Prof. Dr. Sinsi
|
Darü'n-Nedve
Darü'n-Nedve
Kabe'nin tam karşısına gelen yerde parlamento vardı, yani «Darü'n-Nedve» «Makam-ı Hanefi» de burada bulunuyordu Yani Suudilerden evvelki Osmanlı imparatorluğu döneminde dört mezhep imamının, yani Hanefi, Şafii, Maliki ve Hanbeli'nin, Kabe'nin dört tarafında makamları vardı Zamanla hacıların sayısı arttığından, tavafı kolaylaştırmak için, bu makamlar yıktırılmıştır Tarihçiler Makam-ı Hanefi'nin olduğu yerde, Darü'n-Nedve'nin olduğunu belirtmektedirler
Darü'n-Nedve, Mekke Şehir Devletinin parlamentosu niteliğinde idi Mühim meseleler olunca, burada toplanılıyor ve umumi müşavere yapılıyordu Bu evin daha başka kullanma yönleri de vardı Dışarıdan, Mekke'ye bir kervan gelecek olursa Darü'n-Nedve'de durur ve Mekkeliler gelip bunlarla konuşur, alışveriş yaparlardı
Geceleri, yabancılar olsun, Mekkeliler olsun, Darü'n-Nedve'de toplanırlar ve bugün kulüplerde yapıldığı gibi, orada konuşurlardı Hatta «Darü'n-Nedve» aynı zamanda şehrin tiyatrosu niteliğindeydi Çünkü, tarihçiler burada, bazen birisinin ayağa kalkıp hikayeler anlattığını nakletmektedirler Bunlar gerçek hikaye olmayıp, masallardı Kur'an-ı Kerîm de bundan bahsetmektedir «Geceleyin de (Cemaat halinde ve Beyt'in etrafında) hezeyanlarda bulunuyordunuz» (Şu'ara süresi, 67) Çünkü ayette geçen «Samir», geceleri masal anlatan kimse demektir, ikinci kelime olan «Tehcurün» ise, edepsizce fuhüşattan ve zevk-i selimi rencide edecek şeylerden konuşulurdu ki bu
durum, bugün olduğu gibi, o zaman da bazı insanları rahatsız ediyordu
Darü'n-Nedve'de yapılan başka bir merasim de şuydu: Herhangi bir kız buluğa erdiği zaman Darü'n-Nedve'ye getiriliyor ve ona yeni bir elbise giydiriliyordu Bunun manası şuydu: «Bu kız artık buluğa erdi Bununla evlenmek isteyen evlenebilir» Bu merasim herkesin gözü önünde cereyan etmekteydi
Hz Peygamberimize ait şöyle bir olay nakledilir Hz Hatice, Zeyd b Harise'yi köle olarak satın alıp Hz Peygamber'e hediye ettikten sonra, Zeyd'in babası, yani Harise Mekke'ye gelip, oğlunun Hz Peygamber'de olduğunu öğrenmiş ve O'nu satın almak istemişti
Hz Peygamber, Zeyd'in başından geçenleri yani O'nun çalınıp satıldığını, kendisinin büyük bir kabile reisinin oğlu olduğunu öğrendiğinde üzülmüş, bunun için de onlara iyilik yapmak istemişti
Hz Peygamber, Harise'ye şöyle dedi: «Zeyd'e karşılık sizden para alma yerine, Zeyd'i getirip kendisine soralım Sizinle gelmek isterse, bedelsiz olarak gelsin, serbesttir Gelmek istemezse istediğini yapsın» Zeyd getirilir ve sorulduğunda babasını tanır, «Bu babamdır» der Hz Peygamber Zeyd'e: «Babanla gitmek istiyor musun?»dedi Zeyd; «Hayır» dedi ve ilave etti «Ben sende öyle bir kibarlık gördüm ki, bu seni babama tercih ettirdi, bunun için, senin yanında köle olmayı, kabilemde şef olmaya tercih ederim » Bunun üzerine babası üzülerek ve fakat oğluna iyi muamele yapıldığından emin olarak kabilesine döndü
Zeyd'in bu cevabı, bizzat Hz Peygamber'e çok dokundu Zeyd'in elinden tutup, Kabe önüne götürdü ve herkesin yanında O'nu azad ettiğini ve kendisine evlatlık olarak aldığını ilan etti Bu son cümle konumuzu ilgilendirir Bu olayda şu ana kadar belirttiğimiz özelliklerin yanında Kabe önünde, kölelerin azad edildiğini ve evlatlıklar alındığını görüyoruz
Hz Muhammed Peygamberlik görevini alınca, bunu ilan ediyor ve tek olan Allah'a tapmayı, ellerinden ne iyilik, ne de kötülük gelen putlara tapmamayı söylüyor Fakat bilindiği gibi müslümanlara karşı hemen zulüm ve işkence başlıyor; müslümanların Kabe önünde ibadet etmeleri, Mekke'li müşrikler tarafından yasaklanıyor Başlangıçta, Hz Peygamber ve müslümanlar günde iki defa (sabah, ikindi) Kabeye gidiyorlar, ibadetlerini yapıyorlardı Mîraç'tan sonra ise namaz, günde beş vakit olarak kılınmaya başlanmıştır
Mekke'lilerin zulmü müslümanlara, Kabe önünde namaz kılmayı yasakladığında Hz Peygamber, ashabından biri olan Erkam'ın evinde namaz kılmaya başladı Erkam'ın evi Kabe'ye yakın, Safa tepesinde idi Hz Ömer müslümanlığı kabul edince, Hz Peygamber'le bu evde karşılaşmıştı
Darü'n-Nedve'de yapılan başka bir merasim de şuydu: Herhangi bir kız buluğa erdiği zaman Darü'n-Nedve'ye getiriliyor ve ona yeni bir elbise giydiriliyordu Bunun manası şuydu: «Bu kız artık buluğa erdi Bununla evlenmek isteyen evlenebilir» Bu merasim herkesin gözü önünde cereyan etmekteydi
Hz Peygamberimize ait şöyle bir olay nakledilir Hz Hatice, Zeyd b Harise'yi köle olarak satın alıp Hz Peygamber'e hediye ettikten sonra, Zeyd'in babası, yani Harise Mekke'ye gelip, oğlunun Hz Peygamber'de olduğunu öğrenmiş ve O'nu satın almak istemişti
Hz Peygamber, Zeyd'in başından geçenleri yani O'nun çalınıp satıldığını, kendisinin büyük bir kabile reisinin oğlu olduğunu öğrendiğinde üzülmüş, bunun için de onlara iyilik yapmak istemişti
Hz Peygamber, Harise'ye şöyle dedi: «Zeyd'e karşılık sizden para alma yerine, Zeyd'i getirip kendisine soralım Sizinle gelmek isterse, bedelsiz olarak gelsin, serbesttir Gelmek istemezse istediğini yapsın» Zeyd getirilir ve sorulduğunda babasını tanır, «Bu babamdır» der Hz Peygamber Zeyd'e: «Babanla gitmek istiyor musun?»dedi Zeyd; «Hayır» dedi ve ilave etti «Ben sende öyle bir kibarlık gördüm ki, bu seni babama tercih ettirdi, bunun için, senin yanında köle olmayı, kabilemde şef olmaya tercih ederim » Bunun üzerine babası üzülerek ve fakat oğluna iyi muamele yapıldığından emin olarak kabilesine döndü
|