Kadında Genital Tüberküloz...

Tüberküloz yani verem bir zamanların en tehlikeli ve en ölümcül hastalığıydı Günümüzde ise artık o kadar yaygın olmasa bile hala daha görülmekte olan bir hastalıktır

Ancak geliştirilen antibiyotik ve aşılar sayesinde hem önlenebilen hem de tedavi edilebilen bir hastalıktır Son 50 yılda tüberküloz tedavisindeki gelişmelere ve gelişmiş ülkelerde büyük ölçüde yok edilmiş olmasına karşın tüm dünyada bakıldığında önlenebilen ölüm sebepleri arasında 5 sıradadır

Dünya Sağlık teşkilatı 1990 yılında tüm dünyada 2910000 kişinin bu hastalık nedeni ile hayatını kaybettiğini açıklamıştır Çarpıcı olan bu ölüm vakalarının sadece 40000'inin gelişmiş ülkelerde meydana gelmesidir

Uzun süre belirti vermemesi nedeni ile ve ihmalkarlıklar sonucu ülkemizdeki tüberküloz görülme sıklığı tam olarak bilinmemekte, hastaların önemli bir kısmı saptanamamakta ve teşhis konulan hastalar yeterli düzeyde takip edilememektedir Tüberküloz en sık solunum yollarını tutmaktadır Bu hastaların %2-5 kadarında da genital tüberküloz saptanmaktadır

Genital tüberküloz primer ve sekonder olarak ikiye ayrılır Son derece nadir olan primer genital tüberkülozda mikroorganizmanın ilk enfeksiyon yarattığı alan genital organlardır Vakaların %99'dan fazlası sekonder tüberkülozdur Burada vücudun başka bir yerinde (genelde akciğerler) bulunan enfeksiyon kan yolu ile genital organlara yayılır (dessendan enfeksiyon)

Dış genital organların tüberkülozu son derece nadirdir En sık endometrium ve adneksler (yumurtalıklar ve tüpler) tutulur

Klinik
Genital tüberküloz vakalarında tüberküloz için tipik olan yorgunluk, kilo kaybı, gece terlemeleri, gece yükselen ateş çok nadir görülür Genital tüberkülozlu hastalarda en sık başvuru sebebi infertilitedir Hastalarda %25-50 oranında pelvik ağrı ve %10-40 oranında anormal kanama görülür Endometriumda olan harabiyet nedeni ile zarlar birbirine yapışır (Asherman sendromu) ve bu durum hem infertiliteye hem de adet kanamasının azalmasına ya da olmamasına neden olur Tüpler sıklıkla iki taraflı tutulur ve histerosapingografide (rahim filmi) görünümü tipiktir

Tanı

Genital tüberkülozdan şüphelenilen vakalarda aile ve kişinin kendi öyküsü önemlidir Daha önceden tüberküloz tanısı alıp almadığı, ailesi ve yakın çevresinde bu hastalığa sahip kişi olup olmadığı araştırılmalı ve detaylı bir fizik muayene yapılmalıdır Tanıya yardımcı olması açısından akciğer grafisi çekilmeli ve PPD testi yapılmalıdır İnfertilite nedeni ile müracaat etmiş hastalarda HSG çekilmeli, gerekli vakalarda endometrium biopsisi yapılmalıdır

Tedavi
Genital tüberkülozun tedavisi tıbbidir Ancak gelişmiş olan infertilite vakalarında tedaviye yanıt çok iyi değildir Sebat eden vakalarda cerrahi tedavi de uygulanabilir Çocuk isteği olmayan kadınlarda rahim alınabilir Genital tüberküloz tedavisi güç ve yüzgüldürücü olmayan bir hastalıktır