Savunma Mekanizmaları

Savunma Mekanizmaları

* Narsisistik savunmalar:
İnkar (denial): Gerçekliğin acı veren yönünün bilinçten uzaklaştırılması Represyon (bastırma) dürtü türevlerini ve duygulanımları bilinçten uzaklaştırken, inkar dış gerçekliğin görülmesine engel olur
Çarpıtma (ditortion):
Ruhsal ihtiyaçlara göre dış gerçeklik yeni bir şekil alır Sanrısal büyüklük duygularının sürdürülmesini sağlamak için hallüsinasyon gibi algı değişimleri ve megalomanik (büyüklük) sanrılar da çarpıtma kapsamında değerlendirilebilirler

İlkel idealizasyon:
Dış nesneler bütünüyle iyi veya bütünüyle kötü olarak görülürler Sıklıkla bütünüyle iyi nesne aynı zamanda omnipotent (herşeye kadir), ideal olarak, en kötü nesnenin kötü yanları tamamen kötü olarak büyültülür

Yansıtma (projeksiyon):
İç dürtüler ve onların türevleri sanki dışarıdan geliyormuş gibi yansıtılır Psikotik düzeyde yansıtmada dış gerçeklik hakkında (genellikle kötülük görme (perseküsyon) sanrıları şeklini alabilir Yansıtılan dürtüler kaynağını idden veya süperegodan alsa da yansıtma süreci içinde şekil değiştirirler

Yansıtmalı özdeşim:
Kendiliğin istenmeyen tarafları diğer bir insana yansıtılır ve kişi kendisini karşısındakiyle aynı görür Kendisine benzer duyguları karşısındakinin de yaşamasına neden olacak baskılı bir yanı vardır

Bölünme (splitting):
Dış nesneler hep iyi-hep kötü olarak bölünürken dış nesne hakkındaki düşünceler ve duygular hızla bir uçdan diğer uca değişebilir Kişinin kendisi hakkındaki düşünceleri ve kendini algılayışıdaki hızlı değişimler de bu sürece eşlik edebilir

* İlkel savunmalar:
Dışa vurma (acting out):
Bilinç dışı bir dürtü veya isteğe eşlik eden duygulanımı bilinç düzeyinde yaşamamak için, o dürtü veya isteği eyleme dökme

Bloklama:
Düşüncenin geçici bir süre için durdurulması Represyona benzer Farkı bloklamada gerilimin oluşmasıdır

Hipokondriazis:
Yas, yalnızlık veya başkalarına karşı saldırgan duyguların ağrı, somatik hastalıklar ve nevrasteni olarak kendine yöneltilmesi Hipokondriazis sayesinde sorumluluktan kaçılır, suçluluk duygularından uzaklaşılır ve dürtülere karşı konulur

İdentifikasyon (özdeşim):
Egonun gelişiminde önemli rolü olan identifikasyon bazı durumlarda savunma mekanizması olarak kullanılabilir Sevilen bir objenin identifikasyonu o nesnenin gerçek veya hayali kaybı veya o nesneden ayrılma sonucu gelişecek bunaltı veya acıya karşı bir savunma mekanizmasıdır

İçeatım (introjection):
Nesnenin bazı özelliklerinin içe alımıdır Bir savunma mekanizması olarak kullanıldığında özne ve nesne arasındaki ayrımı engelleyebilir Sevilen bir nesne içe atılarak onun kaybı veya ayrılığının getireceği acıdan kaçılır Korkulan nesnenin içe atımıyla nesnenin agresif özellikleri kontrol altına alınmasına çalışılır

Pasif agresif davranış:
Diğerlerine yönelmiş agresyon kendisini pasiflik, mazoşizm olarak gösterir Başarısızlık, ağırdan alma, kendisinden çok başkalarını etkileyen rahatsızlıklar şeklinde kendini gösterir

Yansıtma (projeksiyon):
Kendi duygu ve isteklerini eşlik edilen kabuledilemez duygular nedeniyle başlarına atfetme ve kendisinde değilmiş, dışarıdan kendisine yöneltilmiş gibi algılanması

Regresyon (gerileme):
İçinde bulunduğu gelişim dönemindeki gerilim veya çelişkiden kurtulmak için bir aşağı gelişim dönemine dönme Bir miktar regresyonun rahatlama, uyku için gerekli olması nedeniyle normalde de görülür Yaratıcılığın önemli bir unsuru olduğu düşünülmektedir

Somatizasyon:
Psişik dürtülerin vücuda yöneltilmesi ve bunaltıya psişik değil somatik (vücuda ait) yakınmalarla cevap verilmesi

* Nevrotik savunmalar:
Kontrol etme:
Anksiyeteyi azaltmak ve iç çatışmaları çözmek için çevredeki olayları veya nesneleri aşırı bir biçimde kontrol etme ve düzenleme çabası

Yer değiştirme (displacement):
Bir dürtü veya duygunun ait olduğu nesne veya düşünceden başka bir nesne veya düşünceye döndürülmesi Döndürüldüğü yerde dürtü veya duygu daha az bunaltı oluşturur

Disosiyasyon (çözülme):
Duygularla başedebilmek için kişisel kimlik duygusunun değişmesi Kimlik, hafıza veya bilincin normal olarak gerçekleştirdiği bir araya getirme işlevlerindeki bozukluk veya değişiklik Bunaltı yaratıcı durumdan uzaklaşma amacıyla bilinç durumunun değiştirilmesi

Dışa atma (eksternalizasyon):
Yansıtmadan daha genel bir mekanizmadır Kişinin kendi dürtüleri, duygudurumu, davranışları, düşünce biçimi ve kişiliğini dış dünyada ve dışardaki nesnelerde görme eğilimidir

İnhibisyon:
Dürtüler, süperego veya çevresel güçlerle çatışmasını azaltmak üzere bilinçli bir biçimde ego fonksiyonlarının sınırlandırılması

Entellektüalizasyon (düşünselleştirme):
Duygulardan uzaklaşabilmek amacıyla entellektüel süreçlerin aşırı kullanımı Dikkat dış gerçekliklere yoğunlaştırılarak iç duyguların ifadesinden kaçılır

İzolasyon:
Birlikte olan duygulanımın bastırılarak bir düşüncenin bölünmesidir Sosyal izolasyon nesnelerle ilişkinin olmamasıdır

Usa vurma (rasyonalizasyon):
Başka türlü kabul edilemez olan tavır, davranış ve inançların mantıklı açıklamalar getirilerek sunulmasıdır

Reaksiyon formasyon (karşıt tepki kurma):
Kabul edilemez bir dürtü tam tersine çevrilir Ego gelişiminin erken devrelerinden itibaren sık kullanılırsa bir karakter özelliğine dönüşür

Bastırma (represyon):
Düşünce veya duygunun kişinin kendi isteğiyle olmadan bilinçten uzaklaştırılmasıdır Birincil bastırmada düşünce veya duygular hiç bir zaman bilinç düzeyinde yaşanmamıştır İkincil bastırmada ise bir zamanlar bilinçli olarak yaşanmış düşünce ve duygular bilinçaltına itilirler

* Olgun savunmalar:
Diğerkamlık (altruism):
Yapıcı ve ılımlı bir karşıt tepki kurma durumudur Kişinin diğer insanların çıkar ve iyiliğini kendisininkilere tercih etmesidir

Antisipasyon:
Gelecekteki muhtemel tehlikeli ve sıkıntılı durumların oluşturacağı duygulanımların önceden gerçekçi bir şekilde beklenilmesi ve hazırlanılması

Asceticism:
Yaşantıların zevkli yanları dışlanır Bazı zevklerin ahlaki açıdan değerlendirilmesi yapılır
Hümor (nükte): Katlanılması zor bir durumun, katlanılmasını kolaylaştıracak bir biçimde ele alınmasını, duygularını ve düşüncelerini açıklayabilmesini sağlar Duygulanımdan uzaklaştıran bir çeşit yer değiştirmedir

Sublimasyon (yüceleştirme):
Gerçekleştirilemeyen istek ve dürtülerin toplumsal olarak da kabul edilebilecek bir biçimde yönlendirilmesidir

Supresyon:
Bilinçli veya yarıbilinçli bir biçimde bilinç düzeyindeki bir dürtü veya çatışmanın ertelelenmesidir Rahatsızlığın farkına varılır fakat azaltılmaya çalışılır