Karia Sanatı

Karia Seramik Sanatı

Phrygia’da MÖ6, Lydia’da 7, Lykia’da 6 yüzyıldan eskiye giden eserler bulunmamasına karşın, Karia bölgesinde Hitit imparatorluğu çağına değin uzanan çeşitli seramik ürünlerine rastlanmaktadır Karia yöresinin MÖ2 binin ikinci yarısındaki eserleri Yusuf Boysal, MÖ1050-700 tarihleri arasındaki Helen dönemi vazoları ise Coşkun Özgünel, tarafından örnek biçimde işlemişlerdir Myken dönemi eserlerinin Karialılarla hiçbir ilgisi yoktur Buna karşın Helen dönemine ait vazolar, Helen sanatının Karialı yaratılarıdır Karia bölgesinde Arkaik ve Klasik dönemlerden günümüze kalan vazolar da Karialı kimlik taşırlar

Anadolu’da en Eski Helen Tümülüsü

Karia’da, Dirmil’de kaçakçıların kazdığı, ardından Amerikalı arkeologların ve bu satırların yazarı ile Coşkun Özgünel’in araştırdıkları bir tümülüsün gömü odasında geç protogeometrik kaplar bulunmuştur Böyle olduğuna göre söz konusu Tümülüs MÖ10 yyda yapılmış olup Anadolu Helen sanatının en eski gömü anıtıdır

Kayalara Oyulmuş Gömü Anıtları

Karia bölgesinde bulunan kayalara oyulmuş gömü anıtları Lykia örneklerine benzemekte olup İon sütunları ve süsleme öğeleriyle bezelidirler

Karia’da Pers Etkileri

MÖ545 sıralarında Pers egemenliği altına geçen Anadolu’da Sardes, Daskylein ve Lykia gibi, Karia Bölgesi de doğu dünya görüşü etkisine girer Örneğin kardeş oldukları halde Maussollos Artemisia ile evlidir Böyle olmakla birlikte mimarlık, heykeltıraşlık ve resim sanatında Helleb sabatı egemen olmaya devam etmiştir Örneğin, dünyanın 7 harika eseri arasında yer alan Bodrumdaki Maussollos’un 49 m yüksekliğindeki gömü anıtının kabartmaları MÖ 357 – 353 tarihleri arasında Skopas, Timotheos,Leochares ve Karialı Bryaksis tarafından işlenmiştir Bryaksis sözcüğü Kariaca olduğuna göre bu adı taşıyan sanatçı Karia kökenlidir Ancak MÖ372’de Atina’da doğan ve Skopas işliklerine çalışan Bryakis’in Maussollos kabartmaları, öteki üç ustanın kabartmaları gibi tamamıyla Helen üslubundadır

Priene’deki Athena Tapınağı’nın mimarı Pyheos tarafından inşa edilen söz konusu Hallikarnas Anıtında gömü odasının yüksek bir altlık üzerine durması, Lykia gömü anıtlarını örneğin Nereid ve Limyra örneklerini anımsatır Böyle olmakla birlikte antik çağın yedi harikasından biri olan Masussolleion kendine öz bir kimlik taşır

Karia’da Sualtı Buluntuları

Antik çağ buluntularının sergilendiği ve arkeolog Oğuz Alpözen’in başarılı çalışmlarıyla geliştirilen eşsiz bir Türk denizcilik müzesi Karia’nın Bodrum kentinde yer almaktadır Bu ilginç ve çok iyi düzenlenmiş müzede, rastlantı sonucu deniz dibine görülüp toplanan klardan başka, Pensylvanşa University Mueseumdan Prof George FBass ve yardımcısı Prof Cem Pulak’ın sualtı araştırmalarında ele geçirdikleri eseler de sergilenmektedir