Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Etkileri

Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Olumsuz Etkileri

Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Olumsuz Etkileri Nelerdir


Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Etkileri


Hava Kirliliğinin İnsan Ve Hayvanlar Üzerindeki Olumsuz Etkileri



Canlıların hayati aktivitelerini olumsuz yönde etkileyen çevre sorunlarına çevre kirliliği adı verilirÇevre kirliliğinin temel sebebi sanayi devrimine dayandırılsa da aslında yüzyıllar önceye kadar uzanmaktadır İnsanoğlu ilk kez milyonlarca yıl önce ateşi bulup,farkında olmadan havayı kirletmeye başlamıştırTarım yapmaya başladıktan sonra da çevreyi bilinçsiz bir biçimde değiştirme sürecine girmiştirOrmanların tahrip edilmesi,aşırı otlatma,yanlış arazi kullanımı,böcek öldürücü ilaçların kullanımı,kentleşme ve sanayileşme gibi değişikliklerle birlikte çevre kirliliği ortaya çıkmıştır


Ortaçağda çevre kirliliğinin önemli bir sorun olduğunun farkına varıldı12 yüzyılda Fransa'da Philippe Auguste sokaklardaki iğrenç atıkların kaldırılmasını ilk emreden kral olduBöylece dışkılarını akarsulara atan halk kendi içme suyu kaynaklarını kirlettiYine çevre kirliliği hakkında ilk bilinen yasa 1388'de İngiltere Parlementosu'nda kabul edildiBu yasaya göre akarsulara ve sokaklara dışkı atılmayacaktı


Sanayi devriminde sanayi ve enerji üretme tesisleri yoğunlukta olduğu için çevre kirliliği daha fazladırTüm sanayi bölgelerinde metalurji ve demir çelik kuruluşları karaları havayı ve suyu kirlettilerCharles Dickens'in romanları, komünizmin teorisyeni Friedrich Engels'in yazıları, Londra'nın kirlenmişliğinin kitaplardaki en önemli örnekleridirSonuç olarak her türlü sanayi atıkları,radyoaktif maddelerin radyasyon etkisi,gürültü meydana getiren ses titreşimleri sanayileşmiş ülkelerin çevre sorunları arasındadırBu da teknolojinin bilinçsiz kullanılmasından kaynaklanmaktadır


Çevre unsurlarına göre çevre kirliliği çeşitli gruplara ayrılır;hava kirliliği,su kirliliği,toprak kirliliği,gürültü kirliliği ve radyoaktif kirlenmedir


hava kirliliği


Atmosferi oluşturan gazlardan azot %78,oksijen %21,argon %0,9 ve karbondioksit %0,03 oranlarında bulunurBu gazlardan başka su buharı,azot ve kükürt bileşikleri ile toz bulunurDünyada ki yaşam bu temel elementler üzerine kuruludurAtmosferdeki gaz karışım dengesinin bozulmasına hava kirlenmesi denirSanayi kuruluşları,termik santraller,yakma tesisleri (endüstriyel atıkların yakılması),motorlu taşıtlar hava kirliliğine neden olan başlıca kaynaklardırÜlkemizde hava kirliliği Murgul Bakır İşletmesinin çevreye yaydığı zararlı gazlarla başlamıştırDaha sonra Erzurum ,İzmit,Kayseri,Konya ve İstanbulda artan hava kirliliği önemli bir çevre sorunu haline gelmiştirTürkiyede hava kirliliği çalışmaları ilk olarak 1961 yılında sağlık bakalığı bünyesinde,Ankarada iki adet yarı otomatik kükürtdioksit ve duman ölçer cihazla başlatılmıştır


su kirliliği


İnsan yaşamı için hayati öneme sahip olan su, aynı zamanda en çok kirlenen doğal maddedirHavaya karışan çok sayıda kirletici madde,oksijen,ışık ve ultraviyole ışınlarının etkisi ile parçalanarak toprağa inerOradan akarsulara,akarsulardan da denizlere ve göllere ulaşırBöylece su kirliliği oluşurEvsel atıklar,endüstriyel,kentsel,tarım gibi etkenler başlıca nedenidirÜlkemizde su kirliliği ilk kez 1940'da Haliçte,1960'ta İzmir ve İzmit körfezlerinde ,1970'li yıllarda Mersin,İskenderun,Edremit körfezlerinde başlamıştır


toprak kirliliği


Çevreye atılan zararlı maddelerin toprağın yapısını ve işlevini bozmasına toprak kirliliği adı verilirHayvan dışkısı mezbahalardan ve her türlü ekin biçme etkinliğinden gelen atıklar, toprak kirlenmesinin en önemli kaynağıdırBilinçsiz yapılan ilaçlama ve gübreleme toprak kirliliğini hızlandırmıştırYirminci yüzyılın ortalarına doğru hızlı nüfus artışı ile birlikte, tarım ve diğer alanlardaki sanayi ve teknolojinin hızla gelişmesine paralel olarak toprak kirliliği de artmaya başlamıştır


gürültü kirliliği


Gürültü insanlar üzerinde olumsuz etkenler yapan istenmeyen seslerdirGürültü kirliliği çevre kirlenmesi içinde önemli bir yere sahiptirBu yüzden gürültü ile ilgili kanuni düzenlemeler yapılmıştırTrafik ve sanayinin yoğun olduğu bölgelerde gürültü kirliliği daha fazladırİnsanlar üzerinde çok fazla olumsuz etkisi vardırGürültü;dikkati dağıtır,düşünmeyi engeller,uykusuzluğa ve buna bağlı olarak gerginliğe neden olurÖrneğin:30-40 desibel düzeyindeki gürültü uykusuzluk,sinir,konsantrasyon bozukluğu gibi ruhsal bozukluklara;60-90 desibel düzeyindeki gürültü baş dönmesi,solunum hızlanması gibi ruhsal ve sinirsel bozukluklara;90-180 desibel düzeyindeki gürültü ruhsal,sinirsel,işitme ve denge bozukluklarına ayrıca iç kulak ve beyinde tahribatlara;180 desibelin üstünün kulak zarı patlamalarına yol açtığı saptanmıştır


radyoaktif kirlenme




Radyosyon;belli enerjinin kaynağından demet halinde çevreye dağılması olayıdırDünyada genellikle her yerde radyasyon bulunduğu için çoğu yerde az çok radyasyon vardırRadyoaktif kirlenmenin nedenleri;nükleer enerji santralleri,çeşitli nükleer denemeler,tıbbi içerikli üretimler ve çeşitli endüstri tipi üretimlerdirRadyoaktif maddeye sahip hayvansal ürünler (et, balık, süt, vb) ve bitkiler, bu zararlı maddeyi besin zinciri ile insanlara ve diğer canlılara taşır Böylece bağışıklık mekanizmasını felce uğratmak ve kansere neden olmak gibi sorunlara yol açar