Esrar Bağımlılığı nedir Esrar nedir ESRAR (Marijuana), kenevir bitkisi Cannabis Sativ

Esrar Bağımlılığı nedir

Esrar nedir

ESRAR (Marijuana), kenevir bitkisi Cannabis Sativa?nın çiçek ve yapraklarının kurutulup doğranması ile oluşan yeşil ya da gri bir karışımdır


* Torba içinde ya da preslenmiş bir şekilde satılır


* Haşiş kenevir bitkisinin reçinesinden yapılır


* Reçine, bitkiyi ısı ve kuruluktan koruduğu için Latin Amerika ve Orta Doğu gibi tropikal bölgelerde yetişen bitkilerde daha fazla vardır


Haş yağı


Haşiş ya da marijuananın yağlı bir ekstresinden yapılır


Argoda ?ot? denilir (grass, pot, herb, weed, boom, Mary Jane, gangster, chronic)


Kullanım şekli


* Sigara olarak (cigaralık ya da joint adı verilir) ya da pipo, çubuk içinde içilir


* Son yıllarda sigaraların içi boşaltılıp crack gibi başka bir madde ile karıştırılmış halde esrar doldurularak hazır satılmaktadır


* Bazıları, esrarı yiyeceklere (kurabiye vs) karıştırır ya da demlemek için çaya karıştırır


Esrarın etkisinin başlaması


* Sigara ile içilince etkisi 10-20 dk?da başlar, 2-3 saat sürer Ağızdan alındığında etki gücü 1/3?dür ama etkisi 12 saat sürer


* Esrar sakızımsı ve suda çözünemez olduğu için enjekte edilebilen bir preperata dönüştürülemez ve dolayısıyla damardan alınamaz


Tarihçe


* Çin ve Hindistan?da İÖ 3 binden beri kullanılmaktadır Geçmişte lifleri giysi, yay, kağıt yapımında kullanılmıştır


* Taoizm?de zevk almak için kullanımı yasaklanmıştır


* Dinsel ve büyü törenlerinde kullanılmıştır


* Hindu Veda?larında tanrı Siva?nın esrarı bulduğu söylenmektedir


* 11 yy?da Orta Doğu?da Sufiler vecd için kullanıyordu


* Orta Doğu?da Sabbahiler denilen grup esrarı yoğun biçimde kullanıyordu Devrin büyüklerüne yaptıkları suikastlarla ünlü olan bu grup verilen ?Ashishin? adı, haçlılar vasıtasıyla batı dillerine ?assassin? yani suikastçi olarak geçti


* Doğuda esrar, binlerce yıldır batıda alkolün bulunduğu sosyal rolde olmuştur


* Afrika tarihinde de popülerdir Napolyon?un Mısır?ı almasından sonra esrar Fransa?ya yayıldı


* 19 yy?ın ortasında Paris?teki ?Club des Hachichins? üyeleri arasında Victor Hugo, Alexandre Dumas, Theopile Gautier vardı


* 18 yy?da ABD?de lifleri için yetiştirildi


* 19 yy?da ilaç rehberinde nevralji, gut, tetanoz, hidrofobi, kolera, epilepsi, kore, depresyon, histeri, delilik ve uterus kanaması için tavsiye ediliyordu Migren ve morfin bağımlılığı için de öneriliyordu


* Amerika?da 1920?lerde yasaklandı Meksikalılar ve cazcı zenciler (Louis Armstrong vs) yoluyla popularize olması yasaklanmasında ırkçılığın etkili olduğu iddalarını doğurdu


Aktif içerik


* Esrardaki temel aktif içerik THC (tetrahidrokanabinol)


* Birçok kanabinoid bileşiği (kanabinoller) içinde aktif olanı delta-9-tetrahidrokanabinol?dür


Beyindeki biyolojik etkisi


* Bazı sinir hücrelerinin zarında THC?ü bağlayan reseptörler vardır


* Norepinefrin ve Dopaminin sentezini, alımını ve depolanmasını arttırır


* D2 reseptörlerinin Dopamin agonistlerine afinitesini arttırır


* ß-adr reseptörlerin adenil siklaza bağlanmasını arttırır


* Ödül Yolağı adı verilen ve bağımlılıktan sorumlu tutulan beyin bölgesindeki Dopamin iletisini arttırır


Epidemiyoloji


* Esrar, ABD?de en sık kullanılan yasadışı maddedir


* ABD?de lise son sınıfta esrar kullanım (deneme) oranı 1979?da %604?lük en yüksek noktadan 1992?de %3262?ya düştü 1989?da beyazlarda %40, siyahlarda %30 sıklıktaydı Ancak sonra yeniden yükselişe geçti: 1997?de %496?ya ulaştı



Etki


* Esrarın kısa vadeli etkisi verdiği haz etkisi (high) yanında bellek ve öğrenme güçlükleri, algı bozukluğu, düşünme ve problem çözmede zorluk, koordinasyon kaybı, kalp hızında artış, anksiyete ve panik ataktır


* Esrar hayvanlarda ?popcorn? etkisine neden olur Yani kobaylar önce flasid bir şekilde yere serilirler daha sonra tek tek spazm oluşarak yerlerinden havaya sıçrayıp geri düşerler


Esrar: akut etkileri


Anksiyete, huzursuzluk, paranoya


Öfori (neşe hali), gevşeme, şakacılık


Depersonalizasyon


Zaman akışında subjektif yavaşlama


Sersemlik, boşlukta yüzme hissi


Bellek ve problem çözmede bozulma


Denge bozukluğu


Gözlerde kızarma


Salivasyonda (salya salgısında) azalma, sık idrara çıkma, kalp hızında artış


Sistolik hipertansiyon (büyük tansiyonda yükselme),


Postural hipotansiyon (ayağa kalkınca tansiyon düşmesi)


İştah ve susuzlukta artış, intraokular (göz içi) basınçta azalma,


Analjezi (ağrı hissinde azalma)


İllüzyon, hallusinasyon, psikotik eksitasyon, depresyon, panik


Ters etki


Bazı kişiler, başka intoksikasyon belirtisi olmadan, ters etki gösterebilir Yoğun duygusal çöküntü, paranoya, hezeyanlar, depresyon, panik olur Saatler, günler sürer Nadirdir, genellikle ilk kez kullananlarda olur Ağızdan kullanımda joint içildiği zaman olandan fazla görülür


Anksiyete ya da psikoza yatkın olan kişilerde daha fazla ters etki görülür


Flash-back (madde alındığında yaşanan duyguların madde kullanımı olmaksızın yeniden yaşanması) görülebilir


Duyarlılık


Esrarın, olumlu ya da olumsuz etki yapması herediteye bağlıdır Tek yumurta ikizlerinin üzerindeki etki diğer ikizlerden daha fazla birbirine benzer Maddenin ulaşılablirliği, beklentiler, arkadaş etkisi, sosyal bağlar gibi çevresel faktörler de bu etkide önemlidir Diğer taraftan, 18 yaş öncesi aile çevresinin esrarın kişiye etkisinde rolü olmadığını gösteren çalışmalar da vardır


Esrarın İnsan Vücuduna Etkileri


Beyne etkisi


Esrar, algısal bilgilerin hipokampusa girişini ve işlenmesini baskılar Böylece öğrenme, bellek, ve algıların duygu ve motivasyonla entegre olmasını sağlayan limbik sistem etkilenir Ayrıca hipokampusa bağlı olan öğrenilmiş davranışlar bozulur


Esrarın uzun süreli kullanımı beyinde diğer maddelerinkine benzer değişiklikler yapar


Akciğere etkisi


Düzenli olarak esrar kullananlar, sigara tiryakileriyle aynı solunum problemlerini yaşar: Kr öksürük, balgam, kr bronşit


Kr kullanım AC dokusunu tahrip eder


THC içeriğinden bağımsız olarak, esrar ile alınan katran ve CO miktarı sigaradan 3-5 kat fazladır Bu durum esrarın derin çekilmesine ve akciğerde tutulmasına bağlı olabilir


Kalp hızı ve kan basıncına etkisi


Esrar, kalp hızı ve kan basıncını arttırır Kokainle birlikte kullanıldığında bu etki çok daha belirgindir


Öğrenme ve sosyal davranışa etkisi


Bir çalışmada yoğun esrar kullanan üniversite öğrencilerinde dikkat, bellek, öğrenme yetileri, esrarı bıraktıktan en 24 saat sonra bile bozuktu


Esrar kullanan liselilerin başarısı daha düşük, aykırı davranışları daha çok; suç işleme oranları, agresyon ve isyankarlıkları fazla; ebeveyn ilişkileri daha kötü, suç işleyen ve madde bağımlısı kişilerle arkadaşlıkları fazladır


Esrarın kendisinin agresyona ya da ?amotivational syndrome? denilen isteksizlik ve uyuşuklukla giden bir hale neden olup olmadığı tartışmalıdır


Kanabis intoksikasyonu tedavisi


Panik durumu ve toksik psikoz sakin bir şekilde konuşup ikna edilerek geçirilebilir


Benzodiyazepinler ve Haloperidol şiddetli belirtileri kaldırır


Kan ve İdrar düzeyleri


Sigara ile içilince kanda bir kaç dakikada zirve yapar, saatler içinde hızla düşer Oysa atılma yarı ömrü 30-50 saattir Kanda hızlı düşüş dokulara yayılmaya bağlıdır


Ara sıra kullananlarda idrarda günlerce atılır Kronik kullanıcılarda 1 haftadan fazla idrarda saptanabilir


Kanabis yoksunluğu


* Tartışmalıdır


* Emosyonel labilite (duygusal değişkenlik), anksiyete, huzursuzluk, uykusuzluk, anoreksi (iştahsızlık), bulantı, kusma, ishal, tremor (titreme), hiperrefleksi (refleks artışı), terleme, salivasyon (salya artışı) görülür


* Aş erme (craving), yeniden esrar kullanmak için ani ve çok güçlü bir arzu sıktır


Tıbbi kullanımları


- Antikonvülzan: epilepsi nöbetlerini azaltır


- Antiemetik: bulantıyı giderir


- Analjezik: ağrı kesicidir


- Kanserli hastalarda öforizan (neşe verici)


- Astımda brokodilatör (solunum yollarını açıcı)


- Glokom teavisinde göz içi basıncını azaltır


* Dronabinol (delta-9-THC) ağızdan alınır, diğer antiemetiklerden ve sigara olarak içilen esrardan daha az etkilidir


Esrar bağımlılığının tedavisi


* Spesifik tıbbi tedavisi yoktur


* Bağımlılıkta kullanılan genel sosyal ve psikolojik yaklaşımlar geçerlidir


* Tedavi yararlıdır


Mitler ve Gerçekler


1 Esrar bitki olduğu için güvenlidir


Gerçek: Birçok bitki insan için zehirlidir


2 Esrar kullanıcıları diğer uyuşturuculara geçmez


Gerçek: Esrar diğer uyuşturuculara başlangıç noktasıdır


3 Esrarın etkisi birkaç saatte geçer


Gerçek: Esrar vücutta depolandığı için etkisi günlerce, haftalarca sürebilir


4 Esrar stresi giderir


Gerçek: Diğer uyuşturucularda olduğu gibi esrar sadece problemlerle yüzleşmeyi geciktirir Depresyon yapabilir


5 Esrar alkolden güvenlidir


Gerçek: Esrar karsinojen bileşikler içerir ve diğer maddelere güvenli bir altenatif olarak düşünülmemelidir


6 Esrar zihni açar


Gerçek: Esrar zihni sisli hale getirir; bellek, konuşma, anlama, ve karar verme yeteneğini bozar


7 Bugün esrar eskiden olduğundan daha daha güvenlidir


Gerçek: Zirai gelişmeler esrarın potansını arttırmış ve başka tehlikeli bileşikler eklemiştir