Bronkoskopi Hakkinda Bilgiler...

BRONKOSKOPİ

Hastalığın türünün belirlene bilmesi yani tanı maksatlı olarak doktorunuzun bronkoskop denen bir aletle bronşlarınızın içine bakılmasına bronkoskopi denir Daha sonra doktorunuz bronş duvarlarından hücreler veya küçük parçalar alabilecek ve mikroskop altında kanser hücreleri olup olmadığının araştırılmasını sağlayacaktır Bu işleme biyopsi denmektedir




Girişimsel Bronkoskopi nedir?
Trakea ve bronşlarda tıkanmaya neden olan tümör ve darlıkların bronkoskop yardımıyla aşağıda belirtilen teknikler ile tedavi edilmesidir
- Lazer rezeksiyonu
- Argon Plazma Koagülasyonu
- Diyatermik terapi, elektrokoter
- Kriyoterapi
- Brakiterapi
- Fotodinamik terapi
- Stent yerleştirilmesi

Yukarıda belirtilen tedavi yöntemlerinden lazer cerrahisi ve silikon stent implantasyonu dünyada en yaygını ve hastalara yaşam kalitesi ve yaşam süresi bakımından en faydalı olanıdır Akciğer kanseri hastalarında trakea ve bronş içi tümör veya dıştan kitle basısı nedeniyle darlık gelişimi sonucu hastaların;
- Efor kapasitesini kısıtlayan solunum sıkıntısı ile yaşam kalitesini olumsuz etkiler
- Tıkanmanın gerisinde sekresyon birikimi ile tekrarlayan akciğer enfeksiyonlarına yol açar ki, bu da hastaların genel durumunun bozulmasına neden olur
- Hastalar her iki nedenle radyoterapi ve kemoterapi tedavilerinin yan etkilerine sıklıkla maruz kalır
- Trakea ve bronşlardaki tümörlerde gelişebilecek ani kanamalar ile ölümcül tablolar izlenebilir
- Tümörlerin hava yolu ve yemek borusu duvarında fistüllere (delik) neden olması durumunda yemek borusu ve mide içeriğinin akciğere kaçması solunum sıkıntısı, tekrarlayan akciğer enfeksiyonları ile genel durumda hızla bozulmaya ve ölümcül tablolara yol açar
- Tümörlerin kendi etkileri veya radyoterapi ve kemoterapi tedavilerinin yan etkileri sonucu gelişen trakeo-bronşiyal fistüller (hava yolu fistülleri) yine ölümcül solunum sıkıntısı ve enfeksiyonlara neden olur

Girişimsel bronkoskopi ile yukarıda sayılan tüm komplikasyonlar tedavi edilebilir Bu komplikasyonlar akciğer kanseri hastalarının üçte birinde hastalığın ilerleyen dönemlerinde görülmektedir Bu komplikasyonların görüldüğü hastalarda girişimsel bronkoskopi hayat kurtaran bir tedavidir
Akciğer kanseri hastalarının üçte birinde ise doktora başvuru anında hava yolu tıkanıklığına bağlı postobstruktif ve/veya tekrarlayan akciğer enfeksiyonları, atelektazi veya kanama mevcuttur Cerrahi tedavi şansını kaybetmiş bu olgularda öncelikle bronkoskopik laser ve silikon stent tedavileri ile hava yolu açıklığının sağlanması hem hastalığın genel durumu bozan komplikasyonlarını düzeltir, hem de hastaların radyoterapi ve kemoterapinin yan etkilerinden daha az etkilenmesini sağlar Sonuçta üçte ikisinde hava yolu tıkanıklığı ve buna bağlı komplikasyonların görüldüğü akciğer kanseri hastalarında girişimsel bronkoskopi ile yaşam kaliteleri artar ve yaşam uzar Bu nedenle akciğer kanseri hastaları sadece tanı aşamasında değil tedavi izlemleri sırasında da bronkoskopik olarak kontrol edilmelidir

Lazer rezeksiyonu ve Silikon Stent İmplantı
- Trakea ve bronşların içinde veya duvarında bronş kanserinin neden olduğu bir tıkanma veya daralma durumunda tümör dokusu lazer ile önce küçültülür
- Küçülmüş tümör dokusu mekanik olarak parçalanıp kanama kontrolü sağlanır
- Kalan tümör dokusu trakea ve bronş duvarını delmemek suretiyle tamamen lazer ile temizlenir ve yok edilir


- Tümörün aynı bölgede kısa sürede tekrar büyüme ihtimali varsa silikon stent implante edilerek havayolunun uzun süre açık kalması sağlanır
- Stentler; darlık ve fistüllerin tedavisinde yerleştirildiği organın anatomik bütünlüğünü sağlamak amacıyla kullanılan metal, hibrid ve silikon gibi maddelerden yapılmış, içi boş araçlardır Akciğer hastalıklarında en uygun stentler "silikon stentler"dir


· Trakea ve bronşları daraltan tümörlerde kemoterapi ve radyoterapinin etkisi ortalama % 25 iken lazer rezeksiyonu sayesinde trakea ve bronşlar % 100'e yakın açılır
· Kemoterapi ve radyoterapi ağır yan etkileri nedeniyle genel durumu olumsuz etkileyen tedavilerdir Tümöre bağlı solunum sıkıntısı olan hastalarda hava yolu açılmadan verilen kemoterapi ve radyoterapi yan etkileri ile genel durumu daha da kötüleştirir
· Girişimsel bronkoskopi ile solunum kapasitesi normale ulaştırılan hastanın genel durumu kemoterapi ve radyoterapinin komplikasyonlarından büyük ölçüde etkilenmez

Terapötik Bronkoskopi ile kötü huylu tümör tedavisi
· Trakea ve bronşların kendi veya diğer organların yayılımı sonucu gelişen tümörleri
· Trakea ve bronşlarda sadece dıştan tümör veya lenf nodu kitlelerinin basısı
· Trakea ve bronşların tümörle çepeçevre sarılması
· Ösefagus (yemek borusu) ile trakea ve bronşlar arasında fistül (delik, yırtık) olması
· Masif hemoptiziye (Şiddetli kanama) bağlı ölümcül komplikasyonlar

Terapötik Bronkoskopi ile iyi huylu hastalıkların tedavisi
- Akciğer kanserlerinde yaşam süresini maksimum uzatması yanında yaşam kalitesini de arttıran girişimsel bronkoskopi iyi huylu hastalıkların tedavisinde tam şifa sağlar Hastaları ağır cerrahi girişimden kurtarması yanında daha sonra gelişebilecek herhangi bir rahatsızlık nedeniyle cerrahi girişim gerektiğinde bu haklarını saklı tutar
- Girişimsel bronkoskopinin uygulandığı iyi huylu akciğer hastalıkları;
- Trakea ve bronşlarda kıkırdak deformitesine bağlı kapanma (malazi)
- Enfeksiyon ve radyoterapi sonrası gelişen trakeal-bronşiyal darlıklar
- Akciğer transplantasyonu sonrası anastamoz (bağlantı) alanında darlık
- Wegener granulomatozisi, tüberküloz gibi enflamatuvar ve enfeksiyon hastalıkları sonrası gelişen darlıklar
- Postentubasyon trakeal darlıklar; ameliyat sonrası veya herhangi bir nedenle yoğun bakımda solunum cihazına bağlana hastalarda gelişebilen trakeal darlıklar
- Akciğerin iyi huylu tümörleri
- Cerrahi ile tedavi edilmiş trakealarda tekrarlayan darlıklar
- Yabancı cisim aspirasyonları (bronş içine taş, diş gibi yabancı cisimlerin kaçması) sonucu gelişen darlıklar; girişimsel bronkoskopinin en eski endikasyonlarıdır

Neden Girişimsel standart tedavi olmalı ?
- Dünyanın gelişmiş ülkelerinde girişimsel bronkoskopi özellikle lazer rezeksiyonu ve silikon stent implantasyonu standart bir tedavi yöntemidir
- Akciğer kanseri nedeniyle takip edilen hastaların % 35 i teşhis aşamasında, % 35 ide herhangi bir dönemde lazer rezeksiyonu ve silikon stent implantasyonu yani girişimsel bronkoskopi ile tedaviye ihtiyaç duyarlar
- İyi huylu akciğer tümörleri ve trakea darlıklarında lazer rezeksiyonu ile tamamen kür sağlandığında hastalar gereksiz bir operasyondan kurtulmuş olacaklardır
- Trakea darlıklarında bronkoskopik lazer tedavisi sayesinde saatler süren riskli bir trakea cerrahisinden kurtulup doku kaybı engellenmiş olacaktır
- Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı; girişimsel bronkoskopik tedavi yöntemleri, gelişmiş ülkelerde standart tedaviler arasındaki yerini almıştır Her yeniliğe olduğu gibi, bu tedaviye dirençler kırıldığındada, lazer-bronkoskopi Türk tıbbında standart tedaviler arasındaki yerini alacaktır



Girişimsel Bronkoskopi Donanımı
- Ameliyathane koşullarında, genel anestezi altında rigid bronkoskopi ve flexible bronkoskopinin aynı ustalıkla kullanımı gereklidir Lazer rezeksiyonu uygulaması ancak, Nd YAG ve Nd YAP lazerleri konusunda deneyimli ve yetenekli bronkoskopistler tarafından yapılabilir Terapotik bronkoskopi anestezisi de diğer cerrahi uygulamalarına göre farklılık gösterir
- Stent implantasyonu için, tüm stent çeşitleri, stentlerin özellikleri, trakea ve bronşlardaki davranış biçimlerinin bilinmesi ve bu bilgiler ışığında hasta açısından en uygununun seçilmesi de deneyim ve yetenek gerektirmektedir
Uyku Apne Sendromu Nedir? Bulguları Nelerdir?
Uyku Bozukluğu Neden Ciddi Bir Sağlık Sorunudur?
Nasıl Tedavi Edilir?
Polisomnografi (Uyku Testi) Nedir?
Anlaşmalı Kurumlar

Uyku Testi
UYKU APNE SENDROMU NEDİR?
Uykuda solunum durması en sık karşılaşılan uyku hastalıklarından biridir Uyku sırasında üst solunum yollarında tıkanmalara bağlı gelişen solunum durmaları ve buna eşlik eden kan oksijen seviyesindeki düşüşler ile karakterizedir
Beyinde solunum merkezinin fonksiyon bozukluğu ve
Üst hava yollarında tıkanıklığa yol açan oluşumlar bu hastalığın en önemli nedenleridir


BULGULARI NELERDİR?
Gün boyu aşırı uykululuk hali, uyku sırasında horlama ve solunum durması başlıca belirtileridir (Hasta bu durumun farkında değildir fakat eşi son derece farkındadır)
Horlama uyku bozukluğunun önemli bir habercisidir
Bu Hastalarda Aşağıdakilerden Bir veya Birkaçı Genellikle Mevcuttur


UYKU BOZUKLUĞU NEDEN CİDDİ BİR SAĞLIK SORUNUDUR?

Bu hastalık, acil tıbbi müdahale gerektiren, son derece ciddi ancak yeterince önemsenmeyen, hayatı tehdit eden bir durumdur Teşhis edilmemiş uykuda solunum durması; felç, iktidarsızlık, yüksek tansiyon, kalp krizi, kalp hastalığı ve kalp ritim bozukluklarına neden olur Ayrıca bu durum trafik kazalarına, işteki verim kaybına ve kişiler arası ilişkilerde bozulmalara neden olup gündüz aşırı uykuluk hali yaratır Bahsi geçen bu bulgular hafif, orta, ağır şiddette olabilir


NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Uyku apne sendromu bulgularına sahip olan kişiler mutlaka uyku laboratuarında bir gece geçirerek, polisomnografi yapılarak değerlendirilmelidir Hastalık belirlendiği taktirde, hastalığın tedavisi uzman hekimin belirleyici ilaçlarla ve cerrahi tedavilerle mümkündür
UYKU TESTİ (POLİSOMNOGRAFİ)
Polisomnografi denen uyku testi sırasında mümkün olduğunca evinizdeki ortama yakın şartlarda tüm gece boyunca uykunuz ve uykuda çeşitli vücut fonksiyonları uyku teknisyenlerince izlenerek kaydedilmektedir
Amaca yönelik olarak kaydedilen vücut fonksiyonlarının sayısı farklı olabilirStandart olarak uyku dönemlerinin belirlenmesi için elektroensefalogram (EEG), elektrookülogram (EOG; göz küresi hareketleri), elektromiyogram(EMG; kas gerginliği) kayıtları; buruna takılan sensörlerle solunan havanın, göğüs
ve karına takılan kemerlerle uykuda solunum hareketlerinin, parmağa takılan mandal şeklindeki bir algılayıcı ile oksijen düzeyinin ve kalşp ritminin, yatış pozisyonlarının kaydı yapılır Ayrıca kalp ritmi ve gece boyu kan basıncı düzeyi kayıtları alınır
Tüm gece boyunca kaydedilen uyku paramtreleri ertesi gün uzman hekim tarafında değerlendirilir
Horlamanızın tehlikeli olup olmadığı, solunum durmalarının süresi, sıklığı ve bu sırada ortaya çıkan patolojik bulgular tespit edilir Uyku testi, hastalığınızın şiddetini belirlemekte, tedavinizin nasıl yapılacağı konusunda hekime ön bilgi vermektedir
Obstrüktif uyku apne sendromu saptanan hastaların uyku testinin ardından KBB muayenesinden geçmeleri ve bazı solunum fonksiyon testlerinin yapılması da gerekebilmektedir Hastanemizde uyku laboratuarında polisomnografi testi hafta içi her gün ve tercih eden hastalara da Cumartesi geceleri de yapılabilmektedir
UYKU TESTİ
Aşağıdakilerden size uygun olan seçenekleri işaretleyiniz

Yüksek sesle horlama
Dinlendirmeyen uyku
Yüksek tansiyon
Sinirlilik hali
Depresyon
Uykuda boğulma hissi
Aşırı kiloluk
Kişilik değişikliği
Uykusuzluk
Uykuda aşırı terleme
Sık idrara kalkma
Uykuya doyamama
Sabah yataktan kalkmada güçlük
Sabah baş ağrıları
Sabah ağız kuruluğu
Mide de ekşime, yanma
Konsantrasyon güçlüğü
Cinsel güçte zayıflama
Hızlı kilo alımı
Gündüz ayıklama hali
Yukarıdaki sorulardan en az bir veya bir kaçına birden evet cevabı verdiyseniz hiç vakit kaybetmeden uzman doktorlarımıza başvurmanız gerekmektedir




Kaynak sahibi: TC Maltepe Üniversitesi Tıp Fak Hast