22 harflik İbrani Alfabesi ile sağdan sola doğru yazılır Genelde İsrail ve ABD'de konuşulur Bunun dışında Batı-Şeria'da Yahudi olmayan bir azınlık ve dünyanın birçok yerindeki Yahudi azınlıklarca da yerel dilin yanında Ladino, Yidiş veya Aramice ile beraber dini lisan olarak konuşulur İbn Rüşd`ün Yahudi öğrencileri olduğu bilinmektedir ve Batı`nın İbn Rüşd`ü ve eserlerini öğrenmesinde bu öğrencilerin rolü büyüktür 1859`da eserin ilk modern basımı M J Müller tarafından Münih`te yapıldı Tekrar ilgi çekmeye başlayan eser bu basımdan sonra Kahire ve Cezair`de basıldı Bu baskılar 1323-1324 dolaylarında intinsah edildiği düşünülen bir yazmayı temel almıştır Yazma Escurial Kütüphanesi`nde bulunmaktaydı Bu eserin tek yazma nüshası değildir İstinsah tarihi 1235-1236 dolayları olan bir başka yazma da Biblioteca Nacional`de ( Madrid) bulunur Bunların dışında Faslu`l-makâl`in Orta Çağ`dan kalma, bütün veya parça halinde dört nüshası bulunan İbranice tercümesi de mevcuttur Faslu`l-makâl İbn Rüşd`ün ez-Zamîme ve el-Keşfan minhâci`l-edille isimli eserleriyle bir bütün oluşturduğu söylenebilir Nitekim sık sık bu üç küçük eser birlikte basılmıştır Zaten Escurial Kütühanesi`nde 632 numarada kayıtlı bulunan Faslu`l-makâl nüshası ez-Zamîme ve el-Keşfan minhâci`l-edille`yi de içerir Konusu Eserde hiçbir dinî esası inkâr etmeksizin bu dinî esaslar karşısında felsefenin durumu savunulmaktadır Fıkıhtaki metodlarla mantık arasında benzerlik ilişkisi kurarak, bunların dinî açıdan bidât olmakla birlikte dince emredildikleri sonucuna varıyor Ayrıca antik Yunan filozoflarının düşünce ve eserlerinden yararlanmanın önemli olduğunu ve bunda bir beis olmadığını belirtiyor Ayrıca eserde İsra suresi nin 125 ayet inden insanların hakikate üç şekilde ulaşabileceği sonucunu çıkarır; ona göre insanlar ya burhan (delil), ya cedel ya da hatabe ile hakikati tasdik eder Burhan ile tasdik eden insanlar ``filozoflar``, cedel ile tasdik edenler ``kelamcılar`` ve hatabe ile tasdik edenler Selefiyye ve ``halktır`` İbn Rüşd eserde Gazalî`nin İslam filozoflarını tekfir etmesini şiddetle tenkit eder, Gazalî`nin filozofları tekfir ettiği hususları tek tek açıklar Ayrıca Eş`arîleri ve Eş`arî kelam anlayışını, kelamcıların te`vili onaylayıp savunurken kullandıkları üslûp ve metodları eleştirir Kelam konularının halka açıkça bildirilmesini doğru bulmaz, ona göre kelamcıların metodları ve konuları halka açıklaması kötü sonuçlar doğurabilir; bu tip konuları ancak alimler ele almalı, tartışmalıdır Ayrıca, İbn Rüşd`ün bir diğer eseri el-Keşfan minhâci`l-edille`de İbn Rüşd Faslu`l-makâl`de felsefenin din karşısındaki konumunu açıklamaya, el-Keşf`de ise dinin felsefe karşısındaki konumunu açıklamaya çalışmıştır Ayrıca Bakınız İbn Rüşd ez-Zamîme el-Keşfan minhâci`l-edille Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Faslu'l-makâl maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|