Benliğin Şımartılması Mesnevi

BENLİĞİN ŞIMARTILMASI




Ten kafese benzer Girenlerin, çıkanların, insanla dostluk edenlerin aldatmasıyla can bedende dikendir Bu, “Ben senin sırdaşın olayım” der Öbürü “Hayır, senin akranın, emsalin benim”der

Bu der ki: “Varlık aleminde güzellik fazilet, iyilik ve cömertlik bakımından senin gibi hiçbir kimse yok” Öbürü der ki: “İki cihan da senindir Bütün canlarımız senin canına tabidir” O da, halkı, kendisinin sarhoşu görünce kibirlenir, elden, avuçtan çıkmağa başlar Şeytan onun gibi binlerce kişiyi ırmağa atmıştır!

Dünyanın lutfetmesi ve yaltaklanması, hoş bir lokmadır, ama az ye Çünkü ateşten bir lokmadır! Ateş gizlidir, zevki meydanda Dumanı sonunda meydana çıkar

Sen “Ben o medihleri yutar mıyım? O, tamahından methediyor Ben, onu anlarım” deme! Seni metheden, halk içinde aleyhinde bulunursa onun tesiriyle gönlün, günlerce yanar

Onun; mahrumiyetten senden umduğunu elde edemeyip ziyan ettiğinden dolayı aleyhinde bulunduğu halde, O sözler, gönlüne dokunur, onun tesiri altında kalırsın Medihten de bir ululuk gelir, dene de bak! Medihin de günlerce tesiri altında kalırsın O medih canın ululanmasına, aldanmasına sebebolur

Fakat bu tesir, zahiren görünmez, çünkü methedilmek tatlıdır Kınanmak acı olduğundan derhal kötü görünür Kınanmak, kaynatılmış ilaç ve hap gibidir; içer, yahut yutarsa uzun bir müddet ızdırap ve elem içinde kalırsın

Tatlı yersen onun zevki bir andır, tesiri öbürü kadar sürmezZahiren uzun sürdüğü için de tesiri, gizlidir Herşeyi, zıddıyla anla! Medhin tesiri, şekerin tesirine benzer; gizli tesir eder ve bir müddet sonra vücütta deşilmesi icabeden bir çiban çıkar

Nefis çok öğülmesi yüzünden Firavunlaştı Alçak gönüllü, hor, hakir ol; ululuk taslama! Elinden geldikçe kul ol, sultan olma! Top gibi zahmet çekici ol, çevgan olma! Yoksa; senin bu letafetin, bu güzelliğin kalmayınca o, seninle düşüp kalkanlar, senden usanırlar

Evvelce seni aldatıp duranlar, o vakit seni görünce “Şeytan” adını takarlar Seni kapı dibinde görünce hepsi birden “Mezarından çıkmış hortlak” derler; Genç oğlan gibi Ona önce Tanrı adını takarlar, bu yaltaklıkla tuzağa düşürmek isterler Fakat kötülükle adı çıkıp da zaman geçince bu kötülükte sakalı çıkınca; artık ona yaklaşmaktan Şeytan bile utanır

Şeytan, adamın yanına bir kötülük için gelir; senin yanına gelmez Çünkü sen Şeytan’dan da betersin Şeytan, sen insan oldukça izini izler, ardından koşar, sana şarabını tattırırdı

Ey bir işe yaramaz adam! Şeytan huyunda ayak direyip şeytanlaşınca senden Şeytan da kaçmaktadır Eteğine sarılan kimse de, sen bu hale gelince senden kaçar!