Doğu Anadolu Bölgesinin Yeryüzü Şekilleri

Doğu Anadolu Bölgesinin Yeryüzü Şekilleri

Doğu Anadolu Bölgesi

Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinden biri olan Doğu Anadolu Bölgesi diğer bölgelere göre daha rakımı daha yüksektir Dağlık alanlarının fazlalığı, yerleşime uygun alanların azlığı ve sert geçen iklim şartları ile ulaşım zorluğu nedeniyle Türkiye’de en az gelişmiş bölgedir Genç fay hatlarının çoğunluğundan birinci dereceden deprem bölgesidir

Doğu Anadolu Bölgesinde Yer Alan Dağlar

• Kuzeybatıda Kuzey Anadolu Dağları’nın Doğu Anadolu yaylasına komşu olan iç sırası: bölgenin sınırı içerisinde uzanan Kelkit Çoruh Dağları: Kızıldağ (3025m), Çimen(2700m) dağları ve daha ötede Çoruh Oltu havzasındaki dağlar

• Bu dağların gerisinde Erzurum Kars yaylası Çoğu yerde lav örtüsüyle kaplı; yüksl 15002000m Yayla üzerinde basık dağ sıraları: Dumludağ (3200m), Allahüekber dağı (3111m),Kısırdağ (3150m) gibi; yayla içine girmiş çukur ovaları; Erzincan Ovası (yüks:1200), Erzurum Ovası (yüks: 18001900m), Pasinler Ovası (1650m), Sürmeliçukur Iğdır Ovası (800900m)

• Doğu Anadolu’nun ortasında Karasu (Fırat) ve Aras vadilerine güneyden paralel olarak uzanan büyük sırt: KarasuAras dağlarıBunlar Monzur (3250m), Mercan (3463m dağlarıyla başlayıp Palandöken (3017m), Çakmak (3060m), Perli (3200m) dağı üzerinden Ağrı volkan kütlesine kadar uzanır Büyük Ağrı konisi Türkiye’nin en yüksek doruğudur (5165m) KarasuAras dağları, güney batıda Uzunyayla yöresindeki kesintiden sonra Orta To roslar’a bağlandığı gibi, doğuda Ağrı volkan kütlesi ötesinde İran 0ortasındaki dağlara devam eder

• Sözü geçen merkezî sırtın güneyinde Van Gölü havzası ve bunun batısında Murat havzası Her iki havza da güneyde, güneydoğu Toros yayına dayanır; Ağrı Nemrut dağları arasında sıralanan bir sönmüş volkan dizisi ( Tendürek 3542m, Süphan dağı 1200000 ölçekli harita ya göre 4434m, Nemrut dağı 2802m) ile birbirinden ayrılır Van Gölü havzası, doğuda İran sınır dağlarında yüksekliği 3000m’yi aşan tepelere dayanan yüksek bir yayla (Erk dağı 3200m) ile batıda Van Gölü’nün kapla dığı geniş bir çukur alandan meydana gelirMurat hav zasında ise Murat ırmağı boyunca uzanan sıra ovalar arasında Bingöl (3200m) gibi dağ kütleleri göze çarpar Doğu Beyazıt ovası (2000m), KaraköseEleşkirt ovası (1650m), Malazgirt ovası (1500m), Muş ovası (1200m), Elâzığ ovası veya Uluova (1050m)

• Güneydoğu Toroslar, Doğu Anadolu’yu güneyden sınırlayan bir yaydır Batı kesiminde geniş ve orta derecede yüksek (Malatya dağları; Akdağ 2605m),orta kesiminde dar ve az yüksek (Maden dağları; Hazarbaba dağı 2285m), doğuya doğru gitgide geniş ve çok yüksektir(Bitlis dağları 3500, Hakkari dağları; Cilo dağının Reşko tepesi 4168m)

Doğu Anadolu Bölgesinde Yer Alan Ovalar

Bölgede dağlardan sonra en fazla alan kaplayan yerşekli plâtolardır Platolar, Fırat ve Aras nehirlerinin kolları tarafından parçalanmıştır En büyük plâtosu ‘’Erzurum Kars Platosu’’dur Bölgede yer alan dağ kuşakları arasındaki çöküntü oluklarında ovalar yer almaktadır Birinci çöküntü kuşağını; Ardahan, Göle ve Çıldır Gölü İkinci çöküntü kuşağını; Erzurum, Erzincan, Pasinler, Horasan ve Iğdır Ovaları Üçüncü çöküntü kuşağını ise; Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş ve Van Gölü çanakları ve bunlar içerisinde yer alan ovalar oluşturur