Bitkilerde Savunma Stratejileri |
08-17-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Bitkilerde Savunma StratejileriAllah, yüz milyonlarca yıldır yeryüzünde var olan bitkileri, detaylarını ancak günümüz teknolojisinin sağladığı imkanlarla anlayabildiğimiz mucizevi özelliklerle yaratmıştır Fotosentez gibi çok karmaşık kimyasal işlemleri yapabilen, güçlü hidrolik sistemleriyle betonları çatlatabilen, topraktan emilen suyu metrelerce yukarıya çıkarabilen bitkiler bunların yanında kendilerine özgü savunma sistemlerine de sahiptirler Bazı bitkiler, parazitlere ve böceklere karşı çeşitli salgılar üreterek kendilerini korurlar En önemli savunma silahları olan zehirli kimyasal salgılarını etkili bir hale getirmek için bitkiler çok çeşitli stratejiler kullanırlar 1 Strateji Bu tam teçhizatlı savaşın dikkat çekici bir örneği çınar ağaçlarında mevcuttur Çınar ağacı, yapraklarından salgıladığı bir özsu yardımıyla, gövdesinin altındaki toprağı sistemli bir şekilde zehirler, öyle ki bu zehirden sonra, toprağın üstünde küçücük bir ot bile yetişemez Ancak böylesine bir zehirli maddeyi bünyesinde barındırmasına rağmen çınar ağacı kendisi bundan herhangi bir zarar görmez 2 Strateji Mısır ve fasulye bitkileri ise düşmanlarından korunmak için parazit yaşayan eşek arılarını adeta paralı asker gibi kullanırlar Yapraklarına zarar veren tırtıldan kurtulmak için özel bir kimyasal salgı salgılayan bu bitkiler eşek arılarını bulundukları yere toplarlar Eşek arıları da larvalarını bitkiye saldırmış olan tırtılların üzerlerine bırakırlar Büyüyen eşek arısı larvaları tırtılların ölümüne neden olur bu da bitkinin kurtulmasını sağlar Bitkilerin bazıları ise aleolu kimyasal bileşikleri yapılarında bulundururlar Bunlar böcek ve hayvanlar için bazen çekici, bazen korkutucu, bazen alerji yapıcı, bazen de öldürücü etki gösterirler 3 Strateji Orta ve Güney Amerika'da yetişen bir asma bitkisi siyah ve yeşil tırtıllar ve kırmızı kelebekler için çok ideal ve çekici bir yiyecek türüdür Öyle ki bu böcekler, yavrularının yumurtadan çıkar çıkmaz bu lezzetli yiyecekle beslenebilmeleri için, yumurtalarını asma bitkisinin yaprakları üzerine bırakırlar Yalnız kelebekler yumurtalarını bırakmadan önce asmanın yapraklarını iyice kontrol ederler Eğer bir başka hayvan yumurtalarını yerleştirmişse, aynı bitkinin yapraklarından birden fazla ailenin bireylerinin beslenmesi zor olacağından, orayı tercih etmez ve boş olan başka yaprakları ararlar Asma bitkisinin bazı cinsleri, saldırıdan korunmak için böceklerin bu seçiciliğinden faydalanır Yapraklarının üst kısımlarında, yeşil yumrucuklar oluştururlar Bazı türleri ise, yaprağın altında bulunan, dal ile birleşme yeri üzerinde, kelebeklerin yumurtalarına benzer renkte lekecikler meydana getirirler Bunu gören tırtıl ve kelebekler, başka böceklerin kendilerinden önce bu yaprakların üzerine yumurtladıklarını zanneder ve yumurtlamaktan vazgeçerek, kendilerine yeni yapraklar ararlar 4 Strateji Şeker akçaağacı gövdesindeki bol şekerli özsu ile böcekler için son derece caziptir ancak yapraklarına gönderdiği "tanen" denen madde ile böceklerden kurtulur Bu, böcekleri rahatsız eden bir maddedir "Tanen"li yaprakları yiyen böcekler beğenmedikleri için hemen daha az tanenli üst yapraklara çıkarlar Oysa üst yapraklar kuşların en çok uğradıkları yerlerdir Buraya kaçan böcekler kuşlar tarafından avlanırlar Şeker akçaağacı bu stratejisi sayesinde böcek saldırılarından az zarar görerek kurtulur 5 Strateji Saldırıya uğradıklarında bulundukları ortamdan uzaklaşma imkanları olmayan bitkilerin savunma mekanizmalarının içinde haberleşme yeteneği de vardır Bazı bitkiler, ısırılan bölgeden kendilerini ısıran böceğin sindirim sistemini bozucu ve ona sahte tokluk hissettiren bir sıvı salgılar Aynı zamanda yaprak hasar gördüğü yerden "jasmonik asit" denen bir tür asit de salgılayarak diğer yaprakların saldırıdan haberdar olmalarını ve savunmaya geçmelerini sağlar Bitkileri Yaratan Allah'tır Burada birkaç örneğine yer verdiğimiz bitkiler herhangi bir akıl, hafıza ve teşhis kabiliyetine sahip değildir Kendisinden tamamen farklı bir canlının, bir böceğin özelliklerini, tercihlerini, yumurtlarının şeklini bilmesine ve görmesine kesinlikle imkan yoktur Ama asma bitkisi, böceğin hangi şartlarda yumurtalarını bırakmaktan vazgeçip de başka bir bitkiye yöneleceğini bilmekte, ayrıca kendi yapraklarında benzer desenler oluşturup bu yumurtaları taklit etmektedir Taklit, zeka gerektiren bir yetenektir Bu nedenle bitki bir zekaya sahip olmalı, bu yumurtaları görüp idrak etmeli ve hafızasına bunu yerleştirmelidir Daha sonra bu özelliklerini, bazı sanatsal kabiliyetlerle birleştirip, kendi bünyesinde çeşitli değişiklikler oluşturup böyle bir savunma taktiği geliştirmelidir Elbette ki bu saydıklarımızın hiçbiri, bir bitki tarafından yapılması ya da çeşitli tesadüfler sonucunda ortaya çıkması mümkün olan şeyler değildir Asma bitkisi de diğerleri de bu özelliklere sahip olarak "yaratılmış"tır Herşeyi en ince ayrıntısına kadar planlayan Yüce Allah, yeryüzündeki tüm bitkileri bulundukları ortama uygun özelliklerle donatmıştır |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|