Günümüz 65 Yaş Insanı Daha Sağlıklı ve üretken!

Günümüz 65 yaş insanı daha sağlıklı ve üretken!

Sosyolog Prof Dr Barış Erdoğan, “Yaşlanıyoruz, bu doğru, ama karamsar bir tablo çizmek yerine, duruma iyi tarafından da bakabiliriz Bugünün 65 yaşındaki insanı, eski zamanların 65 yaşındaki insanına göre daha sağlıklı ve üretken Bu bir avantaj” Dedi



Prof Dr Barış Erdoğan, Türkiye'deki nüfusun giderek yaşlanması ve genç nüfusun toplam nüfus içerisindeki oranının azalmasını değerlendirdi

Türkiye’nin muhtemelen 90 milyon civarında bir nüfusa ulaşabileceği öngörülüyor

Erdoğan, dramatik bir şekilde nüfus ve doğum oranlarının düştüğünü dile getirerek, “Aslında nüfus ve doğum oranlarındaki düşüş, beklenilen bir durumdur Dünyada kentleşme arttıkça, kadınların istihdama katılma oranları ve eğitim düzeyleri yükseldikçe, doğum oranlarında bir düşüş beklenir Türkiye de uzun yıllardır bu trendin içindeydi Ancak 2014'ten itibaren, özellikle son 4 yılda, bu düşüş beklenenden daha hızlı bir şekilde gerçekleşmeye başladı Ülke olarak 100 milyonluk bir nüfus hedefi bulunuyordu, ancak mevcut veriler bu hedefin zor göründüğünü gösteriyor Bu trendler devam ederse, Türkiye’nin muhtemelen 90 milyon civarında bir nüfusa ulaşabileceği öngörülüyor” dedi


Türkiye’de de diğer Avrupa ve gelişmiş ülkeler gibi beklenen yaşam süresi yükseliyor

Bu durumun iki açıdan önemli olduğuna işaret eden Prof Dr Barış Erdoğan, şunları dile getirdi:

“Bir ülke için yeni ve genç bir nüfus, ekonomi açısından dinamizm demektir Ancak, alt kademelerden yeterli nüfus gelmediğinde, yukarıda da sorunlar oluşmaya başlayacak Neden diye sorabilirsiniz? Çünkü nüfusumuz aynı zamanda yaşlanıyor Yaşlanmamızın sebebi ise, daha fazla insanın daha uzun süre yaşaması Sağlık koşullarının iyileşmesi, bakım imkanlarının artması gibi nedenlerle Türkiye’de, diğer Avrupa ve gelişmiş ülkeler gibi, beklenen yaşam süresi yükseliyor ve 70'lerin sonlarına doğru ilerliyor Şimdi sorulması gereken şu: Bu nüfusa kim bakacak? Alttan gelen nesillerin istihdama katılması, üretmesi ve onların vergileriyle, primleriyle yukarıdaki emekli maaşlarının ödenmesi, sağlık hizmetlerinin karşılanması gerekiyor Önümüzdeki önemli sorunlardan biri, doğum oranlarını ne kadar yukarı çekmemiz gerektiğiyle ilgilidir”

Nüfusumuz artık artmayacak, hatta azalma trendine girmiş durumda

Dünya genelinde doğurganlık oranının, yani kadın başına doğan çocuk sayısının, nüfusun yerinde kalabilmesi için en az 21 olması gerektiğini kaydeden Prof Dr Barış Erdoğan, “Bu oran genellikle 16-49 yaş arasındaki kadınlar için hesaplanır Basit bir şekilde düşünürsek, bir kadın ve bir erkek evlenip aile kurduğunda, nüfusun sabit kalması için geride en az iki çocuk bırakmaları gerekir Yani nüfusun artmasını bir yana bırakın, sabit kalması için bile bu şarttır Ancak, TÜİK'in 2023 verilerine göre, Türkiye'de bu oran 151'e düşmüş durumda Bu da gösteriyor ki, nüfusumuz artık artmayacak, hatta azalma trendine girmiş durumda Bu aslında beklenen bir şey; dünya genelinde, Avrupa'da ve gelişmiş ülkelerde de benzer bir durum söz konusu Geçmişte, tarım toplumlarında çocuklar aileye ekonomik katkı sağlarken, günümüzde insanlar neden daha az çocuk yapmayı tercih ediyor? Bunun çeşitli nedenleri var” diye konuştu

Kırsal kesimdeki nüfus genel ortalamaya çok az katkı sağlıyor

Türkiye'nin kırsal kesiminde yaşayan insan sayısının, oran olarak oldukça azaldığını dile getiren Erdoğan, “Artık Türkiye'nin büyük çoğunluğu, neredeyse yüzde 90'a varacak düzeyde, kentlerde ya da kasabalarda, yani tarım dışı sektörlerde çalışan insanların olduğu bir ülke haline geldi Dolayısıyla kırsal kesimdeki nüfus, yani çocuk doğurganlığı, genel ortalamaya çok az katkı sağlıyor Örneğin, Şanlıurfa ve Mardin gibi illerimizde, bundan 30 yıl önce 5 civarında olan doğurganlık oranı, günümüzde 32 civarına düşmüş durumda Bunun nedeni de tarımda traktörleşme ve makineleşmenin yaygınlaşmasıyla, çocuğa olan ihtiyacın azalması” şeklinde konuştu

Çoğu aile bir çocukla yetiniyor

Buna karşılık, kent ortamında da farklı bir sorunla karşılaşıldığını söyleyen Erdoğan, “Artık insanların beklentileri de değişmeye başladı Eskiden çocuklar büyür, devlet okuluna gider, imkânlar neyse ona göre yetişirdi Çoğumuz mahallelerde böyle büyüdük Ancak şimdi insanlar, çocuklarının özel okulda okumasını, piyano dersi almasını, ata binmesini ve en iyi imkanlara sahip olmasını istiyor Tüm bunlar ekstra masrafları beraberinde getiriyor Kreş ve özel okul ücretlerinin bu kadar yüksek olduğu bir dönemde, insanlar bu masrafları karşılamakta zorlanıyorlar Bu nedenle, çoğu aile bir çocukla yetiniyor” dedi

Çocukların güvenle emanet edilebileceği kreşlerin yaygınlaştırılması gerekiyor

“Cumhuriyetin kuruluşundan beri bir nüfus problemimiz var ‘On yılda on beş milyon genç yarattık, her yaştan’ derken, büyük savaşların ardından genç bir nüfusa ihtiyaç duyuyorduk Günümüzde de üretken ve genç bir nüfusa ihtiyacımız devam ediyor” diyen Prof Dr Barış Erdoğan, “Peki, ne yapılabilir? İlk olarak, devlet okullarının kalitesinin artırılması ve kreşlerin yaygınlaştırılması önemli adımlardır Anneler artık haklı olarak eskiye göre farklı bir konumda Kadınlar eğitim alıyor, üniversite eğitimi görüyor, yüksek lisans ve doktora yapıyorlar Çocukların güvenle emanet edilebileceği kreşlerin yaygınlaştırılması gerekiyor Ayrıca, doğum yapan ya da belirli sayıda çocuk sahibi olan kadınlara erken emeklilik, kredi imkânları gibi bazı kolaylıklar sağlanabilir Avrupa ülkeleri, Kore ve Japonya'da devlet büyük imkanlar sağlıyor, insanlar yine de çocuk yapmaktan çekiniyor” dedi

Çocuk yapma ileriki yaşlara öteleniyor

Eskiden toplumsal beklenti veya başarı ölçütünün bir an önce aile kurmak, çocuk sahibi olmak, çoğalmak, gelişmek olduğunu ifade eden Erdoğan, “Yeni dönemde bireycilik artırılmış vaziyette, sürekli olarak medyada gezin, dolaşın, dünyayı deneyimleyin, hayatınızı yaşayın pompalanıyor Bütün bunları yaptığınız zaman çocuk yapma yaşınızı ileriki yaşlara doğru erteliyorsunuz Erteledikçe de yani kendinize yoğunlaştıkça bu ertelediğiniz zaman dilimi içinde çocuk yapma yaş dilimi de daralmaya başlıyor Bu, Türkiye'ye özgü bir durum da değil Böyle bir dünyanın içinde insanlar çocuk yapmayı ya hiç istemiyorlar ya da ileriki yaşlara öteliyorlar” diye konuştu

Erdoğan, Türkiye'ye gelen Suriyeliler için de eskiden ‘5 çocuk yapıyorlar’ denildiğini ifade ederek, sözlerini şöyle tamamladı:

“Ancak şimdi onların da çocuk sayısı 3'e düştü Türkiye'ye geldikçe, kentleşmenin içine girdikçe çocuk sayısı azalıyor Şartlar insanları zorluyor Bu durum sadece Türkiye'ye özgü değil; tüm dünyada nüfus giderek yaşlanacak Türkiye ise, nüfusunun yüzde 10'undan fazlası 65 yaş üstü olduğu için ‘çok yaşlı ülkeler’ kategorisine girdi bile Yaşlanıyoruz, bu doğru, ama karamsar bir tablo çizmek yerine, duruma iyi tarafından da bakabiliriz Bugünün 65 yaşındaki insanı, eski zamanların 65 yaşındaki insanına göre daha sağlıklı ve üretken Bu bir avantaj Ayrıca, robotik teknolojilerin, yapay zekaların gelişmesiyle birlikte, genç nüfusun yapacağı işlerin bir kısmını robotlara ve makinelerle devredebileceğiz Ancak sonuçta, biz bu dünyada insan olabilmek için varız Bu dünyayı robotlar ya da makineler için kurmadık Bu yüzden, neslin devam etmesi, insanlığın hayrı ve selameti için önemli; bu açıdan da olaya bakmamız gerekiyor”