Kalp Sagligi İcin Dogmadan Önlem

Ülkemizde her yıl 10-12 bin bebek, değişik kalp ve damar anomalisi ile doğuyor Bunların yaklaşık yüzde 30-40 ‘ı bebeklik ve erken çocukluk evresinde yaşamını yitiriyor”

Sağlıklı doğmak, uzun ve sağlıklı yaşamak zor olduğu kadar kolaydır da Bunun için anne karnından başlayarak doğrular ve yanlışları iyi bilmek gerekir Takvim yaşımız ne olursa olsun yaşamın son noktası bilindiği gibi, kalp ölümü ile olmaktadır Bu nedenle vücudumuzun bütün organlarının sağlıklı olmasından ötedir kalp sağlığımız…İstatistiksel olarak; ülkemizde her yıl 10-12 bin bebek, değişik kalp ve damar anomalisi ile doğmaktadır Bunların yaklaşık % 30-40 ‘ı bebeklik ve erken çocukluk evresinde yaşamını yitirmektedir

Kalp ve damarlardaki normal olmayan yapılanmayı etkileyen 2 ana etken vardır Bunlar;
1Genetik miras; aile öyküsü, akraba evlilikleri…
2 Çevresel etkenler( anne karnından başlayarak); Sağlıksız çevre koşulları; hava-su- toprak kirliliği( kimyasal gübreleme) Katkı maddeli ürünlerle beslenme
Toksik maddeler Sigaranın oluşturduğu dumanlı ortam Sigara-alkol-ilaç stresli yaşam
Sağlıklı ve uzun yaşamı olumsuz etkileyen kalp ve damar anomalilerini, doğrudan yada dolaylı olarak nelerin etkileyebileceğini bilmeliyiz Bunlar;

• Hazırlıksız gebelikler Çocuk sahibi olmak isteyen, kadın ve erkeğin sağlık sorunlarının araştırılmaması, tedavisi gereken hastalık ve bozuklukları,
• Çok erken yaşta ve ileri yaşlardaki gebelikler,
• Gebeliklerin izlenmemesi-annenin hastalıkları-yeterli ve dengeli beslenememesi- düzenli sağlık kontrollerinin ve gereken testlerin yapılmaması,
• Doğumların sağlık ünitelerinde, hekim gözetiminde ve diplomalı ebelerin yardımı ile gerçekleşememesi,
• Sık yapılan doğumlar, erken doğumlar, hazırlıksız gebelikler,çoğul gebelikler,
• Çok sayıda doğum- istenen yada istenmeyenler
• Doğum sonrası kontrollerin yapılmaması,
• Ailenin çocuğunun gelişimi sırasında iyi bir gözlemci olamaması,
• Gebelik sırasında aşırı stres sonucunda fiziksel ve ruhsal travma oluşması,
• Annenin varolan bazı kalıcı hastalıkları, gebelik sırasında geçirdiği hastalıklar, kullandığı ilaçlar, sigara ve alkol kullanımı, alışkanlığı varsa madde kullanımı…
• Annenin hekimin-sağlıkçıları dinlememesi, yeterli-dengeli beslenememesi,
• Diğer nedenler…liste uzar gider doğruları ve yanlışları anlatan çoklu nedenlerle…

Kalbimizin sağlığını etkileyen faktörlerden önemlilerini açıklayarak sıralayalım;

• Genetik faktörler; aile mirası önemlidir Anne karnında başlar miras Aile de kalp hastalıklarına genetik yatkınlık varsa, çocuk kalp anomalisi ile doğabilir Örnek verelimAnnede doğumsal kalp anomalisi varsa %10-60 arasında bebeği de risk altındadır Ailenin ilk bebeğinde doğumsal kalp anomalisi varsa, sonradan gelenlerde görülme olasılığı yaklaşık % 3 orandadır Ailede 2 anomalili bebek varsa oran yaklaşık % 10, 3 çocuk varsa yaklaşık %25 olacaktır Bu sayısal değerleri göz ardı etmek olası mı?

• Bebek doğduğunda hekim tarafından çok kapsamlı fizik muayeneden geçirilmelidir Kalpte “üfürüm” duyabilir Bebekte ağlarken morarma görülebilir Beslenirken morarabilir Çarpıntısı olabilir Elimizi göğsünün üstüne koyduğumuzda çarpıntı hissedilebilirBebek huzursuz olabilir Bütün bunlar yeni doğan bebek için normal olabilir Ama yine de çocuk uzmanına baş vurmalıdır

• Altı ayını tamamlamış bebeklerin kalpteki üfürümleri kuşkuludur Bebek ve çocukların, sık hastalanması, büyüyüp gelişememesi, ağlarken morarması, yemek yerken morarması, yüksek ateşe bağlı havale nöbetleri, emeklerken, sıralarken yorulma, halsizlik, renk solukluğu, tırnakların uzayamaması- morarması vb bulgularda hemen hekime başvurmalıdır

• Erken tanı, çocuğun yaşamını kurtarır Kalp anomalilerin tanısı kolayca konulmaktadır günümüzde Gereğinde erken yaşlarda, bebeklikte bile ameliyat yapılabilir…

• Çocuklarımızın kalplerini bekleyen tehlikeler arasında ROMATİZMAL kalp hastalıklarını da unutmamalıyız Çocukluk evresinde, boğazımıza yerleşen A grubundan Beta Hemolitik Streptokok tedavi edilmezse, özellikle de 5-15 yaşlarda eklemlerimize yerleşebilir Yüksek ateş, kırmızı döküntüler ve gezici eklem ağrılarına ve şişmelere yol açabilir O da yetmez kalp kapaklarına yerleşir Kalp yetmezliğine neden olur ve kapaklarda kalıcı bozukluklara yol açabilir

Her şeyde olduğu gibi, sağlıkta da ÖNLEM çok önemlidir Annelerin doğmadan önce bebeklerini beslerken dikkatli olmaları, doğru beslenmeleri, doğduğunda ilk 6 ay anne sütü ile beslemeleri, ek beslenmede ve sonraki yıllarda; çocuklarını tuzdan ve şekerden uzak tutmaları, kolalı içecekleri ve hazır meyve sularını içirmemeleri, fast food denilen, kızarmış patates destekli yiyeceklerden uzak tutmaları, onların şişmanlamalarını önleyecek şeker hastalığının yanı sıra kalp sağlıklarını da koruyacaktır

Önleyici hekimlik çalışmalarını erken tanı ve tedavi izlemektedir Sağlık Bakanlığımız, Tıp Fakültelerimizle işbirliği içinde, her yıl, çocuklarımızın toplu eğitildikleri ana okulları- kreşler ve ilk öğretim okullarında, çok yönlü sağlık eğitiminin yanı sıra, genel sağlık taramalarını, düzenli olarak gerçekleştirmelidirler Böylece okullarda, spor yaparken yaşamlarını yitiren çocuklarımız için toplum olarak önlem almış oluruz…