Sason, Batman Tarih

Tarih
Ermenice olan Sasun ve Sanasunk adları MS 3 yüzyıldan itibaren Ermeni, Rum-Bizans, Süryani ve Arap kaynaklarında kaydedilmiştir Tarih Sasun bölgesi bugünkü alanına ek olarak Mutki ve Kozluk (Hazzo) ilçelerini de kapsamaktadır Bölgenin tarih halkı Ermeniler olmakla birlikte Kürt ve Arap unsurlara da en eski devirden itibaren rastlanmaktadır
Ermeni halk edebiyatının en ünlü eseri olan Sasuntsi Tavit (Sasun'lu Tavit) Destanı, 10 yüzyıl civarında Mısır ve Irak'ın Arap hükümdarlarıyla olan ilişki ve çatışmaları konu alır Destanın bazı ögeleri Asurlular dönemine ait çok daha eski efsaneleri barındırır
19 yüzyıl sonunda Sasun, Ermeni ulusal hareketinin en önemli odak noktalarından biri olmuştur Hınçak Partisinin girişimiyle 1891 yılında başlayan Sasun İsyanı kısa bir süre sonra Ermeni Devrimci Federasyonu ("Taşnak") örgütünün denetimine girmiş ve fasılalarla 1904 yılına kadar devam etmiştir İsyan bu tarihte Batılı devletlerin müdahalesiyle sona ermiş ve isyan lideri olan Antranik Ozanyan sürgün olarak yurt dışına gitmiştir
İlçenin Ermeni nüfusu Osmanlı hükümeti tarafından 1915 yılında boşaltılmıştır İlçede 1926 yılında başlayan Kürt isyanı da yine aralıklarla on yıl kadar devam ettikten sonra 1937 yılında bastırılabilmiştir İlçenin Kürt nüfusunun büyük bölümü bu süreçte hayatını kaybetmiş, hayatta kalanlar ise Diyarbakır,orta anadolu,Tunceli gibi yerlere zorunlu göçle gönderilmiştir
Halen ilçe nüfusunun büyük bir kısmı gündelik hayatta Arapça konuşur İç bölgedeki en yüksek köylerin bazılarında Kürtçe konuşan küçük bir nüfus kalmıştır

Kaynak : Wikipedia