Ateizm ( Uzun Anlatım )

Ateizm, Tanrıya veya [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Ruh"]ruhsal[/url] varlıklara olan [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Metafizik"]metafizik[/url] inançların reddedilmesi Varolan gerçekliği inanç yoluyla açıklamayı kabul etmeyen bir düşünce akımıdır
Ateistler; bazen "tanrıtanımaz" kelimesiyle anılsalarda, bu isimlendirme var olan bir tanrıyı reddetme fikrine atıfta bulunduğu için ateistler tarafından kabul görmez Ateizm inanç koşullanmalarını, hayali yaratıkları ve olayları reddeder Ateist bakış açısıyla tanrının yanı sıra tüm [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Metafizik"]metafizik[/url] inançlar ve tüm [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Ruh"]ruhani[/url] varlıklar da reddedilir
Ateizm sıklıkla "dinsizlik" ile özdeşleştirilse de, Theravada Budizmi gibi bazı dinlerde de tanrının varlığına rastlanılmaz Bu yönüyle ateizm ile dinsizlik birebir örtüşmez [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Deist"]Deist akımlara bakıldığında da, tanrıya inancın olduğu ancak dinlerin kabul edilmediği görülür Ateizm, yaratıcı ve müdaheleci bir tanrıyı kabul eden [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Teizm"]teizm ile yaratıcı ancak müdahaleci olmayan bir tanrıyı kabul eden [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Deizm"]deizmden temelde ayrılır Ayrıca, tanrının varlığı ve yokluğu konusundaki soruları "cevapsız" veya "cevaplandırılamaz" diyerek cevapsız bırakan [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Agnostizm"]Agnostizmden de ayrılır
Ateizmin [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Ontoloji"]ontolojik temeli [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Materyalizm"]Materyalizmdir[kaynak belirtilmeli] Başka bir ifade ile Ateizm, "varlık" olarak ölçümlenebilen veya gözlemlenebilen evreni (Fizik Evren) kabul eder Burada belirtilmesi gereken nokta, insan algısının ötesinde olan ancak ölçümlenebilen bir varlık veya varlık alanı Fizik Evren'e aittir ve reddedilmez [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Metafizik"]Metafizik[/url], ölçümlenip gözlemlenebilen evrenin ötesinde kalan bir varlık alanı iddiasındadır Ateizm, evrenin işleyişi ve nasıl oluştuğu ile ilgili açıklama getirmez ancak ateistlerin büyük kısmı ölçüm ve gözlem yöntemiyle bilgi üreten bilimin açıklamalarına başvuruda bulunur
Günümüzde, Dünya nüfusunun % 23’ü kendini ateist, %119’u teist olmayan (non-theist) olarak tanımlamaktadır Bu oran Rusya’da %48’in üzerine çıkmakta, Japonya’da ise %64 ila %65 arasında seyretmektedir Avrupa Birliğinde oran, %6 ile İtalya ve %85 ile İsveç arasında değişkenlik göstermektedir Türkiye'de ise oran %2,5-%3 arasındadır



[ame="http://trwikipediaorg/wiki/Ateist"]Ateist, Tanrı veya Tanrıların varlığını hayal ürünü bulan kişidir Ateizm bir inanç değildir Çoğu zaman yanlış ifade edildiği şekli ile (tanrıtanımaz kelimesinde olduğu gibi) tanrıyı inkar eden kişi değildir Çünkü "inkar" varolan bir şeyin reddedilmesi anlamı taşır, oysa ki ateistlere göre tanrı varolmadığı için onun "inkar edilmesi" de yanlış bir terminolojik kullanım olacaktır


Tarihçe

Ateizmin kökeni ilk dinlerin ve onların ortaya koyduğu tanrı düşüncesinin ortaya çıkışına kadar uzanır Antik Çağ'da Yunan materyalizminin temsilcileri [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Demokritos"]Demokritos ve [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Epikuros"]Epikuros[/url] ateizmin en ünlü temsilcisidir Orta Çağ'a gelindiğinde kilise ve ruhbanlığın dayattığı [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Gericilik"]gericilikten[/url] ötürü hemen hiç kimse dinlerle çelişen düşüncelerini açıkça ortaya koyamamıştır 18yy burjuva aydınlanma çağında dine karşı tepkileri koyan düşünürler olduysa da, ateizm en parlak dönemini 19-20yy da [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Feuerbach"]Feuerbach[/url], [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Marx"]Marx[/url], [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Friedrich_Engels"]Engels[/url], [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Lenin"]Lenin[/url], Troçki ve diğer bütün diyalektik [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Maddeci"]maddeci[/url] filozoflar ile yaşamıştır


Ateizmin çeşitleri

Ateizm, tarih boyunca çok çeşitli şekillerde sınıflandırılmıştır Negatif ve pozitif ateizm, ateizmin güçlülüğü ile alakalıyken, esas ayrım ateizmin teorikliği ve pratikliği arasındadır Teorik ateizmin dallarının her birinin kendine göre mantıksal ya da felsefi dayanakları varken, pratik ateizmin belli başlı dayanakları yoktur Pratik ateizmde genel bir ilgisizlik ve Tanrı fikri konusunda bilgisizlik görülür[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-enwiki-40]
Negatif ve pozitif ateizm

George H Smith'in sınıflandırmasına göre ateizmin "negatif ateizm" ( ya da "zayıf ateizm") ve "pozitif ateizm" (ya da "güçlü ateizm") olarak iki çeşidi vardır
Negatif ateizm, Tanrı'nın varolmasını prensip olarak mümkün görmekle beraber, varolduğuna dair hiçbir gerekçe bulunmadığı gerekçesiyle Tanrı'yı reddeder
Pozitif ateizm ise, Tanrı'nın varolmasını mümkün görmez (Bunu, Tanrı kavramının geçerli bir şekilde tanımlanmadığı, içinde çelişkiler taşıdığı veya absürd olduğu, vs gibi gerekçelere dayanarak yapar)[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-41]
Negatif ateizmde bir iddia yoktur, sadece bir red vardır Pozitif ateizmde ise hem bir red, hem de bir karşıt iddia vardır Pozitif ateistin yaklaşımı ise, "Tanrı'nın varolması mümkün değildir" şeklindedir
İkisi de sonuçta Tanrı kavramını reddetmek noktasında birleştiğinden, ateizm başlığı altında tanımlanırken ikisinin ortak noktası olan "Tanrı'ya olan inançsızlık" kullanılır Çünkü bu inançsızlığın sebebi ne olursa olsun, ister delil yetersizliği, ister Tanrı kavramının anlamsızlığı veya absürdlüğü, isterse Tanrı kavramıyla hiç karşılaşmamış olmak olsun, hepsinin ortak noktası kişide Tanrı inancının varolmamasıdır
Pratik Ateizm

Bu görüşe göre Tanrı’nın varlığı inkar edilmiyor ama ona önemsiz ve gereksiz bir yer veriliyor Pratik Ateizm’de, Tanrı ne bu dünyaya müdahale eder ne hayata herhangi bir amaç katar ne de her gün sizi etkiler[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-enwiki-40]
Teorik Ateizm

Teorik ateizm, teizmin karşısına net olarak tez koyabilen ateizm çeşididir Bu tezler ontolojik, epistemolojik, psikolojik, sosyolojik, ekonomik ve mantıksal olabilir
Epistemolojik ve Ontolojik Tezler

Epistemolojik ateizm, insanların Tanrı’nın varlığını bilemeyeceğini ya da varlığına karar veremeyeceğini iddia eder Epistemolojik ateizm, temelini pek çok çeşidi olan agnostisizmden alır


Metafiziksel Tezler [değiştir]

Metafiziksel ateizm, gerçekliğin homojen ve parçalanamaz olduğunu savunan monizm üzerinde şekillenir Fizik dışı tüm varlıkları net bir şekilde reddeder Metafiziksel ateizm; panteizm, panenteizm ve deizmi de kapsar
Psikolojik, Sosyolojik ve Ekonomik Tezler [değiştir]

[ame="http://trwikipediaorg/wiki/Ludwig_Feuerbach"]Ludwig Feuerbach ve [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Sigmund_Freud"]Sigmund Freud gibi bazı düşünürler Tanrı’nın, duygusal ve felsefi ihtiyaçlar yüzünden insan tarafından yaratıldığını savunur Bu, aynı zamanda pek çok Budistin de ortak görüşüdür Karl Marks ve Friedrich Engels, Feuerbach’tan etkilenerek Tanrı’yı egemen sınıflar tarafından, emekçi halkı ezmek için kullanılan sosyal bir araç olarak görmüşlerdir [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Mikhail_Bakunin"]Mikhail Bakunin’e göre Tanrı fikri, insandaki adalet isteğini ortadan kaldırır ve insan özgürlüğü önündeki ciddi bir engeldir [ame="http://trwikipediaorg/wiki/Voltaire"]Voltaire’in “Eğer Tanrı olmasaydı, onu yaratmak gerekirdi” sözüne karşılık “Eğer Tanrı olsaydı onu devirmek gerekirdi” demiştir[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-45]
Mantıksal Tezler

Mükemmeliyet, adalet, merhamet, her şeyi bilen, her şeyi yapabilen, ululuk, fiziksel olmayış gibi noktalarda teizme eleştirel yanıtlar getiren ateizm çeşididir


Tanrının varlığına karşı çıkılan noktalar [değiştir]




Tanrı fikrine karşı çıkışta, ateizmin yeterli görmediği kanıtlar daha da çoğaltılmakla beraber 7 temel başlık altında irdelenebilir[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46]
İlk neden [değiştir]

Teist fikirde öne sürülen “ilk neden” savına ateistler, bu ilk neden fikrinin Tanrı’ya uygulanmıyor oluşundan ötürü karşı çıkmaktadır Bu hususta tüm ateistler arasında görüş birliği söz konusudur[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46] Teistler ise, Tanrı'nın "ilk neden" olduğu için Tanrı olduğunu, Tanrı'nın da nedenini düşünmenin kısır döngüye neden olacağından mantıksız olduğunu savunur
Düzen [değiştir]

Evrenin düzenli ve uyumlu olduğu fikrine ateistler birkaç noktada karşı çıkmaktadırlar Bunlardan ilki, kaotik evrende düzenli alt parçacıkların olabileceği fikridir İkincisi, herhangi bir düzenin kesin olarak zeka gerektirdiği görüşünün dayanak açısından yetersizliğidir[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46]
Ahlaksal savlar ve adalet fikri [değiştir]

Tanrı olmazsa ahlak veya adalet olmayacağı savına ise ateistler, bunun sadece insanca bir temenni olduğu ve bir varlığın ispatı için herhangi bir delil niteliği taşımadığı gerekçesi ile karşı çıkmaktadırlar[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46]
Sonsuzluk [değiştir]

Sonsuzluk fikrini insanın kavrayamaması ile sonsuzluğu kavrayabilen bir varlığın var olması arasında nedensel bir ilişki göremeyen ateistler, bu iddianın hiçbir şekilde kanıt içermediğini savunmaktadırlar[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46]
İmam Gazali’nin kanıtı [değiştir]

“ya varsa” ile özetlenebilecek bu iddiaya göre inanan insanın kaybedecek bir şeyi yoktur, ancak inanmayan insan sonsuz hayatı kaybedeceği gibi cehennem azabı ile karşılaşacaktır Bu fikir, ateistler arasında “tüccar mantığı” olarak değerlendirilmektedir Ateistlere göre, bir şeyin var olması ile değil de bu işten çıkar sağlamaya odaklanan politik anlayışların felsefi açıdan herhangi bir değeri yoktur[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46]
Her şey mümkün olanın en iyisidir [değiştir]

Doğadaki ahenk ve uyum konusundaki teist iddiası konusunda ateistlerin görüşü tamamen doğal seçilimle ilintilidir Uyumlu olmayanın elenmesi ilkesine dayanan bu olay sonucunda ortaya son derece uyumlu bir yapı çıkmaktadır Bu olgudan yararlanan ateistler, teistleri “insan burnunun gözlük takmak için yaratıldığı” örneğiyle de eleştirirler[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46]
Mantıksal ve Ontolojik kanıtlar [değiştir]

Mantıksal akıl yürütmelerle Tanrı’nın varlığını ispatlama çabaları olarak özetleyebileceğimiz bu maddenin en bilinen örneği Descartes’in tanrı kanıtıdır Bu kanıt, Tanrı’yı düşünüyorsak demek ki o vardır, olmayan bir şeyi düşünemeyiz temeline dayanır Ateistler bu iddiaya pek çok hayali kahramanla karşılık vermektedirler Kanatlı at pegasusu, boynuzlu at unicornu ya da Noel Baba’yı da aklımızda canlandırmamıza rağmen gerçek hayatta karşılıklarının olmadığını ifade ederler[url=http://trwikipediaorg/wiki/Ateizm#cite_note-nedir-46]












Dünyadaki ateist nüfusunun dağılımı
(kesin değildir)






Alıntı
Wikipedia