Fazla Atılan Tuzun Zaraları

Fazla Atılan Tuzun Zaraları

Fazla tuz kemik kaybına yol açabilir Gıdalara lezzet vermesi için eklenen tuz, sağlık için hem yararlı hem de zararlı olabilir

Fazla tuz tüketiminin kemik kaybına neden olabileceğini belirten uzmanlar, özellikle kilolu kişileri uyardı



Yemeklerin tadını değiştiren tuz, sağlık sorunlarına davetiye çıkarmaması için bilinçli tüketilmeli Beslenme ve Diyet Uzmanı Zehra Akören yeteri miktarda tuz tüketiminin yaşamın her dönemi için gerekli ve önemli olduğunu belirterek "Ancak fazla tuz alımı idrarda kalsiyum atımını arttıracağı için kemik kayıpları yani osteoporoz oluşabilir" dedi Akören, "Tuz, insan bedeni tarafından üretilemeyen, ancak sağlıklı çalışması için dışarıdan alınması gereken önemli bir elektrolittir" diyerek tuzun vücuttaki işlevleri konusunda şunları söylüyor: " Vücudumuzda tuz-sodyum olması vücudun sağlıklı sıvı dengesi, vücudumuzdaki elektriksel metabolik işlevlerin sağlıklı çalışması, hayat fonksiyonlarımızın performansı, kas fonksiyonlarımızın sağlıklı çalışması, sindirim ve sinir sistemi fonksiyonları için gereklidir"

Kilo vermek isteyenlere uyarı!

Beslenme Uzmanı Zehra Akören, fazla tuz tüketmenin kilo alımını, vücutta biriken su (ödem) olarak etkileyebileceğini belirterek zayıflamak istenler için şu önerilerde bulundu: "Sağlıklı kilo kontrol beslenme programlarında tuz tüketimi sınırlandırılmalıdır Zayıflamak isteyenler, lenf kanallarını temizlemek için lenf drenaj masajı yaptırabilirler"

Günde 1,5 gram

Sağlıklı bir beden için günde en az 15 gram tuza ihtiyaç olduğunu söyleyen Akören, miktar aşımında olabilecekleri ise şöyle anlattı: "Yetişkin ve sağlıklı bir insanın günlük tuz gereksimi 4-6 gr arasında değişir Bu miktarın yüzde 65-85'ini gün içerisinde işlenmiş gıdalardan, ekmekten, et ve ürünlerinden, balık-yumurta gibi gıdalardan alırız Sodyum yiyeceklerin öz yapısında doğal olarak bulunur Hazır paketlenmiş yiyeceklere konan çeşitli katkı maddeleri sodyum tüketiminin artmasına neden olur ''

Fazla Tuzun Zaraları

İnsanların yaşamına gıdalarını uzun süre saklayabilmelerini sağladığı için giren tuz aynı zamanda birçok sağlık probleminin kaynağı olmuştur



Tuzun insan bedenindeki sıvıları dengeleyici görevi vardır

Kanımızda litre başına 7 gram tuz vardır Gerekli miktarda su aldığımız durumlarda bile tuz eksikliğinden dolayı vücudumuzdaki su miktarı tehlikeli bir şekilde normalin altına inebiliyor Aşırı tuz hücrelerin suyunu atmasına engel olur Bedende atıklar birikir ve bu atıklar zaman içinde tehlike yaratır

Yetişkin bir insanın tuz ihtiyacı 6 ila 10 gr arasındadır Bu limiti belirlerken yemeklerimize serptiğimiz yani direk aldığımız tuzun ötesinde tükettiğimiz gıdaların içinde bulunan tuzu göz ardı etmemek gerekiyor Türk toplumunun sadece geleneksel fırın ekmeği tüketimi ile günde 16-20 gr arasında tuz aldığı bilinmektedir Tuz ile potasyum arasında ilginç bir ilişki vardır Tuz tüketildiği oranda vücut potasyumu kaybeder, potasyum yendiği oranda da tuz vücudu terk eder

İngiliz Tıp Dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, daha az tuz tüketmek, kalp ve damar hastalıkları riskini dörtte bir, kalp krizi riskini de beşte bir oranında azaltıyor
Çok fazla tuz tüketiminin kan basıncını yükseltebileceği, yüksek tansiyonun da kalp krizi ve inme riskini artırabileceği uzmanlar tarafından zaten biliniyordu, ancak dergideki yeni araştırmada, bu bağlantı kanıtlanıyor ve tuzun verebileceği zararın boyutu ortaya konuyor

Çalışmada, günlük tuz alımının 6 gramı geçmemesi (erişkinler için önerilen miktar) gerektiği uyarısında bulunularak, tuz tüketimini az miktarda azaltmanın, kalp ve damar hastalıkları riskine büyük etkisi olduğu vurgulanıyor Günlük beslenmelerindeki tuz tüketimini önemli miktarda düşüren insanların, gelecek 10-15 yılda kalp-damar hastalıklarına yakalanma olasılığı yüzde 25 oranında azalıyor Bu kişilerin, kalp-damar hastalıklarından ölme riski de yüzde 20 düşüyor

ABD'deki bir tıp ekibinin, Boston'da kan basıncı düzeyi yükseğe yakın ya da yüksek tansiyona meyilli 3 bin 126 kişiyle yaptığı araştırmada, bu kişilerin tuz tüketimini 10 gramdan 7 gram civarına (yüzde 25-25 oranında) düşürüldü Ayrıca, bu kişilerin uzun dönemli diyetlerinde de az tuz tüketimine yöneldikleri saptandı

"TUZUN AZ MİKTARDA AZALTILMASININ BİLE ETKİSİ BÜYÜK"

Londra'daki St George Hastanesi'nde yapılan yeni çalışmanın çok önemli olduğu belirtilerek, bununla, tuz tüketiminin azaltılmasıyla kalp hastalığı, kalp krizi ve inme geçiren insanların sayısının da gerileyeceğinin ortaya konduğunu, daha önceden ise elde bu yönde bir kanıtın bulunmadığı söylendi

Günlük tuz tüketiminin az miktarda azaltılmasının, hastalık risklerine karşı büyük etkisinden bahsettiklerine dikkat çeken çalışmayı yürütenler, tüketilen tuzun dörtte üçünün zaten alınan gıdaların içinde bulunduğunu, günlük 6 gram tuz tüketimi hedefinin de, yediklerine dikkat etmeleri durumunda çoğu insan için ulaşılabilir olduğunu vurguladı Çalışmayı yürüten ekibin sorumlusu Profesör McGregor, ürünlerdeki tuz miktarının sınırlanması konusunda gıda üreticilerin büyük sorumluluğu olduğunu da belirtti

Eğer hem daha az sodyum kullanmak hem de herhangi bir sağlık sorunu ile karşılaşmamak istiyorsanız tuz yerine seçenek olarak bitkileri ve baharatları denemelisiniz Özellikle limon ve limon suyu, kaliteli sirkeler ve bazı kurutulmuş baharatlı bitkiler ve kırmızı biber lezzet unsurunu arttırmada, tuza olan özleminizi azaltmada size yardımcı olabilirler
Vücudunuzun sodyum dengesini sağlamakla yükümlü organı böbreklerinizdir Sağlıklı böbrekler fazladan alınan sodyumun büyük bir kısmını kolayca atmaktadır Tuzun fazlasını terleme ile de atarsınız Eğer böbrekleriniz yeterince çalışmazsa fazla tuzu atmakta güçlük çekersiniz

Vücudunuzda sodyum birikir, yüzünüzde, bacaklar ve ayaklarınızda şişmeler meydana gelir Vücutta aşırı sodyum birikmesi sonucu oluşan bu belirtilere tıp dilinde 'ödem' denilmektedir Tuzun fazlası sadece ödem yapmaz Damarlarınızda dolaşan sıvı miktarının artmasına, kan basıncınızın yükselmesine (hipertansiyon), kalp ve böbrek hastalıkları ile felç riskinizin artmasına neden olur Özellikle toplumun yüzde 30'undan fazlasının sodyuma duyarlı kan basıncına sahip olduğunu düşünürseniz hipertansiyon eğiliminizin kanınızda fazla sodyum birikince tetiklenebileceğinden kuşkunuz olmasın!

Lezzet odaklı beslenmede ısrar ederseniz sinir sisteminiz mutluluk hormonu salgılayacak 'fazla tuzlu beslenme' tuzağına yakalanma olasılığınız yükselecektir Özellikle genetik mirasından hipertansiyon riski olan biriyseniz, kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği gibi sorunlarınız varsa besinlerle aldığınız tuz miktarını ölçülü tutmaya bakın

Taze üründe daha az sodyum olduğunu unutmayınız

Çoğunlukla Sodyum içeriği fazla olan besinler hazır ve işlenmiş olarak satılan endüstriyel-fabrikasyon besinlerdir Sebze ve balık konserveleri, peynir çeşitleri, hazır köfte, pizza ve çorbalar, hazır içecekler ve meyve suları sodyumun en önemli kaynaklarıdır Bu durumun sağlık yönünden ağır sonuçları ile ödenen sağlık faturaları altında ezilen sosyal güvenlik sistemleri ülkelerin gıda kontrol mekanizmalarında tuzla ilgili kısıtlayıcı yaptırımlar konusunda birlikte hareket etme yönünde kararlar almalarına neden olmuştur

Beslenirken daha az sodyum almaya karar veriyorsanız ürün etiketlerini dikkatle okumalı, sodyumsuz, çok düşük sodyumlu, düşük sodyumlu, sodyumu azaltılmış' veya 'tuzsuz besin' ibarelerinin ne anlama geldiğini hatırlamalısınız

Sodyumsuz besinler: Bir porsiyonunda 5 mg' dan az sodyum içerirler
Çok düşük sodyumlu besinler: Bir porsiyonunda 35 mg' dan daha az sodyum var
Düşük sodyumlu besinler: Bir porsiyonunda 140-150 mg'dan daha az sodyum bulunan ürünlerdir
Sodyumu azaltılmış besinler: Sodyum içeriği en az yüzde 25 oranında azaltılmış olan ürünler

Fazla tuz insülin direncine yol açıyor!

Beslenme de uzak durmamız gereken 3 beyazdan biri olan tuz (sodyum klorür), fazla kullanıldığında insülin direncinin gelişmesine yol açıyor International ve Acıbadem Bakırköy Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç Dr Ender Arıkan, insülin direncinin altında yatan nedenlerden birinin fazla miktarda tüketilen tuz olduğuna dikkat çekerken şunları söyledi:

“Beslenmede sofra tuzunu az kullanmak gerekiyor Ayrıca sodyumun yoğun olduğu içeceklerden de uzak durmakta yarar var Çünkü fazla tuz, insülin direncine yol açabiliyor İnsülin direnci ise birçok hastalığa zemin hazırlıyor Çağımızın önemli hastalıklarından biri olan kalp krizi bunlardan biri Bunun yanı sıra; karaciğerde yağlanma, damar sertliği, tansiyon, meme ve rahim kanseri gibi hastalıkların gelişmesinde önemli rol üstleniyor Erkeklerde kalınbağırsak kanseri ve prostat gelişiminde de etkili”
İnsülin direncinin saptandığı kişilerin mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini belirten Doç Dr Ender Arıkan, tedavi yoluyla birçok hastalıktan korunabileceğini belirtti Bazı ilaçların insülin direncinin kırılmasında etkili olduğunu söyleyerek sözlerine şöyle devam etti:
“Bu ilaçlar, insülin direncini kırmak amacıyla üretilmese de, etki mekanizmasında bu var Ama rasgele de kullanılması sakıncalı Kullanım miktarına ve süresine mutlaka bir doktor karar vermeli Tedavinin bitmesi için yalnızca ilaç kullanmak yeterli değil Biz, kişiye kilo vermesini, spor yapmasını da öneriyoruz Önerilerimize uyuyorsa ve kanındaki insülin düzeyi de düşmüşse ilaç tedavisini kesebiliyoruz”
İnsülin direncinin, dünyada ve Türkiyede yaygın görülen bir sorun olduğuna dikkat çeken DoçDr Arıkan, bu duruma en sık rastlanılan dönemin, erkeklerde 40-45 yaş, kadınlarda ise 45-50 yaş arası olduğunu belirtti

İnsülin direnci nasıl oluşuyor?
İnsülin pankreasta salgılanan ve kandaki glükoz seviyesini düzenleyen bir hormon Glukoz ise besinlerden alınarak kana karışan basit bir şeker Kandan hücreler aracılığıyla alınıyor ve enerji olarak kullanılıyor Kandaki glukoz seviyesinin artması, pankreastaki bazı hücrelerin insülin salmasına neden oluyor İnsülin, kandaki glukozu çeşitli dokulara taşıyan ve kan şekerinin düşmesine neden olan bir nevi aracı görevi görüyor Ancak insülin direncinde hücreler, insüline karşı duyarsızlık geliştiriyorlar Normalde vücuda bir birim şeker girdiğinde, bir birim insülin salgılanıyor İnsülin direncinin olduğu durumlarda ise salgılanan insülin yeterli gelmiyor Vücut 2-3 kat daha fazla insülin salgılamak zorunda kalıyor