Atatürk'ten İsmet Paşa'ya

Atatürk'ten İsmet Paşa'ya


"SEVGİLİ Paşam, Cumhuriyet'in ilk başbakanı olarak seni düşünüyorum Dur, hiç itiraz etme Niye seni seçtiğimi şimdi anlayacaksın Bizi yine büyük bir savaş bekliyor Durumumuzun bir bölümünü Cephe Komutanı ve Lozan Başdelegesi olarak elbette biliyorsun Büyük devletlerin bu sefil duruma bakarak, kısa zamanda pes edeceğimizi sandıklarını Lozan dönüşü sen bize anlattın

Ben sana şimdi bildiğinden daha da acıklı olan genel durumu özetleyeceğim Bize geri, borçlu, hastalıklı bir vatan miras kaldı Yoksul bir köylü devletiyiz Dört mevsim kullanılabilir karayollarımız yok denecek kadar az 4000 km kadar demiryolu var Bir metresi bile bizim değil Üstelik yetersiz Ülkenin kuzeyini güneyine, batısını doğusuna bağlamamız, vatanın bütünlüğünü sağlamamız şart Denizciliğimiz acınacak durumda Köylümüzü topraklandırmalı, ihtiyacı olan bir çift öküz ile bir saban vererek çiftçi yapmalıyız

Doğudaki aşiret, bey, ağa, şeyh düzeni Cumhuriyet'le de insanlıkla da bağdaşmaz Bu durumu düzeltmeli, halkı kurtarmalıyız Her yerde tefeciler halkı eziyor Güya tarım ülkesiyiz ama ekmeklik unumuzun çoğunu dışarıdan getirtiyoruz Sığır vebası hayvancılığımızı öldürüyor Doktor sayımız 337, sağlık memuru 434, ebe sayısı 136 Pek az şehirde eczane var Salgın hastalıklar insanlarımızı kırıyor Üç milyon insanımız trahomlu Sıtma, tifüs, verem, frengi, tifo salgın halinde Bit ciddi sorun Nüfusumuzun yarısı hasta Bebek ölüm oranı % 60'ı geçiyor

Nüfusun % 80'i kırsal bölgede yaşıyor Bunun önemli bölümü göçebe Telefon, motor, makine yok Sanayi ürünlerini dışarıdan alıyoruz Kiremiti bile ithal ediyoruz Elektrik yalnız İstanbul ve İzmir'in bazı semtlerinde var Düşmanın yaktığı köy sayısı 830 Yanan bina sayısı 114408 Ülkeyi neredeyse yeniden kurmamız gerekiyor Yunanistan'dan gelen göçmen sayısı da 400 bini geçecek

İktisadi hayatımız da, eğitim durumumuz da içler acısı İktisatçımız da çok az Zorunlu okuma yaşındaki çocukların ancak dörtte birini okutabiliyoruz Halkın eğitimi hiç çözülmemiş Oysa Cumhuriyet'in insan malzemesini hazırlamalı, namus cephesini güçlendirmeliyiz Kültür eserleri kaçırılmış, kaçırılmaya devam ediliyor Raporlarda daha ayrıntılı, daha acı bilgiler var Bunları Bakanlara ve parti yönetim kuruluna da ver Genel durumu tam bilsinler Bütçemiz, gelirimiz yetersiz İktisadi çıkmazdan kurtulmak için geliştirdiğim bir düşüncem var Bu düşünceyi günü gelince konuşuruz

Hedefimiz milli iktisat, bağımsızlığın sürekli olması için iktisadi bağımsızlık temel ilkemiz olmalı Osmanlı bu gerçeği geç fark etti Fark ettiği zaman çok geç kalmıştı Cumhuriyet'e uygun bir anayasaya gerek var Bu zor durumdan nasıl çıkılabileceğini gösteren ne bir örnek var önümüzde, ne de bir deney Ama yılmamak, ucuz, geçici çarelerle yetinmemek, halkı kurtarmak için sorunları çözmek, kalkınmak, ilerlemek, milli egemenliğe dayalı, uygar ve özgür bir toplum oluşturmak, yüzyılımızın düzeyine yetişmek, kısacası çağdaşlaşmak, bu büyük ideali tam olarak başarmak zorundayız Bu ana kadar bu ideali koruyarak geldik Bundan sonra daha hızlı yürümek zorundayız Bunun için gerekli yöntemi, yolu birlikte arayıp bulacağız Yoksul ve esir ülkelere örnek olacağız

Kaderin bizim kuşağımıza yüklediği kutsal bir görev bu Bu büyük görevin ağırlığını ve onurunu seninle paylaşmak istedim Allah yardımcımız olsun!"

Tarih 30 Ekim 1923 Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa'yı Köşk'e davet eder Ülkenin genel durumu hakkında hazırlattığı raporları İsmet Paşa'ya böyle sunar Atatürk ve arkadaşlarının devraldıkları ülke işte böyle perişan durumdaydı 10 Kasım'da parlak nutuklar atarak, bağlılıklarımızı bildirerek andığımız Atatürk'ün nasıl bir mucize yarattığının bilincinde miyiz? Bugün ona sahip çıkabiliyor muyuz? Yoksa sadece nutuk mu atıyoruz?


Cumhuriyet-Türk Mucizesi, ikinci kitap-TURGUT ÖZAKMAN