Zeliş (Necati Cumalı) Roman özeti

Zeliş (Necati Cumalı) roman özeti

KİTABIN ADI : ZELİŞ
YAZAR : NECATİ CUMALI
YAYIN EVİ : Cumhuriyet Kitap Kulübü
BASIM YILI : Aralık 1998

KİTABIN KONUSU

Kitapta bir köylü kızının Cemal adlı bir delikanlıya duyduğu aşk ve onları ayırmaya çalışan insanlarla geçen olayları anlatmaktadır

KİTABIN ÖZETİ

Zeliş genç bir köylü kızıdırGeçimlerini tütüncülük ile sağlamaktadır Zeliş bir gün evde otururken keçileri urganını koparır ve biraz uzakta oturan komşularının tarlasının bir bölümüne zarar verir Zeliş keçisinin kaçtığını anlar ve etrafta onu ararKeçisinin girdiği tarlada Cemal isimli bir genç ile tanışır Birbirlerinden etkilenirler Sürekli birbirlerini düşünmekten kendilerini alıkoyamazlar Fakat Zeliş’in babası Recep ,Zeliş’i arkadaşı Bekir ile evlendirmeye söz vermiştir Aslında Bekir’e borçludur ve bu yüzden Zeliş’i Bekir’e vermek istemektedir Zeliş ise bu olyların farkında değildir

Bir gün o yöredeki halkın bir araya gelip eğlendikleri bir gece Zeliş le Cemal sürekli gözgöze geldiler ve birbirleri ile konuşabilmek için kendilerinde cesaret aradılarDaha sonra kendilerini toparladılar ve kalabalıktan ayrılıp kimsenin olmadığı bir yerde bir araya geldiler Recep ise Zeliş ‘i bir an önce Bekir ile evlendirmeyi planlamaktadır O yörede yaşayan Yaşar adlı bir genç Zeliş ile Cemalin birbirlerni sevdiğini fark eder ve onları ayırabilmek için ortalığa bir çok dedikodu yayar Bekir ise söylentilere oldukça kızmıştırZeliş ‘in ona karşı davranışları ise söylentileri doğrulamaktadır

Cemal ile Zeliş köydeki dedikodularyüzünden aileleri tarafından sıkıştırılmışlardırBu yüzden de mektuplaşmaya başlarlarBir süre sonra Cemal’in Zeliş ‘i kaçıracağı dedikodusu bütün yöreyi sardıBu sırada o yörede sevilmeyen Fehmi Has isimli birisi ve Yaşar ,Bekir’i Zeliş ‘ i kaçırmak konusunda ikna ettilerZeliş’im babası kaçırma işinin kendisinin göremeyeceği bir yerde gerçekleşirse bu olaya göz yumacağını söylediBöylece babası da kızının kaçırılmasına izin verdi dedirtmeyecekti

Bekir ve arkadaşları bu planı kurarak araba bile bulmuşlardıZeliş’i kaçırmak için evden uzaklaşmasını bekliyorlardıZeliş’in kardeşi Rabiya ise arabayı görmüş,koşturarak kaçırılacağını ablasına haber vermiştiZeliş ise evden çıkıp doğruca Cemal’in evine koşmaya başladıCemali bir an önce bulup kaçmaları gerekiyorduCemal ,Zeliş ‘in koşturarak geldiğini görmüş ve durumu anlamıştıCemal Zeliş ‘in kolundan tutup dağlara doğru kaçmaya başladılarGözden kaybolduklarında akşam olmuştuCemal geceyi geçirebilmek için bir tanıdık bulması gerektiğine karar verdiGeceyi askerde olan çocukluk arkadaşının evinde geçirmeye karar verdilerBekir ve arkadaşları Cemal hakkında suç duyurusunda bulundularCemal’in bu işi babası ile planladığını ve Cemal ile babasının kızı birlikte kaçırdıklarını söyledilerBöylece Cemal’in babasını hapse attırıp Cemal’i ortaya çıkarmayı planlıyorlardıFakat olylar onların istediği gibi gitmediCemal’in babası onu çok seven bir arkadaşı sayesinde hapisten çıkarıldı

Zeliş ile Cemal ise zengin bir çiftçinin yanında çalışmaya başladılarOnlara işveren bu adam bir süre sonra onların evden kaçtıklarını anlar ve onları jandarmaya ihbar ederJandarma Cemal’i tutuklar ve hapse atar

Cemal’in duruşmasında Zeliş ,Bekir ve arkadaşlarının bütün yaptıklarını anlatırBu olaylara seyirci olan iki ailenin tanıdıkları Receb ‘i şikayetini geri çekmesi için ikna ederlerBöylece Cemal kurtuldu ve Zeliş ile evlendiler

ANAFİKRİ

İnsanlar çocuklarını istemedikleri biri ile evlendirmeye zorlamamalı ,onların isteklerine kulak vermeli ,birbirlerini seven iki genci ayırmaya çalışmamalıdırlar

KİTAPTAKİ ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

ZELİŞ : 16, 17 yaşlarında oldukça iyi kalpli ,çalışmayı seven ,kimseden korkmayan genç bir kız

CEMAL : Zeliş’in sevdiği delikanlı

RECEP : Zeliş’in babası Recep,Zeliş’i kendi menfaatleri doğrultusunda evlendirmeye çalıştığı için anlayışşız bir baba rolündedir

FEHMİ HAS : O çevrede sevilmeyen içkici ve kumarbaz bir insan

YAŞAR : Zeliş’e aşık olan bir delikanlı Zeliş ile Cemal’i birbirinden ayırmaya çalışan kötü bir insan karakterini canlandırmaktadır

ŞAHSİ GÖRÜŞ

Kitapta aşık olan iki gencin birbirlerine duydukları sevgi çok güzel bir şekilde anlatılmıştır:Yaşanılan olaylar oldukça sade ve anlaşılır biçimde anlatılmıştır

YAZAR HAKKINDA BİLGİ

Necati Cumalı ,1921 Yunanistan doğumludurŞair,öykücü ve oyun yazarıdırÜrün verdiği türlerin hepsinde başarı göstermiştirOyunları en çok sahnelenen Türk yazarlarından birisidirOrtaöğretimini İzmir Atatürk Lisesi ,yüksek öğretimini Ankara Hukuk Fakültesinde tamamladıMilli Eğitim Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğ’ünde çalıştıİzmir ve Urla’da avukatlık ,ardından iki yıl Paris Basın Ataşeliğin’de memurluk ve İstanbul Radyosu’nda redaktörlük yaptı

Sevgi,sevinç,özlem gibi bireyin güncel kaygılarıyla birlikte,çağın toplumsal sorunlarını da ele aldıCumalı roman ve öykülerinde özellikle Ege yöresindeki kasaba ve kırsal kesim insanlarının sorunlarını işlediTütün zamanı,Zeliş,Yağmurlar ve Topraklar,Acı Tütün,Ay Büyürken Uyuyamam,Yağmurlu Deniz,Tufandan Önce önemli yapıtlarıdır