Ahmet Mithat Efendi Biyografisi

Ahmet Mithat Efendi biyografisi







Tanzimat devri romancılarından Doğumu:1844 – Ölümü: 28 Aralık 1912 İstanbul Beş, altı yaşlarında iken babası ölünce bir ara Mısır Çarşısı’nda bir aktar dükkanında çıraklık etti, sonra ağabeyinin yanına Vidin’e gitti (1854), ilk öğrenimini orada yaptı, ailesiyle İstanbul’a dönünce (1859) Tophane Sıbyan Mektebi’nde okudu
Niş Rüştiyesi’ni bitirdi (1863) Rusçuk’ta Mektubi Kalemi’ne memur oldu, Fransızca öğrendi, Tuna valisi Mithat Paşa tarafından korundu, yazılar yazdığı Tuna gazetesine sonraları başyazar oldu


Bağdat valiliğine atanan Mithat Paşa ile Bağdat’a gitti (1869), orada yeni açılan sanat okulu öğrencileri için Hace-i Evvel, Kıssadan Hisse kitaplarını yazdı, bir buçuk sene sonra ağabeyinin Basra mutasarrıflığında ölümü üzerine on beş kişilik ailesiyle İstanbul’a döndü (1871 baharı)

Tahtakale’de tuttuğu bir evde ufak bir matbaa kurdu, eserlerini basmaya başladı, gazetelere yazıyor, kendi de gazete çıkarıyordu, Rodos’a sürüldü (Nisan 1873), ilk romanlarını, oyunlarını Rodos’ta yazdı


Abdülaziz tahttan indirilince İstanbul’a döndü (Haziran 1876) Takvim-i Vakayi gazetesi ve Matbaa-i Amire (Devlet Matbaası) müdürü oldu (1877), Tercümanı Hakikat gazetesini çıkardı (1878 Õ), Karantina Başkatibi (1885) , Sağlık İşleri Kurulu ikinci reisi oldu (1895), 1908′den sonra Darülfünun’da umumi tarih, felsefe okuttu Fatih camisi mezarlığında gömülüdür


Tanzimat devrinin en popüler yazarı, nesrin bütün tür ve konularında telif ve tercüme 200 kadar eser sahibi olan Ahmet Mithat, kalemini halk eğitimi yolunda bir araç olarak kullandı; çok zaman sanat değeri zayıf, dağınık fakat dili amacına uygun, sade eserleriyle devrinin hace-i evvel’i (ilkokul öğretmeni) oldu, halkı aydınlattı, akla gelen bütün konularda halka bilgi ve ders verdi Edebiyatımızın konu ve tema ufuklarını genişleten hikaye ve romanlarıyla tanındı, hikayelerinden 28 tanesini Letaif-i Rivayat (Söylenegelen Güzel Hikayeler) serisinde 25 cilt olarak ayrı ayrı zamanlarda bastırdı(1870-1895)


Romanlarından birkaçı: Hasan Mellah (1875; Denizci Hasan adıyla Prof Kenan Akyüz tar iki cilt, 1975), *Hüseyin Fellah (1875), *Felatun Beyle Rakım Efendi (1876; yeni bas Sacit Erkan tar 1966), *Süleyman Musli (1878, yeni b Musullu Süleyman adıyla Behçet Necatigil tar 1971), *Henüz Onyedi Yaşında (1882, yeni b Hakkı Tarık Us tar 1943), *Dürdane Hanım (1882, yeni b Hakkı Tarık Us tar 1948), *Jön Türk (1910)
Letaif-i Rivayat serisindeki hikayelerinden ancak ikisinin yeni baskıları vardır: *Yeniçeriler (Mustafa Nihat Özön tar 1942) *Obur (Ali Ertan ve Baha Dürder tar1945)

Eserleri :Çengi – Denizci Hasan Mellah – Dürdane Hanım – Fatma Aliye – Felatun Bey ile Rakım Efendi -Ahbar-ı Asara Tamim-i Ensar – Henüz Onyedi Yaşında – Jöntürk – Karı Koca Masalı – Üss – i İnkılap