Zararly Aly?kanlyklaryn Tarihi

Kötü aly?kanlyklaryn, hafyzayy zayyflatmadan beyin hasary ve zekâ gerili?ine; suç i?lemeye te? vik ve tahrikten kalb hastalyklaryna; vücudun ysy ayaryny bozmadan, böbrekta?y te?ekkülüne; devlet bütçesine yük olmadan intiharlara; i?i terkten trafik kazalaryna; kansere kadar varan mide rahatsyzlyklaryndan sakat do?umlara; ahlâki dejenerasyonlardan, hallüsinasyonlara hatta zehirlenip ölmeye kadar çok çe?itli zararlara sebeb oldu?u bu gün için tecrübe ve ara?tyrmalarla ortaya konmu?tur Dert meydandadyr, fakat çare olarak sathî müdâhelelerin hiçbir de?eri yoktur Ynsan benli?inin derinlikleri ke?fedilmeden, gerçek yapysynyn mâhiyeti kavranmadan ona saadet temin edecek bir müdâhele mümkün olmady?yna göre her halde çaresini de "yapan, yaratan daha iyi bilir" prensibinde bulaca?yz

Ynsano?lu tarafyndan milattan çok önceki senelerden beri bilinmesine ra?men; son zamanlarda bütün dünyayy iyice kyskacy içine almaya ba?layan bir aly?kanlyk vardyr: aaaif verici madde kullanma iptilasy Sigaradan içkiye, ondan da uyu?turuculara kadar uzanan bu zehir zincirine ba?lananlaryn sayysy, her geçen gün biraz daha artmaktadyr

Bunlardan en masumu görünen sigara içme aly?kanly?y; ço?u zaman delikanlylyk devresine henüz girmekte olanlarda; istiklâllerini ifade etme, ?ahsiyetlerini bulma, çocukluktan kurtulmu? olduklaryny ispatlama gibi arzularla ba?lamakta ve giderek önüne geçilmez bir tutku halini almaktadyr Yeti?kin kimseler ise, ihtiva etti?i bazy maddelerin, bilhassa nikotinin sakinle?tirici bir tesiri oldu?unu sanmaktadyrlar Halbuki, bu maddelerin sakinle?tirici hiçbir hususiyetleri bulunmamakta, aksine dola?ym sistemine anormal ?ekilde uyarycy tesir icra etmektedirler Ara?tyrmalar normal bir kimsede tek bir sigaranyn dahi atardamar basyncyny ve kalbin atym sayysyny büyük nisbette artyrdy?yny göstermektedir Elektrokardiyografik tetkikler de sigara içen ?ahyslaryn kablerinin çaly?masynda bozukluklar oldu?unu ortaya koymu?tur Sigara solunum sisteminde de kronik bron?ite ve bunun çok uzun sürmesiyle veya ba?ka yollarla akci?er kanserine yolaçabilmektedir Akci?er kanseri tehlikesi sigara içenlerde, içmeyenlerden 12 defa daha yüksektir Yakyn zamanlarda Maryland Johns Hopkins Üniversitesi'nde yapylan bir tecrübede de sigara dumanynda bulunan karbon-monoksitin ö?renmeyi geciktirip hafyzayy zayyflatty?y gösterilmi?tir Sigaranyn direkt ve indirekt yollarla sindirim sisteminden, saç ve deriye kadar bütün vücut yapylaryna zarar verdi?i bugün artyk kesinle?mi? hususlardandyr

Ylim adamlary manevi tatminsizlik, gösteri? ve taklitçilik, iki kültür arasynda bocalama gibi faktörlerin sigarayla beraber, içki ve uyu?turucu madde kullanma aly?kanly?yny da artyrycy rol oynady?yny ifade etmektedirler Dünya sa?lyk te?kilatynyn tarifine göre alkolizm tabiri, mânâsy, geni? bir terim olup, alkollü içkilerin, çok küçük miktarlarla alymyndan; içenin, etrafyna zarar vermesine yolaçabilecek miktarda fazla kullanymyna kadar bütün halleri ihtiva etmektedir Son zamanlarda az miktarda içki içmenin faydaly olabilece?ini iddia edenler de bulunmaktadyr Prof Dr Rasim Adasal, "Ruh Hastalyklary" adly kitabynda: "Yçkinin az miktary bile, normal hallerde suç i?letici motivi bastyran ahlâkî mânileri kaldyrabilir ve ?ahsa cürüm i?leme cesareti verebilir Suçlular, içkisiz olduklarynda ayny suçu i?leme cesaretini gösterememektedirler" demi?tir

Ysveçli ilim adamy Leonard Goldberg, "Birinci Milletlerarasy Alkol ve Trafik Kongresi"nde yapty?y son derece âlâka çekici bir tebli?de, 37 ki?ilik tecrübeli bir ?oför grubundan aldy?y ?u neticeyi bildirmi?tir: % 4 nisbetinde alkol ihtiva eden biradan 3 ?i?e içmek, en usta ?oförlerin dahi vasyta kullanma kabiliyetini % 30 nisbetinde azaltmaktadyr Küçük miktarlarda içkinin kalbe ve damarlara iyi tesirleri olaca?y iddiasyny ele alan ara?tyrycylar, çok az nis-bette alkol ihtiva eden içkilerin içilmesi halinde bile, hususi bir kalb kasy hastaly?ynyn (kardiyomyopati) olu?abildi?ini ve neticede kalbin i? göremez hale gelebildi?ini göstermi?lerdir Bilhassa son senelerde, biraya yaygyn olarak kobalt katylmasy neticesi bu kardiyomyopati daha da öldürücü bir hal almy?tyr Larson ve di?er bazy ara?tyrycylar da bira ve di?er alkollü içkilerin oksijen azly?y neticesi myokard enfarktüsünü, ihtiva ettikleri formaldehit sebebiyle de geri çevrilmesi imkansyz beyin hasaryna yolaçty?yny göstermi?lerdir

Prof Dr Rasim Adasal, alkolün ihtiva etti?i hiçbir madde adele fonksiyonunda kullanylamady?y için, içkinin temin etti?i kalorinin lüzumsuz, hatta zararly oldu?unu açyklamy?tyr Sidney Kaye ise, biranyn az alkol ihtiva etti?i ve dolayysyyla az zarar verdi?i ?eklindeki inancyn yanly? oldu?unu, biranyn da insan sa?ly?y için bütün di?er yüksek, alkollü içkiler gibi zararly oldu?unu söyler Kaye'e göre içkinin insany ysytty?y, dolayysyyla so?uk havalarda faydaly oldu?u iddiasy da ilim dy?ydyr Sidney Kaye alkol alymy ile ba?langyçta kysa ve geçici bir süre ysynma olduktan sonra ysy ayar merkezinin alkol tarafyndan felç edilece?ini ve vücutta ysy istihsalinin tamamen bozulaca?yny ifade etmi?tir Biranyn böbreklerinde ta? olanlara faydaly olaca?y ?eklindeki iddialarla ilgili olarak da Prof Dr Yhsan Günalp, bu iddianyn tamamen yanly? oldu?unu, tam aksine alkolün böbrek ta?y te?ekkülünde rolü oldu?unu, hele böbreklerinde zaten ta? olanlaryn ise içkinin her türlüsünden kesinlikle kaçynmalary icabetti?ini söyler

Alkol kullananlar, devlete a?yr bir iktisadî kayyp verdirmektedirler Meselâ, Yngiltere'de 10000 alkolik hiçbir i?te çaly?amamalary sebebiyle hükümete her yyl 3 milyar liralyk bir mali külfet yüklemektedirler Yine Yngiltere'de alkollü içki reklamy için senede 10 milyar lira harcanmakta oldu?u ve bunca masrafla sürümü artyrylan içkileri kullananlar arasynda ölümle neticelenen 1200 kaza ve 50000 yaralanma vak'asy meydana geldi?i ve ayryca her 190 alkolikten sekizinin alkolün vücutlarynda yapty?y tahribatla hayatyny kaybetti?i ortaya çykarylmy?tyr Prof Ziyalar: "6,5 milyon nüfuslu Ysveç'i 2,5 milyon insan çaly?arak geçindirmektedir Geri kalan 4 milyon ise alkoliktir ve çaly?amayacak durumdadyr" der

Dünyanyn çe?itli ülkelerindeki hastanelere akseden intihar te?ebbüslerinde de alkolün rolü oldukça mühimdir Nitekim me?hur ara?tyrycylardan Moore 1195 vak'alyk bir serideki ?ahyslaryn % 17,1'inin alkol kullanma aly?kanly?ynda oldu?unu tesbit etmi?tir Schmid ve Robinise toplam intihar vak'alarynyn % 13'ünün alkole dayandy?yny hesaplamy?lardyr

Alkol kullanma aly?kanly?y çe?itli suçlaryn i?lenmesini de büyük ölçüde artyrmaktadyr

Cerrahpa?a Typ Fakültesi Psikiyatri Kürsüsünün alkol kullanan bir grup ?ahys üzerinde yapty?y bir ara?tyrmada, bu kimselerin % 60'ynyn alkole ba?ly olarak bazy günler i?e gidemedikleri ve bunlardan % 21'inin içki içtikleri için i?ten kovulduklary anla?ylmy?tyr Anket grubunun % 9'u içki parasy bulabilmek için ev e?yalaryny sattyklaryny veya rehin byraktyklaryny itiraf etmi?tir Grubu te?kil eden ?ahyslaryn % 50'sinin içki sebebiyle aileleriyle syk syk kavga etmekte oldu?u, % 37'sininse hayatlarynda hiç de?ilse en az bir defa yaya olarak trafik kazasy geçirdi?i ortaya çykarylmy?tyr

Dünya çapynda yapylan istatistikler de trafik kazalarynyn 1/3'üne alkolün sebep oldu?unu, ölümle biten yüz kazadan 46'synda ?oförlerden birinin içkili bulundu?unu göstermi?tir

Sadece 1965 yyly içinde ABD'de alkolden kaynaklanan suçlar yüzünden 1535000 ki?i tutuklanmy?tyr

Son ara?tyrmalaryn y?y?ynda alkolün insan vücuduna verdi?i zararlaryn adeta saymakla bitirilemeyecek kadar fazla oldu?u görülmü?tür Alkolün karaci?er ve beyin hücrelerine do?rudan, di?er organ ve sistemlere de dolayly yoldan - yemek borusu ve mide iltihab ve kanserleri, mide ülseri, pankreas iltihaby, ruhî hastalyklar (korsalof psikozu, vvernicke hallüsinozu, delirium tremens, vs) - ?eklinde zararlary oldu?u artyk kesinlik kazanmy?tyr

Yeni ara?tyrmalarda alkolün kadyn yumurtaly?yndaki henüz olgunla?mamy? yumurtalarla, erkeklerde testislerde te?ekkül etmekte olan spermleri dejenere ederek, kromozom anormalliklerine sebep oldu?u da ortaya çykarylmy?tyr Böylece alkol kullanan annelerin yavrularyna, sadece gebelik esnasynda alynan alkolün de?il, gebelikten önce alynan alkolün de tesir ederek sakat do?umlara ve gelecek nesilde bozukluklara yolaçaca?y ispatlanmy?tyr

Maddecili?in insanly?y bo?acak seviyede yaygynla?ty?y ça?ymyzda, malyn ve mülkün duyuramady?y insanlar büyük ölçüde uyu?turucudan medet umar hale gelmi?tir Meselâ maddi her imkânynyn bulundu?u ABD'de insanlaryn bir ço?u uyu?turucu madde kullanmaktadyr Hem de birçok u-yu?turucu çe?idi arasyndan sadece mariyvana'yy 24 milyona yakyn Amerika'lynyn kullandy?y tesbit edilmi?tir 1977 yylynda ABD'de Nahas orta dereceli okul ö?rencilerinin % 53'ünün esrar kullandy?yny ortaya çykarmy?tyr

Avrupa Konseyi Halk Sa?ly?y bölümünün verdi?i istatistiklere göre Yngiltere'de 3 milyon ki?i esrar kullanma aly?kanly?yndadyr

Prof Dr Ayhan Songar 1974'de ABD'de kliniklere 6 milyon eroinmanyn müracat etti?ini ve ABD'de tabii ve sentetik uyu?turucu madde kullananlaryn toplam sayysynyn 55 milyon oldu?unu ifade eder Vietnam'da sava?an 60000 Amerikan askerinin uyu?turucu müptelasy oldu?u Amerikan Kongresinde açyklanmy?tyr Maddi imkânlarla tatmin olamayan ve huzursuzluktan rahat uyku bile uyu-yamayan ABD halky, sadece 1971 senesi içinde 10 ton uyku ilacy kullanmy?tyr

Uyu?turucu madde kullanymynyn neticeleri çok korkunç olmaktadyr, Yngiltere'de 1965 yylynda sadece barbiturad grubu ilâç alma aly?kanly?ynda olanlardan 1490 ki?i intihar etmi?tir

Uyu?turucu kullananlarda, bilhassa kokain müptelalarynda ruhî bozukluklar olurken, bu kimselerde ahlâkî dejenerasyon da görülmektedir Bunlarda çe?itli hallüsinas-yonlar ortaya çykmakta, yani bu ?ahyslar gerçekte olmayan ?eyleri görmekte ve sesleri i?itmektedirler Meselâ bazylary derileri altynda kurtlar dola?yyormu? gibi bir duyguya kapyldyklaryndan, ellerine geçirdikleri i?ne, makas ve byçaklarla derilerini delik de?ik ederek gerçekte mevcut bulunmayan bu kurtlan öldürmeye çaly?maktadyrlar Bazylary da etraflaryndaki kimselerin kendilerine dü?manlyk yapaca?y ve kendilerine komplolar hazyrlandy?yny sanarak; bu hayali dü?manyn te?ebbüslerine reaksiyon gösterebilirler Uyu?turucu açly?yna kapylanlar a?yry derecede ihtiyaç duyduklary bu maddeyi temin için akla hayale gelebilecek her türlü çareye hiç dü?ünmeden müracaat edebilirler Fazla miktarda alynan uyu?turucular zehirlemek suretiyle ?ahsyn ölümüne yolaçabilir

Sigara, alkol ve uyu?turucu kullanma aly?kanlyklaryna kar?y mücadelede e?itim, sa?lyk ve emniyet te?kilatlarynyn ciddî i?birli?ine ihtiyaç vardyr

E?itim plânlayycylary ilk olarak topye-kün bütün halkyn iradelerini güçlendirme ve onlary manevî tatmine kavu?turma yolunda gerekenleri yapma hazyrly?yna koyulmalydyrlar Alkolizme ve toksikomaniye Yslâm ülkelerinde oldukça az oranda rastlany?y, inancyn bu hususta müsbet tesirini göstermektedir Türkiye'nin ha?ha? istihsalinde ba? syralarda yer almasyna ra?men, yurdumuzda 1969 istatistiklerine göre esrar kullanan sadece 1603 ki?i olmasy da buna mü?ahhas bir misaldir

Bu maddelerin reklamlarynyn yasaklanmasy, uyu?turucu kullanmada yayylma odaklan olan bar, diskotek gibi yerlerle mücadele edilmesi, ne?riyat ve tanytma faaliyetleriyle zararlarynyn anlatylmasy; bu zararly maddelerin pençesine dü?mü? olanlaryn tedavisi için hususî kliniklerin açylmasy, bunlaryn cemiyete kazandyrylabilmeleri için e?itim pro?ramlarynyn tatbike konmasy ve kaynaklarla mücadele ilk müracaat edilecek tedbirler olmalydyr