|
|
Konu Araçları |
1789, boyunca, çağ, günümüz, süpergüçler, tarih, yakın |
Tarih Boyunca Süpergüçler Yakın Çağ (1789 - Günümüz) |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Tarih Boyunca Süpergüçler Yakın Çağ (1789 - Günümüz)Yakın Çağ (1789 - günümüz) Avrupa Britanya İmparatorluğu'nun en geniş sınırları Birleşik Krallık 16 ve 17 yüzyıllarda Birleşik Krallık tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret merkezleri olarak başlayan, Birleşik Krallık'ın idaresi altında ya da Birleşik Krallık tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, protektoralar, mandalar ve diğer bağımlı toprakları kapsadı En yüksek mevkide dünya tarihinde en geniş topraklara sahip olmuş imparatorluk idi, ve bir yüzyıl boyunca en önde gelen küresel gücü idi 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusun dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemeni altında idi[74] ve toprakları 13000000 milkare (33670000 km2) kapsadı[75] Sonuç itibarıyla siyas, dilsel ve kültürel kalıtı yaygındır Gücün doruklarındayken, sıkça "Britanya İmparatorluğu'nda güneşin batmadığı"nı söylendi, çünkü dünya genelindeki genişliği nedeniyle her zaman en az bir tane toprağında günışığı vardı Fransız Sömürge İmparatorluğu ve Fransa Cumhuriyeti 19 ve 20 yüzyılda Britanya İmparatorluğunun ardından dünyanın ikinci büyük sömürge imparatorluğu Fransız Sömürge İmparatorluğunun yüzölçümü, anavatan ile birlikte 1900 ile 1930 yılları arasında 12898000 km2'ye ulaştı Bu büyüklük dünyadaki karaların toplam yüzölçümünün % 8,6'sıydı Rusya İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği Rusya İmparatorluğu SSCB 1721 yılından, 1917 yılına kadar var olmuş devlettir Rusya Çarlığı'nın ardılı, Sovyetler Birliği'nin öncelidir 1866 yılında toprakları Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika'nın belirli bölümlerini kapsamıştır 19 yüzyılın başında dünyanın en büyük ülkesi olmuş, toprakları kuzeyde Kuzey Buz Denizi'nden güneyde Karadeniz'e, doğuda Büyük Okyanus'dan batıda Baltık Denizi'ne kadar uzanmıştır Rusya İmparatorluğu imparator tarafından yönetilmiştir Avrupa'daki son mutlak monarşilerden biridir 1914 yılının Ağustos ayında I Dünya Savaşı patlak verince 5 milyon kişiden oluşan ordusu ile Avrupa'nın beş büyük gücünden biri olmuş, ordusu ise o zamanların en büyük ordusu olmuştur Rusya İmparatorluğu 20yy başlarında İngiliz İmparatorluğu' nun ardından dünyanın en geniş 2 imparatorluğu durumundaydı 1917 yılında Ekim Devrimi' yle yıkılmış yerine önce Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, daha sonraki yıllarda ise Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği ( SSCB ) kurulmuşturBüyük Petro (I Petro) ilk olarak "Rusya İmparatoru" ünvanını kullanan hükümdardı Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Sovyetler Birliği ya da SSCB olarak da bilinir, Rus Çarlığı'nın 1917'deki Büyük Ekim Devrimi'yle yıkılmasından sonra aynı topraklar üzerinde kurulan ve 1991'e değin varlığını koruyan devlet Avrupa'nın doğu kesimiyle, Asya'nın kuzey kesimi boyunca yayılan SSCB, son yıllarında 22403000 km2'lik yüzölçümüyle dünyanın en büyük ülkesiydiNüfus bakımından da 293047571 (Haziran 1991) kişiyle 3 sırada yer alıyordu Aynı zamanda dünyanın başlıca siyas ve asker güçlerinden biri olan Sovyetler Birliği, batısında Norveç, Finlandiya, Baltık Denizi, Polonya, Çekoslovakya, Macaristan ve Romanya, güneyinde Karadeniz, Türkiye, İran, Afganistan, Çin Halk Cumhuriyeti, Moğolistan ve Kuzey Kore yer alıyordu Kuzey ve doğu sınırlarını ise Kuzey Buz Denizi ve Büyük Okyanus çiziyordu Birliğin başkenti Moskova, para birimi Sovyet Rublesiydi Alman İmparatorluğu ve Nazi Almanyası 1939'da Nazi Almanyası Alman İmparatorluğu Bilinen modern Almanya 18 Ocak 1871'de Prusya'nın düzenlemeleriyle, Versailles'da kuruldu Yeni İmparatorluğu Hohenzollern Hanedanı yönetti, başkent Berlin yapıldı Yeni İmparatorluk, Avusturya'yı toprakları dışında bıraktı 1884'ten itibaren Almanya, Avrupa dışında sömürgeler kurmaya başladı Nazi Almanyası Nazi Almanyası ya da III Reich, 1933-1945 yılları arasında Adolf Hitler ve Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (yada Nazi Partisi) tarafından yönetilen Almanya için kullanılan isimlerdir Nazi Almanyasına Hitler III Reich adını vermiştir Ona göre, Kutsal Roma Germen İmparatorluğu I Reich, Bismarck'ın 1871'den 1919'a kadar devam eden Almanya'sı da II Reich'dir[76] İtalya Krallığı İtalya'nın Birleşmesi sonucu ve 1946 yılında İtalya Cumhuriyeti'nin ilanına kadar devam etmiş bir krallıktır İtalya Krallığı Roma İmparatorluğunun dağılmasından sonra kurulmuş bütün İtalya yarımadasını kapsayan ilk devlettir Aradaki 12 yüzyıl boyunca İtalya yarımadasında çok sayıda devletçikler kurulmuş ve İtalya 19 yüzyıla kadar birlik sağlayamamıştır Amerika Amerika Birleşik Devletleri ABD Amerika Kıtası'nın 1492'de Avrupalılarca keşfinden sonra İspanyollar, Portekizliler, Fransızlar ve İngilizler, buradaki yerli halkların aleyhine toprak sahibi oldular İngilizler, Amerika'daki topraklarını genişlettikten sonra, İngiltere başta olmak üzere çeşitli ülkelerden göçmenler alıp buralara yerleştirerek koloniler kurdular 18 yüzyıl ortalarında, bu kolonilerin sayısı 13'e yükseldi ve bu Onüç Koloni, Amerika Birleşik Devletleri'nin temelini oluşturdu[77] Amerika Kıtası insanlar için yeni olanaklar ve yeni bir hayat sağladı Daha sonra, bu koloni sistemi sömürgecilik politikasına dönüştü İngiliz kolonileri Birleşik Krallık'a endüstri konusunda hizmet ediyordu İngilizler kolonilerden vergi alıyordu[78] Koloniler zaman içinde İngiliz devletinden farklı bir kimlik geliştirmeye başladı Nüfus hızla büyüyor, tarıma dayalı ekonomi gelişiyor, iş adamları ticari ataklarda bulunuyordu Dinsel yapıda da farklılık vardı Avrupa'dan gelenler tutucu bir protestanlık geliştirmişti Yönetimleri de İngilizlerden farklıydı Kolonilerin her birinde (Pensilvanya dışında)[79],iki yasama meclisi bulunuyordu Kolonileri temsil eden alt meclisin üyeleri mal sahipleri tarafından seçiliyor, Krallığı temsil eden üst meclis üyeleri ise İngiliz Kralı'nın tarafından tayin ediliyordu Kolonilerde yaşayanlar aynı zamanda mahkemeler kurmuştu ve İngiltere hukuk sistemini uyguluyordu 1756-1763 yılları arasında İngiltere'nin Avusturya, Fransa ve Rusya ittifakıyla yaptığı savaşlar (Yedi Yıl Savaşları), İngiliz maliyesi üzerinde ciddi bir yük oluşturmuştu İngiltere mal yükünü gidermek amacıyla yeni vergiler koyması, Amerika'daki kolonilerin tepkisiyle karşılaştı[80] Koloniler yüksek vergiler ödeyip, karşılığında hiç bir şey alamamaktan rahatsızlardı Tütün ihracatına gelen ek vergiyle koloniler, 18 yüzyıl ortalarından beri kazanmaya hazır oldukları bağımsızlık mücadelesini hayata geçirdiler Savaşın başlarında George Washington, Thomas Jefferson tarafından kaleme alınan ve özgürlük isteklerini dile getiren Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'ni yayınladı Altı yıl süren savaş sonunda, George Washington komutasındaki koloni güçleri tarafından yenilgiye uğratılan İngiltere geri çekilmiş ve 1783 yılında 13 koloninin bağımsızlığını kabul etmiştir Bağımsızlıklarını ilan eden koloniler, içişlerinde serbest eyaletlerden oluşan Amerika Birleşik Devletleri'ni kurdular (1787) 1789'da Anayasanın tamamlanıp onaylanmasıyla yeni bir ulus ve Amerikan üst kimliği doğdu Amerikan bayrağındaki 50 yıldız, 50 eyaletleri simgelemektedir Çin (Uzakdoğu) Çin Halk Cumhuriyeti Asya'da bulunan bir uzakdoğu ülkesidir Çin Halk Cumhuriyeti, nüfus sayımlarına göre dünyanın en kalabalık nüfuslu ülkesidir Kuzeyinde Moğolistan, kuzey doğusunda Rusya ve Kuzey Kore, doğusunda Sarı Deniz ve Doğu Çin Denizi, güney doğusunda Güney Çin Denizi, güneyde Vietnam, Laos, Birmanya, Hindistan, Bhutan ve Nepal, güney batıda Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan ile çevrilidir Başkenti Pekin'dir Çin sözcüğü sıklıkla Çin Halk Cumhuriyeti anlamında kullanılır Halen 24 ülke ve Tayvan tarafından tanınmamaktadır Çin'in, ÇHC'nden önce de yaklaşık 5000 yıl geriye uzanan bir 'yazılı tarihi' vardır Bununla birlikte üzerinde ideografik çizimlerin bulunduğu yaklaşık 6000 yıl öncesine ait kalıntılara ulaşılmıştır[81] Günümüz medeniyetinin temel taşlarını oluşturan kağıt, barut, pusula ve matbaacılık gibi pek çok buluşun kökenleri Antik Çin medeniyetine dayanmaktadır ÇHC, son yıllarda, yapmış olduğu atılımlarla ve politikalarla, dünyanın en önemli ekonomik güçlerinden biri haline gelmeye başlamıştır ÇHC'nin bölgede ve dünyada nüfuzu, askeri alandan çok ekonomik alanda kendisini hissettirmektedir 2020'lerde ÇHC'nin dünyanın en zengin ekonomisi olacağı öngörülmektedir Dünyanın alan olarak en büyük dördüncü ülkesi olan ÇHC, yaklaşık 13 milyar nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesidir Dünya nüfusunun yaklaşık altıda biri ÇHC'de yaşamaktadır Japonya Doğu Asya'da bir ada ülkesidir Büyük Okyanus'ta bulunan Japonya Çin, Kore ve Rusya'nın doğusunda, kuzeyde Okhotsk Denizi'nden güneyde Doğu Çin Denizi'ne kadar uzanır Japonca adını oluşturan kanji karakterler "güneş" ve "köken" anlamına gelir Bu nedenle Japonya "Doğan Güneşin Ülkesi" diye de bilinir Japonya üç binden fazla adadan oluşur[82] Bu adaların en büyükleri olan Honşu, Hokkaido, Kyuşu ve Şikoku adaları ülkenin %97'sini oluşturur Adaların çoğu dağlıktır ve bazıları yanardağlardan oluşur Japonyanın en yüksek dağı olan Fuji Dağı bir yanardağdır Japonya 128 milyonluk nüfusyla dünyanın nüfus açısından onuncu büyük ülkesidir Başkent Tokyo'nun bulunduğu alan çevresinde bulunan şehirlerle birlikte 30 milyonunun üzerindeki nüfusuyla dünyanın en büyük metropolitan alanını oluşturur Arkeolojik araştırmalar Paleolitik çağın son döneminden beri insanların Japon adalarında yaşadığını gösterir Yazılı tarihte Japonya'nın adı ilk olarak 1 yüzyıldan kalma Çin metinlerinde geçer Japonya'nın tarihi dış dünyadan etkilendikten sonra çok uzun yıllar boyunca tecrit olmasıyla şekillenmiştir Günümüzdeki Japon kültürü dış etkiler ile iç gelişmelerin bir karışımından oluşmaktadır 1947 yılında anayasanın kabulünden beri Japonya parlamenter cumhuriyet ile yönetilmektedir Devletin başı Japon imparatoru, hükümetin başı ise başbakandır Seçimle işbaşına gelen bir parlamentosu vardır Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya göre Japonya Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra dünyada ikinci sıradadır[83] Birleşmiş Milletler, G8 ve APEC üyesidir Savunma bütçesi dünya beşincisidir Dünyanın en büyük dördüncü ihracatçısı ve en büyük altıncı ithalatçısıdır Kaynak : Wikipedia |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|