Bütün Gün Uyuyarak Oruç Tutmak Doğrumudur?

Soru: Uyuyarak oruç tutmak hakkında herhangi bir rivayet var mıdır?

Büyüklerden birine bir şahsın oruçlu halini uyuyarak geçirdiğini şikâyet etmişlerböyle bir durumun olup olamayacağı hakkında sormuşlar

O kişi de ` Haram görmez haram duymaz haram söylemez`diyerek uyurken tutulan orucun daha makbul ve temiz olacağını ima etmiştir
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? (Taha İpek)

Bu konuda bir ayet yoktur fakat Kur`ân günün saatlerini şöyle bir denge içinde olması gerektiğini bildiriyor:

Uykunuzu bir dinlenme kıldık Geceyi bir örtü yaptık Gündüzü de çalışıp kazanma zamanı kıldık`1

Bu durum Ramazan ayı dahil yılın bütün ayları için geçerlidir

Diğer yandan bu konuda bir hadise de rastlamadım Ancak oruçlunun sevabını anlatan şöyle hadis vardır:


`Oruç tutan insanın uykusu ibadettirsusması da tesbih sayılır İyilik ve ibadetlerine kat kat sevap verilir Duası kabul olunurgünahları da affedilerek silinir`2

Hadisten anlaşılan mana açıktır Oruç tutan bir insanın uykuyla geçen anları ibadet sayılır Yoksa gündüz saatlerini uykuyla geçirmesi istenmiyor

Sözünü ettiğiniz durum bir defa istisna bir olaydır Ramazan`ı gün boyu uykuyla
geçirmek herkes için her zaman söz konusu değildir İşi konumu ve meşguliyeti müsait olanlar yapabilirYapsalar bile bir insanın sürekli uykuda kalması mümkün değildir Bir defa öğle ve kindi namazlarında uyanıp kılması gerekirİkincisi bir insan çalışmasa bilesorumlulukları vardır

Takip etmesi yürütmesi ve yapması gereken bazı işleri vardırRamazan`da gündüz vaktinin ibadeti sadece oruç değildir İnsan camiye cemaate gider eşiyle dostuyla görüşür ihtiyaç sahipleriyle ilgilenir dini hizmetlerini yapar

Kış uykusuna yatar gibi sürekli gözü kapalı durmaz

`Haram görmez haram duymaz haram söylemez` meselesi biraz değişik anlaşılmıştır


Bir kere bunları yapmamak için sürekli uykuda kalma şartı yoktur İnsan çalışmıyorsa evinde otururişini yapar yine aynı haramları işlemez

Ama önemli olan hayatın normal süreci içinde haramlardan uzak durarak günahlı ortamlardan çekinerek korunmaya çalışarak yaşamaktır Çünkü insanın
haramlardan gözünü yönünü çevirmesi bir takvadır salih amelin bir şeklidir bir çeşit ibadettir
Bu arada Peygamberimizin ve onun yetiştirdiği sahabilerin hayatına baktığımızda böyle bir şey görmüyoruz Onlar Ramazan`ı böyle geçirmemişler
Sadece öğle ile ikindi arasında kaylule/şekerleme/siesta yaptıklarını biliyoruz
Gündüzün diğer saatlerini ibadetle ve çalışarak görüyoruz

Bir de orucun normal şartlar altında tutulması esastır Ramazan ayı gittikçe yaz mevsiminin sıcak ve uzun günlerine rastlayacaktır

Mesela Sahabilerden Ebu Bekir bin Abdurrahman Peygamberimizin oruçlu iken
sıcaktan dolayı başına su dökerken gördüğünü anlatıyor3

Ayrıca insan oruçlu iken açlık susuzluk çekeryorgun ve halsiz düşer nefes alış verişleri bile değişirBu durumda insanın nefesinin bile Allah`a hoş geldiğini belirten Peygamberimiz şöyle buyuruyor:`Allah`a yemin ederim ki oruç tutanın
ağzının kokusu Allah katında misk kokusundan daha hoştur`4

1 Nebe` Suresi 9-11
2 Kenzü`l-Ummal 3:327
3 Müsned 3:292319
4 İbn Mace Sıyam:1