İşten Ayrılan Kıdem Tazminatını Nasıl Alır? / Arif Temir

İşten Ayrılan Kıdem Tazminatını Nasıl Alır? / Arif Temir

Çalışanların kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için işverenin işten çıkarması gerektiğine ilişkin kamuoyunda yaygın bir görüş var Ancak bu görüş doğru değil Bir işçi kendi isteği ile işten ayrılırsa belirli koşullar kapsamında kıdem tazminatına hak kazanıyor Kendi isteği ile sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık, zorlayı sebepler ve aşağıda belirtilen koşullardan biri ile işten ayrılanlar işyerinde bir yıl ve üzerinde çalışması var ise kıdem tazminatına ha kazanır Kendi isteği ile işten ayrılanların kıdem tazminatı alma koşullarını açıklayalım

SAĞLIK NEDENLER

İşçiler sağlık nedeniyle işten ayrılırsa kıdem tazminatı alabiliyorlar Buna göre

- İşyerinde çalışamayacağına ilişkin sağlık raporu almışsa,
- İşyeri çalışanlarında bulaşıcı hastalık varsa,
- İşyeri çalışan yönünden tehlike oluşturuyorsa,
İşçi bu gerekçelerle işten ayrılarak kıdem tazminatını alır
İşveren ahlak ve iyi niyet kurallarına uymazsa işçi bu nedenleri gerekçe göstererek işten ayrılarak kıdem tazminatı alabilir İşçiye kıdem tazminatı kazandıracak hususlar:
- İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumun işverene bildirmesine rağmen işveren tarafından gerekli önlemler alınmazsa,
- İşveren, işçinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa,
- İşveren, işçiye cinsel tacizde bulunursa
- İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilip ödenmezse,
- Çalışma şartları uygulanmazsa,
- İşveren, işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse,
- İşveren, işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa,
İşçi sözleşmesini tek taraflı sonlandırarak işten ayrılır Bu gerekçelerden birinin olması kıdem tazminatını almak için yeterli sayılıyor

Askerlik

İşçi askere gideceği zaman işyerinden askerlik sebebiyle ayrılıyorsa kıdem tazminatına hak kazanır Bunun için askere sevk belgesini işverene vermesi gerekiyor

Evlilik

Kadın işçi evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde işten ayrılırsa, kıdem tazminatına hak kazanıyor Kadın işçinin işten ayrılma sebebini evlilik olarak belirtmesi gerekiyor

15 YIL VE 3600 GÜN KURALI

Çalıştığı işyerinde bir yıl ve üzerinde çalışması bulunanlar aşağıdaki koşulları sağladıkları takdirde kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilirler Bunun için işçinin ;
- 15 yıldan beri sigortalı olması
- 3600 gün prim ödemiş olması
Gerekiyor Bu koşulları sağlayan işçiler Sosyal Güvenlik Kurumunun il/merkez müdürlüklerine başvurarak kıdem tazminatı alabilir yazısını alarak işverene vermeleri gerekiyor
Zorlayıcı sebepler
İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa işçi kıdem tazminatına hak kazanabiliyor Örneğin işyerinde yangın, deprem sel baskını gibi durumların olması

İZİNLERİN VERİLMEMESİ

İş Kanunu hükümlerine göre işçiye yıllık ücretli iznin ve hafta tatili izninin verilmemiş olması işçiye kıdem tazminatını alarak ayrılma hakkı veriyor
Doğum ve emzirme izinlerinin verilmemesi
Gebe ve emziren kadınlara bu dönemdeki izinlerinin verilmemiş olması kıdem tazminatına hak kazanma sebepleri arasında yer alıyor Buna göre;
- Doğum öncesi ve sonrası iznin işçiye verilmemesi,
- Emzirme izni verilmemesi,
- Emziren işçinin günde 75 saatten fazla çalıştırılması,
Koşullarından biri varsa, işçi bunları gerekçe göstererek işten ayrılırsa kıdem tazminatına hak kazanır

Okur Sorularına Cevaplar:

İşçi kocaya doğum izni var mı?

Soru: Erkek işçiye doğum izni var mı? MGüney
Cevap: Sayın Güney, mevzuatımıza göre karısı doğum yapan erkek işçinin doğum izni bulunmuyor Uygulamada işverenler tek taraflı olarak bu izni verebiliyor Toplu iş sözleşmesi bulunan işyerlerinde doğum izni hakkı genellikle sözleşme ile işçilere veriliyor

Kaç gün işe gelmeyen işten atılır?

Soru: Bir işyerinde 2 yıldan beri çalışıyorum İşe bir gün geç kaldığım için gitmedim Patron beni işten attı Bir gün devamsızlık yapan işten atılır mı? AKara

Cevap: Sayın Kara, bir ay içerisinde üç gün yada ardı ardına 2 gün işe haklı sebep olmadan gelmeyenler işten atılır Dolayısı ile sizin atılmanız haklı bir sebepten kaynaklanmıyor İşvereninizden ihbar ve kıdem tazminatı talep edebilirsiniz
Kaynak: Güneş Gazetesi